Franciszek Grabowski (oficer)

oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Franciszek Grabowski[1] (ur. 8 września 1893 w Gołuchowicach[2], zm. ?) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Franciszek Grabowski
podpułkownik dyplomowany piechoty podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

8 września 1893
Gołuchowice

Data śmierci

?

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

2 pułk piechoty
8 Pułk Piechoty Legionów
23 Pułk Piechoty im. płk. Leopolda Lisa-Kuli
35 Pułk Piechoty
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II
Oddział IV Sztab Generalny Wojska Polskiego
68 pułku piechoty
34 pułku piechoty
38 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

  • kampania wrześniowa
Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys edytuj

Franciszek Grabowski urodził się 8 września 1893 w Gołuchowicach. Był synem Stanisława i Magdaleny z Żaków[2]. Gimnazjum ukończył w Krakowie[2]. Tam też działał aktywnie w Związku Strzeleckim. W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich[2]. Był oficerem 2 pułku piechoty. 12 października 1914 awansował na chorążego, 26 maja 1915 na podporucznika, a 1 listopada 1916 na porucznika[3]. W czasie kampanii karpackiej dowodził plutonem 8 kompanii, natomiast w czasie kampanii besarabskiej i wołyńskiej dowodził 7 kompanią. 30 listopada 1917 awansował na kapitana. Następnie pełnił służbę w Polskiej Sile Zbrojnej[2].

W czasie wojny z Ukraińcami brał udział w walkach w Małopolsce wschodniej dowodząc 1 kompanią 2 pułku piechoty Legionów, później przemianowanego na 8 pułk piechoty Legionów. Następnie dowodził III batalionem 23 pułku piechoty i batalionem zapasowym 35 pułku piechoty. Podczas wojny polsko-bolszewickiej, latem 1920, powierzono mu dowództwo grupy złożonej z trzech batalionów piechoty, dywizjonu 13 pułku artylerii polowej i szwadronu 2 pułku strzelców konnych. Brał udział w walkach nad Bugiem, pod Sławatyczami, Wiszniewem, Parczewem, Chełmem i Dorohuskiem, za udział w których otrzymał kilkakrotnie Krzyż Walecznych. 15 lipca 1920 został zatwierdzony w stopniu majora z dniem 1 kwietnia 1920, w piechocie, w „grupie byłych Legionów Polskich”[4]. We wrześniu 1920 został powołany do kurs informacyjny dla wyższych dowódców w Warszawie, po ukończeniu którego został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału Wyszkolenia Sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Lublin”[5], a później Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie.

 
18 stycznia 1933. Wręczenie prezydentowi RP Ignacemu Mościckiemu odznaki pułkowej przez delegację 34 pp. Od lewej: pułkownik Jan Głogowski, Ignacy Mościcki, podpułkownik Franciszek Grabowski.

3 maja 1922 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 258. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a w lipcu 1922 został zatwierdzony na stanowisku dowódcy III batalionu w 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych detaszowanego we Włodzimierzu[6][7]. Z dniem 1 listopada 1925 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego. 3 maja 1926 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 28 października 1927, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do kadry oficerów piechoty i przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego[8]. W listopadzie 1928 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 68 pułku piechoty we Wrześni[9]. W czerwcu 1930 został przeniesiony do 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej na stanowisko dowódcy[10][11]. W czerwcu 1934 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie na stanowisko szefa sztabu[12]. Do wiosny 1939 roku pełnił służbę w Departamencie Uzupełnień Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku oficera sztabowego do spraw inspekcji komend rejonów uzupełnień[13].

W okresie od 9 maja do 10 września 1939 dowodził 38 pułkiem piechoty Strzelców Lwowskich w Przemyślu. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niewoli niemieckiej. Osadzony został w obozie jenieckim Oflag VII A Murnau[14].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. W ewidencji wojskowej figurował, jako Franciszek I Grabowski, w celu odróżnienia od innych oficerów WP noszących to samo imię i nazwisko.
  2. a b c d e Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 224.
  3. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich..., s. 10.
  4. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 21 lipca 1920 r., Nr 27, poz. 671.
  5. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 120, 637.
  6. Rocznik oficerski 1923 s. 254, 401.
  7. Rocznik oficerski 1924 s. 235, 346.
  8. Rocznik oficerski 1928 s. 117, 166.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 14 z 5 listopada 1928 r. s. 336.
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 11 czerwca 1930 r. s. 206.
  11. Rocznik oficerski 1932 s. 20, 564.
  12. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 7 czerwca 1934 r. s. 153.
  13. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939, Biblioteka Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego tom 29, Fundacja CDCN, Kraków 2006, s. 438, ISBN 978-83-7188-899-1.
  14. straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką. [dostęp 2013-06-02].
  15. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  17. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2027 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 40, poz. 1854, s. 1533)
  18. M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.

Bibliografia edytuj

  • Jednodniówka na pamiątkę obchodu 15-lecia 34 [Trzydziestego Czwartego] P[ułku] P[iechoty], Biała Podlaska 1933.
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.