Franciszek Zachariasiewicz
Franciszek Ksawery Abgaro Zachariasiewicz[1][2] (ur. 1 grudnia 1770 w Stanisławowie, zm. 12 czerwca 1845 w Przemyślu) – Ormianin, duchowny katolicki (początkowo obrządku ormiańskiego, następnie rzymskokatolickego), rektor uniwersytetu we Lwowie w latach 1825–1826, biskup diecezjalny tarnowski w latach 1836–1840, biskup diecezjalny przemyski w latach 1840–1845.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku |
Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela w Przemyślu |
Biskup diecezjalny przemyski | |
Okres sprawowania |
1840–1845 |
Biskup diecezjalny tarnowski | |
Okres sprawowania |
1836–1840 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
9 sierpnia 1795 |
Nominacja biskupia |
1 lutego 1836 |
Sakra biskupia |
24 kwietnia 1836 |
Data konsekracji |
24 kwietnia 1836 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 1 grudnia 1770 w Stanisławowie w rodzinie ormiańskiej[2]. Kształcił się w gimnazjum jezuickim w Stanisławowie[3], a następnie odbył studia filozoficzno-teologiczne na uniwersytecie we Lwowie[2]. Na prezbitera został wyświęcony w obrządku ormiańskim[4] 9 sierpnia 1795 we Lwowie[2] przez miejscowego arcybiskupa Jakuba Waleriana Tumanowicza[1]. Dalsze studia odbył również na lwowskim uniwersytecie i w 1797 uzyskał doktorat z teologii[2].
W 1795 pracował jako wikariusz przy katedrze ormiańskiej we Lwowie. W 1806 został ustanowiony kanonikiem gremialnym ormiańskiej kapituły we Lwowie oraz asesorem konsystorza[2]. W 1812 cesarz Franciszek I nadał mu oficjalną nobilitację. W tym samym roku w związku z ograniczeniem przez władze austriackie liczby duchownych obrządku ormiańskiego i przeznaczeniem dla nich niskich uposażeń zmienił obrządek na rzymskokatolicki[3] i został inkardynowany do archidiecezji lwowskiej[2]. Od 1816 zasiadał w kapitule metropolitalnej lwowskiej obrządku łacińskiego, w 1831 został jej kustoszem. W latach 1833–1834 i w 1835 pełnił funkcję wikariusza kapitulnego archidiecezji lwowskiej[2].
Na uniwersytecie lwowskim od 1797 prowadził wykłady z historii Kościoła, zaś w latach 1806–1827 z prawa świeckiego. W 1800 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1802 profesorem zwyczajnym. W 1805 uzyskał nominację na profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, której nie przyjął. W latach 1826–1827 piastował urząd rektora uniwersytetu we Lwowie, a w 1831 dyrektora studium teologicznego. Publikował prace z zakresu historii Kościoła i prawa kanonicznego[2]. W 1819 został członkiem honorowym Towarzystwa Naukowego Krakowskiego[5].
2 września 1835 cesarz Ferdynand I nominował go na urząd biskupa diecezjalnego diecezji tarnowskiej. Papież Grzegorz XVI prekonizował go na to stanowisko 1 lutego 1836[2]. Święcenia biskupie otrzymał 24 kwietnia 1836[4]. Konsekrował go Franciszek de Paula Pisztek, arcybiskup metropolita lwowski, w asyście Michała Lewickiego, arcybiskupa lwowskiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, i Samuela Cyryla Stefanowicza, arcybiskupa lwowskiego obrządku ormiańskiego[1]. Ingres do katedry tarnowskiej odbył 12 maja 1836. Podczas jego rządów w diecezji ukończono budowę gmachu seminarium duchownego i otwarto w nim studia filozoficzno-teologiczne, zapoczątkował w diecezji nabożeństwo Gorzkich żali i rozmieszczanie w kościołach stacji drogi krzyżowej, troszczył się o ujednolicenie liturgii i podniesienie poziomu śpiewu w parafiach, zalecał tworzenie bibliotek parafialnych i rozbudowywanie szkół. Ze względu na treść i przystępną formę wypowiedzi był cenionym mówcą i kaznodzieją[2].
16 marca 1840 Ferdynand I przeniósł go na urząd biskupa diecezjalnego diecezji przemyskiej, co Grzegorz XVI potwierdził 13 lipca 1840[2]. Rządy w diecezji objął 11 października 1840[4]. Jako ordynariusz wspierał seminarium duchowne oraz ruch abstynencki[2].
W 1840 konsekrował biskupa diecezjalnego tarnowskiego Józefa Grzegorza Wojtarowicza, a w 1841 asystował podczas sakry biskupa pomocniczego lwowskiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego Grzegorza Jachimowicza[1]. W 1843 nadano mu tytuł rzeczywistego tajnego radcy cesarskiego[3].
Zmarł 12 czerwca 1845[2] w Przemyślu[3]. Został pochowany w krypcie miejscowej katedry[3]. W tej katedrze znajduje się poświęcone mu epitafium[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Franciszek Zachariasiewicz. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Nota biograficzna Franciszka Zachariasiewicza na stronie diecezji tarnowskiej. diecezja.tarnow.pl. [dostęp 2017-02-11].
- ↑ a b c d e J. Smirnow: Zachariasiewicz-Abgaro Franciszek Ksawery (1.12.1770–12.06.1845) – ksiądz ormiański, biskup rzymskokatolicki. kuriergalicyjski.com, 2013-03-04. [dostęp 2020-04-05].
- ↑ a b c P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 503. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ Franciszek Ksawery Zachariasiewicz. tnk.krakow.pl. [dostęp 2017-02-11].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Franciszka Zachariasiewicza na stronie diecezji tarnowskiej [dostęp 2015-12-18]
- Franciszek Zachariasiewicz [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-10-21] (ang.).
- Publikacje Franciszka Zachariasiewicza w bibliotece Polona [dostęp 2022-01-19]