Franz Ludwig
Franz Ludwig (XIX/XX wiek) – urzędnik, działacz społeczny, polityk niemiecki, członek partii Centrum, wieloletni i zasłużony dla miasta burmistrz Kłodzka w latach 1915–1933.
| ||
Burmistrz Kłodzka | ||
Okres | od 1915 do 1933 | |
Przynależność polityczna | Partia Centrum | |
Poprzednik | Alexander Kolbe | |
Następca | Konrad Goebel |
ŻyciorysEdytuj
Pochodził ze znanej kłodzkiej rodziny chłopskiej,z której wywodził się między innymi Anton Ludwig - wielki dziekan kłodzki. Po skończeniu procesu edukacji, pracował jako urzędnik w rodzinnym mieście. Wstąpił w szeregi katolickiej Partii Centrum. Poza tym zajmował się zbieraniem źródeł i fotografii dotyczących ziemi kłodzkiej, której ukoronowaniem było wydanie na przełomie 1896 i 1897 roku książki zatytułowanej Die Grafschaft Glatz in Wort und Bild, opisującej historię miast hrabstwa, w tym także zmian zachodzących w nich z końcem XIX wieku.[1]
Na początku XX wieku wszedł w skład władz miejskich, zostając powołany w 1904 roku na urząd drugiego burmistrza (zastępcy), którą pełnił nieprzerwanie do 1915 roku. W tym czasie miały miejsce dalsze przeobrażenia urbanistyczne w mieście, które związane były z likwidacją pod koniec XIX wieku bram i murów miejskich.[2] Za jego sprawą założono w Kłodzku w 1912 roku zakład ubezpieczeń, a w latach 1912-1915 wybudowano na miejscu dawnych koszar nową szkołę publiczną.[3] Ostatnia inwestycja zbiegła się z wybuchem I wojny światowej w 1914 roku. Mimo, że Kłodzko znajdowało się z dala od frontu, z czasem również i w mieście odczuto jej skutki, zwłaszcza w 1915 r., kiedy zaczęto racjonować żywność.[4] Zbiegło się to z odejściem ze stanowiska pierwszego burmistrza Alexandra Kolbego, którego miejsce zajął Ludwig.[5]
Początki jego rządów jako pierwszego burmistrza były bardzo ciężkie. Nadal racjonowano żywność, a skutki wojny były coraz bardziej dotkliwe dla mieszkańców, co radykalizowało ich postawę. W 1918 r. Kłodzku doszło do próby przejęcia koszarów i komendantury wojskowej przez powracających z frontu żołnierzy, który udaremniono bez rozlewu krwi.[6] Jedynie autorytet Franza Ludwiga uspokoił częściowo nastroje społeczne.[7] Mimo abdykacji cesarza Wilhelma II i zniesienia monarchii w Niemczech oraz wprowadzenia ustroju republikańskiego utrzymał stanowisko pierwszego burmistrza. po wyprowadzeniu miasta z kryzysu na początku lat 20. XX wieku miała miejsce jego rozbudowa, w wyniku, której powstało osiedle Krzyżna Góra na prawym brzegu Nysy Kłodzkiej oraz dzielnica willowa wzdłuż obecnej ulicy Reymonta. W 1924 roku na własność miasta przeszły gazownia, elektrownia, wodociągi oraz dworce kolejowe. Na początku lat 30. XX wieku rozpoczęto budowę nowego osiedla domków jednorodzinnych na północ od twierdzy głównej.[8] W tym czasie miał miejsce wzrost popularności w Kłodzku dla partii nazistowskiej, która wprowadziła swoich przedstawicieli do władz miejskich i zmierzała do przejęcia pełni władzy przez zastraszanie członków innych partii i magistratu. Między innymi 15 kwietnia 1933 roku uwięziono Franza Ludwiga. Niedługo potem, ponieważ 26 kwietnia 1933 roku zrezygnował on ze stanowiska pierwszego burmistrza na rzecz swojego zastępcy Konrada Goebela.[9] Pozostał jednak w składzie magistratu, złożonego z 2 członków Centrum i 4 przedstawicieli NSDAP.[10] Ostatecznie wycofał się pod naciskami z czynnego życia publicznego w 1936 roku.[11].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Informacja na forum "Dawne Kłodzko", (dostęp: 20.01.2011)
- ↑ W. Broniewski, Kłodzko. Śląsk w zabytkach sztuki, Wrocław 1970, s. 29.
- ↑ Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 2, Kłodzko 2009.
- ↑ Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Kłodzko 1998, s. 112.
- ↑ Ibidem, s. 224.
- ↑ E. Köhl, Geschichte der Festung Glatz und Glatzer Festungsgeschichten, s. 262-263.
- ↑ A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006, s. 254.
- ↑ K. Marcinek, W. Prorok, Ziemia Kłodzka. Informator turystyczny, s. 12.
- ↑ A. Herzig, M. Ruchniewicz, op. cit., s. 275.
- ↑ Kłodzko. Dzieje miasta, op. cit., s. 122.
- ↑ Grafschaft Glatzer Heimatblāter, 1971, nr 4, s. 72-74.
BibliografiaEdytuj
- Herzig A., Ruchniewicz M., Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006.
- Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Kłodzko 1998.
- Lexikon der Grafschaft Glatz, pod red. A. Bernatzkye'ego, Marx-Verlag, Lüdenscheid 1988.
- Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 2., Kłodzko 2009.