Friedrich August Kekulé von Stradonitz
Friedrich August Kekulé von Stradonitz (ur. 7 września 1829 w Darmstadt, zm. 13 lipca 1896 w Bonn) – chemik niemiecki, profesor na uniwersytecie w Gandawie od 1858 oraz w Heidelbergu i Bonn od 1867, współtwórca teorii budowy związków organicznych. Laureat Medalu Copleya.
Data i miejsce urodzenia |
7 września 1829 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 lipca 1896 |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Odznaczenia | |
Udowodnił (1858), że węgiel jest czterowartościowy i że jego atomy w związkach organicznych mogą tworzyć łańcuchy[1].
Odkrywca (1866) pierścieniowej budowy benzenu, co zapoczątkowało nowy dział chemii organicznej – chemię związków aromatycznych. Legenda głosi, jakoby rozwiązanie dręczącego chemika problemu nadeszło we śnie, podczas drzemki przy kominku, w postaci tańczących w kręgu diabłów. W innej anegdocie, podczas snu zobaczył węża, zjadającego własny ogon niczym starożytny Uroboros. Sam uczony jednak tak opisywał odkrycie[2]:
Pewnego letniego dnia powracałem ostatnim omnibusem przez puste w tym czasie ulice tego zwykle ożywionego miasta [Londynu]. Zatonąłem w marzeniach i przed moimi oczami zaczęły krążyć atomy. Zawsze widziałem te małe twory w ruchu. Teraz widziałem, jak dwa mniejsze łączą się ze sobą w pary, jak większe otaczają dwa mniejsze, a jeszcze większe utrzymywały to wszystko w zawrotnym tańcu. Widziałem, jak większe atomy tworzyły łańcuch, wciągając mniejsze, ale tylko na końcach łańcucha (...). Tak powstała teoria strukturowa.
I kolejny opis snu[2]:
Odwróciłem krzesło do kominka i pogrążyłem się w półśnie. Znowu atomy harcowały przed moimi oczami. Tym razem mniejsze grupy trzymały się skromnie z tyłu. Moje duchowe oko, wyostrzone przez powtarzające się podobne wizje, rozróżniło teraz większe twory o różnorodnym kształcie. Długie szeregi, kilkakrotnie ściśle ze sobą złączone, wszystko w ruchu, wijące się wężowato i skręcające się. Patrzę, co się stało? Jeden z węży chwycił swój własny ogon i szyderczo kręcił się przed moimi oczami. Obudziłem się jak rażony piorunem i resztę nocy spędziłem na rozpracowywaniu wniosków z tej hipotezy.
Przypisy
edytuj- ↑ Publikacja Kekulégo ukazała się nieco szybciej, niż nadesłana wcześniej praca Archibalda Scotta Coupera na ten sam temat.
- ↑ a b Cyt. za: Andrzej Wróblewski. Taniec atomów. „Wiedza i Życie”, s. 65, sierpień 2009. Warszawa: Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Kajetan Wróblewski. Taniec atomów. „Wiedza i Życie”, s. 65, sierpień 2009. Warszawa: Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
- ISNI: 0000000123209868
- VIAF: 69046281
- LCCN: n81075848
- GND: 118561022
- NDL: 00620918
- LIBRIS: wt79bk2f07zmc98
- BnF: 125600832
- SUDOC: 033951039
- NLA: 36225167
- NKC: xx0245417
- NTA: 100420834, 070609357
- BIBSYS: 90252469
- CiNii: DA10635202
- Open Library: OL2512715A, OL2215301A
- PLWABN: 9810565498605606
- NUKAT: n2011061393
- J9U: 987007263743605171
- CANTIC: a11453849
- ΕΒΕ: 251399
- PWN: 3921617
- Britannica: biography/August-Kekule-von-Stradonitz
- Treccani: kekule-von-stradonitz-friedrich-august
- Universalis: friedrich-august-kekule-von-stradonitz
- БРЭ: 2059222
- NE.se: august-kekule
- SNL: Friedrich_August_Kekule_von_Stradonitz
- VLE: friedrich-august-kekule-von-stradonitz
- Catalana: 0035504
- DSDE: August_Kekulé
- Hrvatska enciklopedija: 31109