Frederick Guthrie

brytyjski fizyk i chemik

Frederick Guthrie, ps. Frederick Cerny (ur. 15 października 1833, zm. 1886) – brytyjski fizyk, chemik i pisarz, inicjator utworzenia i współzałożyciel Society for physical research (współcześnie, po reorganizacji – Institute of Physics), odkrywca zjawiska emisji termoelektronowej (1873), członek Royal Society (FRS).

Frederick Guthrie
Frederick Cerny
Ilustracja
Frederick Guthrie w roku 1880
Data urodzenia

15 października 1833

Data śmierci

1886

Zawód, zajęcie

fizyk, chemik, nauczyciel akademicki, pisarz

Alma Mater

University College School, University College London

Uczelnia

University College London, Owens College, Manchester, Uniwersytet Edynburski, Royal College of Science w South Kensington

Życiorys edytuj

Ojcem Fredericka Guthrie’ego był krawiec, Alexander Guthrie, którego uważano za człowieka zdolnego i obdarzonego dużym smakiem literackim. Miał on sześcioro dzieci, którym starał się zapewnić lepszą edukację. Frederick Guthrie był najmłodszym z rodzeństwa. Jego starszym bratem był Francis, który wcześnie przejawiał uzdolnienia w dziedzinie matematyki, a w przyszłości został profesorem i rektorem South African College (współcześnie Uniwersytet Kapsztadzki)[1].

Frederick Guthrie pobierał początkowo lekcje prywatne. Jego nauczycielem był Henry Wattschemik, członek Royal Society. W następnych latach kształcił się w University College School, którym kierował wówczas Thomas Hewitt Key (1799–1875), oraz – przez trzy lata – w University College London. W UCL studiował u fizyka Thomasa Grahama, chemika Alexandra Williamsona i matematyka Augustusa De Morgana. Spotkał ponownie swojego dawnego nauczyciela, H. Wattsa, wówczas pracującego w laboratorium prof. Williamsona na stanowisku principal assistant (znajomość obu chemików rozwinęła się w wieloletnią przyjaźń)[1].

Po uzyskaniu w UCL stopnia Bachelor of Arts wiosną roku 1854 wyjechał do Niemiec, w celu dalszego kształcenia w dziedzinie chemii u Christiana von Bunsena (Heidelberg) i Adolpha Kolbego (Marburg). W następnym roku otrzymał tytuł Doctor of Philosophy (summa cum laude)[1].

Po powrocie do Anglii (1856) był początkowo asystentem Edwarda Franklanda, a następnie profesorem chemii w Owens College (Manchester). Po trzech latach wyjechał do Edynburga, gdzie otrzymał stanowisko profesora chemii na Uniwersytecie Edynburskim (zastąpił zmarłego w roku 1858 Williama Gregory’ego)[1]. Był też profesorem fizyki w Royal College of Science w South Kensington. Jego asystentem był William Barrett, później sir W. Barrett, FRS[2].

Zakres działalności zawodowej edytuj

Poświęcał wiele uwagi działalności nauczycielskiej, o czym świadczą zachowane publikacje dydaktyczne. Zakres jego badań naukowych był bardzo obszerny, leżący na pograniczu fizyki i chemii. W roku 1873 dokonał obserwacji zjawiska, zarejestrowanego w następnych latach przez Thomasa Edisona (1880) i znanego współcześnie jako emisja termoelektronowa, decydująca o właściwościach lamp elektronowych. Na początku XX wieku emisja ta była przedmiotem badań Owena W. Richardsona, który w roku 1920 otrzymał za nie Hughes Medal, a w roku 1928 – Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki[3].

W roku 1873 Frederick Guthrie wystąpił z inicjatywą utworzenia Society for physical research (nazwanego wkrótce w Physical Society of London). Wspólnie z W. Barrettem zainicjował jego działalność, rozsyłając zaproszenia na pierwsze spotkanie do 30 fizyków. Współcześnie działalność tego stowarzyszenia kontynuuje Institute of Physics (IOP), utworzony w roku 1960 przez połączenie Physical Society of London z Institute of Physics (założonym w roku 1920)[2].

Publikacje naukowe i dydaktyczne (wybór według Internet Archive) edytuj

  • 1863 – On Drops, part II[4],
  • 1865 – On Bubbles[5],
  • 1868 – The Elements of Heat and of Non-metallic Chemistry: Especially Designed for Candidates for the…[6],
  • 1869 – On Approach Caused by Vibration[7],
  • 1869 – On the Thermal Resistance of Liquids[8],
  • 1873 – Magnetism and Electricity[9],
  • 1879 – Practical Physics; Molecular Physics & Sound[10],
  • 1882 – Outline of Experiments and Description of Apparatus and Material[11],
  • 1882 – The First Book of Knowledge[12],
  • 1885 – Practical physics; molecular physics and sound[13].

Utwory literackie (wybór) edytuj

Pod pseudonimem Frederick Cerny opublikował m.in.[14]:

  • 1863 – The Jew (wiersze),
  • 1877 – Logroño (dramat w dwóch aktach)[15].

Upamiętnienie edytuj

Owen W. Richardson, przedstawiając historię badań emisji termoelektronowej w czasie swojego wykładu noblowskiego nt. Thermionic phenomena and the laws which govern them (wygłoszonego w Sztokholmie 12 grudnia 1929 roku), nazwisko Guthrie wymienił jako pierwsze z nazwisk pionierów tych badań[3].

Współcześnie jednym z wyrazów pamięci o założycielu Physical Society of London jest publikowanie od roku 1913 serii Guthrie Lecture w wydawanym przez IOP czasopiśmie Proceedings of the Royal Society[16].

Przypisy edytuj

  1. a b c d G.C. F.. Frederick Guthrie. „Nature”. 35 (888), s. 8–10, 1886. DOI: 10.1038/035008e0. ISSN 0028-0836. (ang.). 
  2. a b Institute history. [w:] Institute of Physics, IOP [on-line]. www.iop.org. [dostęp 2014-03-24]. (ang.).
  3. a b Owen Willans Richardson: Thermionic Phenomena and the Laws which Govern Them. [w:] Nobel Lecture Nobel Lecture [on-line]. The Nobel Foundation, 1929-12-12. [dostęp 2014-03-25]. (ang.).
  4. Guthrie, Frederick, 1833–1886: On Drops, Part II. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1863. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  5. Guthrie, Frederick, 1833–1886: On Bubbles. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1865. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  6. Guthrie, Frederick, 1833–1886: The Elements of Heat and of Non-metallic Chemistry: Especially Designed for Candidates for the …. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1868. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  7. Guthrie, Frederick, 1833–1886: On Approach Caused by Vibration [Abstract]. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1869. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  8. Guthrie, Frederick, 1833–1886: On the Thermal Resistance of Liquids. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1869. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  9. Guthrie, Frederick, 1833–1886: Magnetism and Electricity. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1873. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  10. Guthrie, Frederick, 1833–1886: Practical Physics; Molecular Physics & Sound. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1879. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  11. Guthrie, Frederick, 1833–1886: Outline of Experiments and Description of Apparatus and Material. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1882. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  12. Guthrie, Frederick, 1833–1886: The First Book of Knowledge. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1882. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  13. Guthrie, Frederick, 1833–1886: Practical physics; molecular physics and sound. [w:] Internet Archive [on-line]. archive.org, 1885. [dostęp 2014-03-26]. (ang.).
  14. Image Details; Frederick Guthrie, scientific writer and founder of the Physical Society, 1870. [w:] cience Museum / Science & Society Picture Library [on-line]. www.ssplprints.com. [dostęp 2014-03-24]. (ang.).
  15. Frederick Cerny, Frederick Guthrie, George Henry Borrow: Logroño: A Metric Drama in Two Acts. [w:] eBook and Texts > American Libraries; Digitizing sponsor: Google; Book from the collections of: University of California [on-line]. M. Ward archive.org, 1877. [dostęp 2014-03-24]. (ang.).
  16. G Carey-Foster. Introduction to the First Guthrie Lecture. „Proceedings of the Physical Society of London”. 26 (1), s. 183–184, 1913. DOI: 10.1088/1478-7814/26/1/322. ISSN 1478-7814. (ang.). 

Linki zewnętrzne edytuj