Głogówek (gmina)

gmina miejsko-wiejska w województwie opolskim

Głogówek (niem. Gemeinde Oberglogau) – gmina miejsko-wiejska w województwie opolskim, w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie opolskim. W 2009 roku w gminie wprowadzono język niemiecki jako język pomocniczy.

Głogówek
gmina miejsko-wiejska
Ilustracja
Ratusz w Głogówku
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

TERC

1610023

Siedziba

Głogówek

Burmistrz

Piotr Bujak
(od 2018)

Powierzchnia

170,06 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


13 421[1]

• gęstość

79,0 os./km²

Nr kierunkowy

77

Tablice rejestracyjne

OPR

Mniejszości

niemiecka

Język pomocniczy

niemiecki

Adres urzędu:
Rynek 1
48-250 Głogówek
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Głogówek
Liczba sołectw

25

Liczba miejscowości

23

Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Ziemia50°21′N 17°52′E/50,343889 17,867222
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Głogówek.

Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 14 576 osób. Spis powszechny w 2011 wykazał 13 856 mieszkańców[3].

Geografia

edytuj
 
Gmina Głogówek w granicach ziemi prudnickiej

Gmina Głogówek położona jest w południowo-zachodniej Polsce, przy granicy z Czechami, na terenie Niziny Śląskiej, w regionie historycznym zwanym ziemią prudnicką, na Górnym Śląsku[4]. Według podziału fizycznogeograficznego z 2017 dr. Krzysztofa Badory obszar gminy Głogówek znajduje się w granicach mikroregionów: Obniżenie Prudnickie, Wysoczyzna Bialska, Dolina Górnej Osobłogi, Dolina Dolnej Osobłogi, Równina Mosznej, Równina Walców, Dolina Górnej Straduni, Równina Większycka, Wysoczyzna Głubczycka[5].

Na zachodzie gmina Głogówek graniczy z gminami: Lubrza i Biała, na północy z gminami: Strzeleczki, Krapkowice, Walce, na wschodzie z gminą Reńska Wieś, na południu z gminami: Pawłowiczki i Głubczyce. Od strony południowo-zachodniej sąsiaduje z terytorium Czech.

Stosunki wodne

edytuj
 
Osobłoga w Kierpniu

Przez obszar gminy Głogówek przepływają następujące cieki wodne[6]:

Pokrycie terenu

edytuj

Na terytorium gminy Głogówek znajdują się następujące formy pokrycia terenu[6]:

  • lasy: Kurka, Olszynka, Pulowski Las
  • pola: Piaski

Ochrona przyrody

edytuj

W gminie Głogówek znajduje się 8 pomników przyrody[7]. Większość jej obszaru znajduje się w granicach Nadleśnictwa Prudnik, z fragmentami w nadleśnictwach Prószków i Kędzierzyn[8].

Struktura powierzchni

edytuj

Według danych z roku 2002[9] gmina Głogówek ma obszar 170,06 km², w tym:

  • użytki rolne: 87%,
  • użytki leśne: 4%.

Gmina stanowi 29,77% powierzchni powiatu.

Historia

edytuj

Gminę Głogówek utworzono 1 stycznia 1973 w powiecie prudnickim w województwie opolskim. W skład gminy weszły obszary 16 sołectw: Biedrzychowice, Błażejowice Dolne, Dzierżysławice, Kierpień, Leśnik, Mionów, Mochów, Nowe Kotkowice, Racławice Śląskie, Rzepcze, Stare Kotkowice, Twardawa, Wierzch, Wróblin, Zawada i Zwiastowice[10]. 1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) województwa opolskiego[11]. 30 października 1975 do gminy Głogówek włączono obszary sołectw Szonów, Tomice, Góreczno, Kazimierz i Ciesznów[12].

Demografia

edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[2] i spisu powszechnego w 2011 roku[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 2004 14 576 100 7471 51,3 7105 48,7
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
85,7 43,9 41,8
populacja 2011 13 856 100 7111 51,3 6745 48,7
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
81,5 41,8 39,7
 
Piramida wieku mieszkańców gminy Głogówek w 2014 roku[1]

Polityka

edytuj

Mieszkańcy Głogówka wybierają do Rady Miejskiej 3 radnych (3 z 15). Pozostałych 12 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Głogówek. Siedzibą władz jest Urząd Miejski w Głogówku na Rynku.

Wybory i referenda

edytuj

W referendum w 2003 mieszkańcy gminy Głogówek opowiedzieli się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej[13].

W wyborach parlamentarnych do Sejmu w 2005 w gminie wygrała Mniejszość Niemiecka[14]. W 2007, 2011 i 2015 w gminie zwyciężyła Platforma Obywatelska[15][16][17]. W 2019 najwięcej głosów zdobyło Prawo i Sprawiedliwość[18]. W 2023 łącznie większość głosów zdobyły partie: Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga, Nowa Lewica[19].

W wyborach prezydenckich w 2000 mieszkańcy gminy Głogówek opowiedzieli się za Aleksandrem Kwaśniewskim[20], w 2005 za Donaldem Tuskiem[21], w 2010 i 2015 za Bronisławem Komorowskim[22][23], w 2020 za Andrzejem Dudą[24], a w 2025 za Rafałem Trzaskowskim[25].

Skład narodowościowy

edytuj

Według spisu powszechnego z 2002, wśród 15129 mieszkańców gminy, 3999 mieszkańców deklarowało narodowość niepolską. Narodowość niemiecką deklarowało 3757 osób, śląską 219 osób, a inną 23 osoby[26].

Według spisu powszechnego z 2021, wśród 12970 mieszkańców gminy, 3175 mieszkańców deklarowało narodowość niepolską. Narodowość niemiecką deklarowało 2095 osób, śląska 1408 osób, ukraińską 24 osoby, białoruską 12 osób, a nieustaloną 5 osób[27].

Sołectwa

edytuj

W granicach administracyjnych gminy znajdują się:

Bezpieczeństwo

edytuj

Gmina położona jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[28]. Gminę Głogówek obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[29].

Sąsiednie gminy

edytuj

Biała, Głubczyce, Krapkowice, Lubrza, Pawłowiczki, Reńska Wieś, Strzeleczki, Walce. Gmina sąsiaduje z Czechami.

Przypisy

edytuj
  1. a b Gmina Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  4. Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2025-06-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16].
  5. Krzysztof Badora. Mikroregiony fizycznogeograficzne Opolszczyzny. „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”. Nr 37, s. 18–22, 2017. Opole. ISSN 1896-1460. OCLC 1051268260. 
  6. a b Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2025
  7. Przeglądanie danych [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2025-06-08].
  8. Lasy państwowe na mapie [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2025-06-08].
  9. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  10. Uchwała Nr XVIII/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie opolskim, t. 14, Opole, 11 grudnia 1972, s. 8.
  11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw (Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92).
  12. Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 15 października 1975 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia oraz zmiany granic i nazw gmin w województwie opolskim (Dz.U. z 1975 r. nr 35, poz. 197).
  13. Serwis PKW – Referendum 2003. [dostęp 2025-05-19].
  14. Serwis PKW – Wybory 2005 (parlament). [dostęp 2025-05-19].
  15. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2025-05-19].
  16. Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2025-05-19].
  17. Serwis PKW – Wybory 2015 (parlament). [dostęp 2025-05-19].
  18. Andrzej Dereń, Wybory 2019: Tak głosowali wyborcy z gminy Głogówek [online], Teraz Prudnik!, 14 października 2019 [dostęp 2025-05-19].
  19. Andrzej Dereń, W Głogówku sukces Dragomira Rudego [online], Teraz Prudnik!, 16 października 2023 [dostęp 2025-05-19].
  20. Prezydenckie wybory w powiecie, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (516), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, październik 2000, s. 2, ISSN 1231-904X.
  21. Serwis PKW – Wybory 2005 (prezydent). [dostęp 2025-05-19].
  22. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2025-05-19].
  23. Serwis PKW – Wybory 2015 (prezydent). [dostęp 2025-05-19].
  24. Andrzej Dereń, Wybory 2020: Wyniki w gminie Głogówek [online], Teraz Prudnik!, 29 czerwca 2020 [dostęp 2025-05-19].
  25. Andrzej Dereń, W Głogówku i okolicy wygrywa Trzaskowski [online], Teraz Prudnik!, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-19].
  26. Deklaracje narodowościowe w gminach w 2002 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-01)].
  27. Przynależność narodowo-etniczna – dane NSP 2021 dla kraju i jednostek podziału terytorialnego. Główny Urząd Statystyczny, 2023-12-20. [dostęp 2023-12-31]. (pol.).
  28. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  29. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].