Wikipedia

Franciszek Brożek

polski wojskowy, strzelec

Franciszek Zachariasz Brożek (ur. 23 sierpnia 1890 w Krakowie, zm. w 1940 w Charkowie[1]) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, członek i współzałożyciel Towarzystwa Sportowego „Wisła”, ofiara zbrodni katyńskiej.

Franciszek Brożek
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Franciszek Zachariasz Brożek

Data i miejsce urodzenia

23 sierpnia 1890
Kraków

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

do 1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

9 Okręgowy Urząd WFiPW

Stanowiska

kierownik urzędu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys edytuj

Urodził się 23 sierpnia 1890 w Krakowie, w rodzinie Jana, urzędnika pocztowego, i Józefy ze Stasików[2]. Ukończył II Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie oraz zaliczył cztery półrocza na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[3].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej armii (od lutego do lipca 1916 na froncie rosyjskim, a od lutego 1917 do czerwca 1918 na froncie włoskim). Jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 13[4]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lutego 1918[5].

1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego[6] i przydzielony do 8 pułku piechoty Legionów. Uczestnik wojny polsko-ukraińskiej, a następnie polsko-bolszewickiej[2].

Bramkarz pierwszej drużyny piłkarskiej Wisły Kraków do 1910[2]. Reprezentant Polski w Igrzyskach Olimpijskich w 1924 (Paryż) w strzelectwie sportowym[2]. Zajął 15. miejsce drużynowo w strzelaniu do tarcz 200, 400, 600, 800 m.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 13 pułku piechoty w Pułtusku[7][8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 975. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10][11].

10 maja 1922 w Paryżu były dowódca kombinowanego pułku piechoty, major Józef Jaklicz sporządził wniosek na odznaczenia kapitana Brożka Orderem Virtuti Militari za czyny dokonane 15 i 26 czerwca 1919[12]. Wniosek został poparty przez generała Władysława Sikorskiego i 12 lipca 1922 przesłany do Adiutantury Generalnej Naczelnego Wodza, lecz nie został zaakceptowany[13].

12 kwietnia 1927 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 80. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14][15]. W maju tego roku został przeniesiony do 18 pułku piechoty w Skierniewicach na stanowisko dowódcy I batalionu[16]. W kwietniu 1928 został przesunięty na stanowiska oficera sztabowego pułku, a w lipcu tego roku przesunięty ponownie na stanowisko dowódcy I batalionu[17][18][19]. W marcu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[20][21][22][23]. W 1934 został wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Iwieniec”[24]. Na podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 16. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15][25]. W 1937 został kierownikiem 9 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Brześciu[26].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie[1] i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[27].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[28]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[29].

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Olympians Who Were Killed or Missing in Action or Died as a Result of War [online], SR/Olimpic Sports [dostęp 2022-05-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-17] (ang.).
  2. ↑ a b c d Wryk 2015 ↓, s. 158.
  3. ↑ Franciszek Brożek. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2024-01-05].
  4. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 485.
  5. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 391.
  6. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 161.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 153.
  9. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 413.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 357.
  12. ↑ Kolekcja ↓, s. 1–2.
  13. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 3.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 119.
  15. ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 375.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 147.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 173.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 233.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 34, 181.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 253.
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 30, 905.
  22. ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 21.
  23. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 20.
  24. ↑ Głowiński 2009 ↓, s. 30.
  25. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 14.
  26. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 526.
  27. ↑ Wryk 2015 ↓, s. 159.
  28. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  29. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  30. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”, tu „Franciszkowi Broszkowi”.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 405.
  32. ↑ a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 45.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

  • Zdjęcie – Franciszek Brożek [1]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Franciszek_Brożek&oldid=72416184”