Franciszek Kalfas
Franciszek Kalfas (ur. 21 maja 1898 w Cięcinie, zm. 17 listopada 1968 w Krakowie) – rzeźbiarz, projektant porcelany.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
rzeźbiarz |
Życiorys
edytujW latach 1920–1922 kształcił się w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. W latach 1922–1927 studiował w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie, gdzie uczęszczał na zajęcia w pracowni Jana Raszki[1].
Po ukończeniu studiów został na macierzystej uczelni na stanowisku asystenta prowadząc zajęcia z kompozycji brył i płaszczyzn, a w latach 1929–1930 dodatkowo z rzeźby w drewnie i kamieniu. Od 1928 roku należał do Zrzeszenia Artystów Plastyków „Zwornik”, zaczął wystawiać swoje prace. W 1929 wziął udział w Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu wystawiając tam cztery rzeźby (m.in. "Mistrz Twardowski na księżycu"[2]) i zdobywając nagrodę za rzeźbę Kraka[3] dla pawilonu miasta Krakowa. W 1931 wziął udział w Międzynarodowej Wystawie Sztuki Religijnej w Padwie[4].
W latach 1930 do 1934 roku był nauczycielem kontraktowym, następnie etatowym na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych. W 1931 wykonał płaskorzeźby do ołtarza głównego w Kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie. W latach 30. związał się także z Fabryką Porcelany w Ćmielowie dla której tworzył projekty figurek i naczyń oraz dekoracje na fasadach dwóch krakowskich kamienic będących własnością fabryki[5].
W 1939 zdobył nagrodę honorową prezydenta RP Ignacego Mościckiego za rzeźbę w brązie „Mistrz świata”, którą otrzymał złoty medalista w skokach narciarz niemiecki Joseph Bradl[6]. W czasie II wojny światowej w latach 1942–1944 Kalfas ukrywał się w fabryce porcelany w Ćmielowie, gdzie był projektantem i kierownikiem artystycznym[7][1][8]. Wykonane wówczas 24 projekty zaprezentowano na wystawie w Krakowie w 1945, po wojnie artysta nie wrócił już do pracy z porcelaną. W 1945 wykonał figurę „Macierzyństwo” będącą obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie[9].
W 1958 wykonał projekt figurki Żaka na zlecenie krakowskich rzemieślników. Figurka stoi na placu Mariackim wieńcząc fontannę, którą zaprojektował Jan Budziłło[10]. W tym samym czasie wykonał naturalnej wielkości kamienną rzeźbę Chrystusa zdobiącą grobowiec rodziców Franciszki i Floriana Kalfasów na cmentarzu w Cięcinie[11]. W 1960 wykonał model figury Matki Bożej Płaczącej w bazylice w Dębowcu[12].
-
-
-
-
Jedna z płaskorzeźb, przedstawiających wazon z kwiatami
Kamienica Fabryki Ćmielów,
Kraków pl. Matejki 2, 1938-1940 -
Figurka Żaka na fontannie
Kraków pl. Mariacki, 1958 -
Figurka Matki Boskiej
Bazylika w Debowcu, 1960
,_16_Sienna_street,_Old_Town,_Krakow,_Poland.jpg)
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Bombonierka z amorkami [online], mnki.pl [dostęp 2023-01-31] (pol.).
- ↑ Rzeźba zdobiła pawilon "Paszteciarnia" stojący u wejścia do Wesołego Miasteczka na terenie Powszechnej Wystawy Krajowej. "Rzeczy Piękne" 1929 nr 4-6, s. 100, 107.
- ↑ Rzeźba od lat 30. XX w. znajduje się na dziedzińcu Archiwum Narodowego w Krakowie.
- ↑ zarys biografii artysty na stronie Muzeum Narodowego w Kielcach.
- ↑ Barbara Zbroja „Architektura międzywojennego Krakowa 1918-1939 wyd. Kraków 2013 s.245, 282.
- ↑ rzeźba 'Mistrz świata” w archiwum NAC.
- ↑ bombonierka 'Amorki” z 1942.
- ↑ n, Twardowski na kogucie [online], Muzeum Historyczno - Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim, 24 maja 2024 [dostęp 2025-01-31].
- ↑ Figura „Macierzyństwo”.
- ↑ Żak z placu Mariackiego.
- ↑ informacja o rzeźbie na grobowcu rodziców. ciecina.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-20)]..
- ↑ Sanktuarium Centrum Pojednania La Salette, Dębowiec [online], centrum.saletyni.pl [dostęp 2023-01-31].