Górecko Kościelne

wieś w województwie lubelskim

Górecko Kościelnewieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Józefów[5][6].

Górecko Kościelne
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

biłgorajski

Gmina

Józefów

Wysokość

225 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

45[2][3]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

23-460[4]

Tablice rejestracyjne

LBL

SIMC

0890376[5]

Położenie na mapie gminy Józefów
Mapa konturowa gminy Józefów, po lewej znajduje się punkt z opisem „Górecko Kościelne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Górecko Kościelne”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Górecko Kościelne”
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Górecko Kościelne”
Ziemia50°30′02″N 22°58′23″E/50,500556 22,973056[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (2011) liczyła 49 mieszkańców[7] i była dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Józefów.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika[8].

Charakterystyka i położenie geograficzne

edytuj

Górecko Kościelne leży na pograniczu Roztocza Środkowego i Równiny Biłgorajskiej, jest otoczone lasami Puszczy Solskiej. Zlokalizowany jest tutaj modrzewiowy kościół parafialny pw. św. Stanisława z XVIII w. Niedaleko kościoła znajduje się cmentarz, na nim groby żołnierzy z 1939 r. oraz z bitwy pod Osuchami. Na przepływającej tędy rzece Szum znajduje się kapliczka "na wodzie" z XIX w., trzecia w tym miejscu. Wewnątrz znajduje się obraz św. Stanisława z XVIII w. Istnieje tutaj także druga kaplica – "pod dębami", w niej znajduje się pień sosny przy którym objawił się św. Stanisław, jego obraz, a także obrazy św. Agnieszki i św. Barbary. Kapliczka ta otoczona jest 6 pomnikowymi dębami szypułkowymi. Najgrubszy z nich miał w 2013 roku obwód 758 cm oraz wysokość – 24 m.[9] Obok kaplicy znajdują się stacje drogi krzyżowej wyrzeźbione z drewna. Przy parafii działa muzeum. Przez wieś przebiega droga powiatowa biegnąca z Górecka Starego do drogi wojewódzkiej nr 853, z którą łączy się we wsi Sigła. Niedaleko Górecka, na rzece Szum, znajduje się lokalna hydroelektrownia.

Historia

edytuj

Górecko Kościelne zostało lokowane w 1582 roku. Na początku miejscowość nazywała się Huta lub Wola. W roku 1593 miejscowość została włączona w skład Ordynacji Zamojskiej. W 1648 r. miało tutaj miejsce objawienie św. Stanisława, który uratował wioskę przed spaleniem przez Kozaków oblegających Zamość (patrz: powstanie Chmielnickiego). Po objawieniach wybudowano tutaj 3 kaplice: jedną w miejscu objawienia, drugą nad rzeką Szum, a trzecią w miejscu późniejszego kościoła. 20 lat po objawieniach wybudowano tutaj kościół, jednakże został on zniszczony przez Szwedów na początku XVIII w. W 1768 r. wybudowano obecną, drewnianą świątynię. W 1827 r. we wsiach Górecko Stare i Górecko Kościelne mieszkało łącznie 451 osób.

Podczas wojny obronnej Polski w 1939 r. trwały tutaj ciężkie walki między wojskami polskiego Frontu Północnego a oddziałami niemieckimi. W czerwcu 1943 wieś została wysiedlona i sprowadzeni zostali tutaj Ukraińcy, jednakże ci w obawie przed polskimi partyzantami (patrz: powstanie zamojskie) po kilku dniach opuścili wieś. Rok później, w czerwcu 1944 miała miejsce kolejna pacyfikacja Górecka. W czerwcu 1944 roku 1 Brygada Armii Ludowej im. Ziemi Lubelskiej przerwała tu pierścień okrążenia wojsk niemieckich (w miejscu walk, po wojnie, wzniesiono w tym miejscu pomnik)[10]. W lipcu przeprowadzono tutaj kolejną próbę pacyfikacji, jednakże zapobiegli jej polscy partyzanci z AK. W roku 1968 kardynał Karol Wojtyła podarował tutejszej parafii relikwie św. Stanisława.

Turystyka

edytuj

Górecko Kościelne, jako miejscowość atrakcyjna turystycznie i o dogodnym położeniu (bliskość Roztocza, Roztoczańskiego Parku Narodowego i Puszczy Solskiej) jest odwiedzane przez bardzo wielu turystów rocznie. Przebiega tędy 5 szlaków turystycznych:

Galeria

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35836
  2. Wieś Górecko Kościelne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-09], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 326 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  7. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  8. Opis parafii stronie diecezji
  9. Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. PWN. s.221
  10. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 816

Linki zewnętrzne

edytuj