Franciszek Parczewski

Franciszek Parczewski herbu Nałęcz (ur. 1819, zm. 19 marca 1886 w Gostyniu) – uczestnik powstania wielkopolskiego (1848), dowódca partii w powstaniu styczniowym (1863–1864).

Życiorys edytuj

Urodził się jako syn Ignacego Parczewskiego (1785-1852, oficer wojsk polskich, właściciel Osieka)[1] i Ludwiki Tekli Franciszki Pruskiej (1799–1865), brat Walentego, dowódcy w powstaniu styczniowym. Stryj Alfonsa i Melanii Parczewskich[1].

Był oficerem artylerii w armii pruskiej[1]. W czasie powstania 1848 walczył pod Odolanowem, pod Miłosławiem i pod Wrześnią. W czasie powstania styczniowego, od lutego 1863 naczelnik wojenny okręgu Warty, następnie od kwietnia naczelnik wojenny powiatu kaliskiego. Zorganizował oddział liczący około 700 powstańców, który jednak 22 kwietnia 1863 został szybko rozbity w okolicach wsi Rudniki[1][a].

Po przegranej wrócił w Poznańskie, lecz zagrożony represjami ze strony władz pruskich, dopiero po kilku latach osiadł na stałe w Gostyniu, gdzie zmarł 19 marca 1886[1].

Uwagi edytuj

  1. Podane w publikacji "Rok 1863 za naszą wolność i waszą. W 75-lecie Powstania Styczniowego" (wyd. 1938, Warszawa, s. 26) informacje jakoby pod Rudnikami z 2400-osobową partią Parczewskiego walczyło 8000 Rosjan, a 300 powstańców poległo, są nieprawdopodobne i niemające potwierdzenia w innych źródłach.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Eligiusz Kozłowski: Parczewski Franciszek. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXV. Warszawa: 1980, s. 208-209.