Franciszek Włodek (ur. 21 lipca 1894 w Szarowie, zm. 29 października 1915 pod Kamieniuchą) – plutonowy Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Franciszek Włodek
Ilustracja
plutonowy plutonowy
Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1894
Szarów

Data i miejsce śmierci

29 października 1915
Kamieniucha

Przebieg służby
Lata służby

1914−1915

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

6 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca plutonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Waleczności (Austro-Węgry)
Pomnik Poleglym za Wolność w Bochni

Życiorys edytuj

Urodził się 21 lipca 1894 we wsi Szarów, w ówczesnym powiecie bocheńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jakuba i Anny z Kalickich[1]. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Niepołomicach, a od 1907 do c. k. Gimnazjum w Bochni, w którym ukończył siedem klas[2][3][4]. W latach 1911–1914 był czynnym działaczem Organizacji „Promień”, a w latach 1912–1914 Związku Strzeleckiego[5][6].

Od sierpnia 1914 służył w szeregach Legionów Polskich w których otrzymał przydział do 2 pułku piechoty. We wrześniu w stopniu plutonowego wyruszył z dowodzonym przez kapitana Kazimierza Fabrycego batalionem na front w Karpatach. W 1915 otrzymał przeniesienie do 11. kompanii 6 pułku piechoty[6]. Podpułkownik Wilhelm Orlik-Rückemann we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał:

W czasie ataku nocnego na Kołodię dn. 1 X 1915 r. plut. Włodek Franciszek z kilkoma ludźmi powstrzymał kontratak przeważających sił nieprzyjacielskich, umożliwił ściągnięcie rezerw na zagrożony odcinek, przyczyniając się tym do odparcia naieprzyjaciela. Również w nocy z 5 na 6 X podjął się na ochotnika przeniesienia ważnego rozkazu ze stacji Maniewicze do Perekrestie, co z narażeniem życia uskutecznił[7][8].

Za te czyny został odznaczony austriackim Srebrnym Medalem Waleczności 2. klasy, a później Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[7][9][6]. 29 października 1915 zmarł na skutek ran odniesionych w bitwie pod Kamieniuchą na Wołyniu[10][11]. Był kawalerem, nie miał dzieci[12].

Nazwisko i imię Pawła Włodka znajduje się na jednej z czterech tablic na pomniku Poległym za Wolność w Bochni oraz na tablicy pamiątkowej w westybulu budynku I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni[13].

Ordery i odznaczenia edytuj

Wszystkie ordery i odznaczenia zostały mu nadane pośmiertnie.

Przypisy edytuj

  1. Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  2. Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  3. Sprawozdanie 1908 ↓, s. 84, ukończył klasę Ic.
  4. Sprawozdanie 1914 ↓, s. 70, ukończył klasę VII.
  5. a b Kolekcja ↓, s. 3.
  6. a b c d e Polak (red.) 1993 ↓, s. 233.
  7. a b Kolekcja ↓, s. 6.
  8. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 150.
  9. Skarbek 1929 ↓, s. 40.
  10. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 36, 50, jako podchorąży.
  11. IV Lista strat 1916 ↓, s. 19.
  12. Kolekcja ↓, s. 2.
  13. Żołnierze Niepodległości : Włodek Franciszek. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-08-19].
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 31.
  15. Kolekcja ↓, s. 1.
  16. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-19]..
  17. Kawalerowie Orderu Virtuti Militari. stankiewicze.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-08)]. [Dostęp 2023.08.20]
  18. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  19. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-19]..
  20. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-19]..
  21. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-19]..
  22. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 172.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 689, tu trzykrotnie, jako sierżantowi.
  24. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 241, jako podchorąży.
  25. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 200, jako sierżant.
  26. Odznaczenia w Legionach. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 13, s. 4, 1916-02-25. Lwów. , jako aspirant oficerski.

Bibliografia edytuj