Głogówek (gmina)
Głogówek (niem. Gemeinde Oberglogau) – gmina miejsko-wiejska w województwie opolskim, w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie opolskim. W 2009 roku w gminie wprowadzono język niemiecki jako język pomocniczy.
| gmina miejsko-wiejska | |||||||
 Ratusz w Głogówku | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Powiat | |||||||
| TERC |
1610023 | ||||||
| Siedziba | |||||||
| Burmistrz |
Piotr Bujak | ||||||
| Powierzchnia |
170,06 km² | ||||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
79,0 os./km² | ||||||
| Nr kierunkowy |
77 | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
OPR | ||||||
| Mniejszości | |||||||
| Język pomocniczy | |||||||
Adres urzędu: Rynek 148-250 Głogówek | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||
 50°21′N 17°52′E/50,343889 17,867222
| |||||||
| Strona internetowa | |||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
_location_map.png)
Siedziba gminy to Głogówek.
Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 14 576 osób. Spis powszechny w 2011 wykazał 13 856 mieszkańców[3].
Geografia
edytuj
Gmina Głogówek położona jest w południowo-zachodniej Polsce, przy granicy z Czechami, na terenie Niziny Śląskiej, w regionie historycznym zwanym ziemią prudnicką, na Górnym Śląsku[4]. Według podziału fizycznogeograficznego z 2017 dr. Krzysztofa Badory obszar gminy Głogówek znajduje się w granicach mikroregionów: Obniżenie Prudnickie, Wysoczyzna Bialska, Dolina Górnej Osobłogi, Dolina Dolnej Osobłogi, Równina Mosznej, Równina Walców, Dolina Górnej Straduni, Równina Większycka, Wysoczyzna Głubczycka[5].
Na zachodzie gmina Głogówek graniczy z gminami: Lubrza i Biała, na północy z gminami: Strzeleczki, Krapkowice, Walce, na wschodzie z gminą Reńska Wieś, na południu z gminami: Pawłowiczki i Głubczyce. Od strony południowo-zachodniej sąsiaduje z terytorium Czech.
Stosunki wodne
edytuj
Przez obszar gminy Głogówek przepływają następujące cieki wodne[6]:
- rzeki: Osobłoga, Stradunia
- potoki: Grudynka, Jakubowicki Potok
- strugi: Młynówka (dopływ Białej), Młynówka (dopływ Osobłogi), Osobłoga Rzepecka, Swornica
Pokrycie terenu
edytujNa terytorium gminy Głogówek znajdują się następujące formy pokrycia terenu[6]:
- lasy: Kurka, Olszynka, Pulowski Las
- pola: Piaski
Ochrona przyrody
edytujW gminie Głogówek znajduje się 8 pomników przyrody[7]. Większość jej obszaru znajduje się w granicach Nadleśnictwa Prudnik, z fragmentami w nadleśnictwach Prószków i Kędzierzyn[8].
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002[9] gmina Głogówek ma obszar 170,06 km², w tym:
- użytki rolne: 87%,
- użytki leśne: 4%.
Gmina stanowi 29,77% powierzchni powiatu.
Historia
edytujGminę Głogówek utworzono 1 stycznia 1973 w powiecie prudnickim w województwie opolskim. W skład gminy weszły obszary 16 sołectw: Biedrzychowice, Błażejowice Dolne, Dzierżysławice, Kierpień, Leśnik, Mionów, Mochów, Nowe Kotkowice, Racławice Śląskie, Rzepcze, Stare Kotkowice, Twardawa, Wierzch, Wróblin, Zawada i Zwiastowice[10]. 1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) województwa opolskiego[11]. 30 października 1975 do gminy Głogówek włączono obszary sołectw Szonów, Tomice, Góreczno, Kazimierz i Ciesznów[12].
Demografia
edytujDane z 30 czerwca 2004[2] i spisu powszechnego w 2011 roku[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| Populacja 2004 | 14 576 | 100 | 7471 | 51,3 | 7105 | 48,7 |
| Gęstość zaludnienia [mieszk./km²] |
85,7 | 43,9 | 41,8 | |||
| populacja 2011 | 13 856 | 100 | 7111 | 51,3 | 6745 | 48,7 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
81,5 | 41,8 | 39,7 | |||
Polityka
edytujMieszkańcy Głogówka wybierają do Rady Miejskiej 3 radnych (3 z 15). Pozostałych 12 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Głogówek. Siedzibą władz jest Urząd Miejski w Głogówku na Rynku.
Wybory i referenda
edytujW referendum w 2003 mieszkańcy gminy Głogówek opowiedzieli się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej[13].
W wyborach parlamentarnych do Sejmu w 2005 w gminie wygrała Mniejszość Niemiecka[14]. W 2007, 2011 i 2015 w gminie zwyciężyła Platforma Obywatelska[15][16][17]. W 2019 najwięcej głosów zdobyło Prawo i Sprawiedliwość[18]. W 2023 łącznie większość głosów zdobyły partie: Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga, Nowa Lewica[19].
W wyborach prezydenckich w 2000 mieszkańcy gminy Głogówek opowiedzieli się za Aleksandrem Kwaśniewskim[20], w 2005 za Donaldem Tuskiem[21], w 2010 i 2015 za Bronisławem Komorowskim[22][23], w 2020 za Andrzejem Dudą[24], a w 2025 za Rafałem Trzaskowskim[25].
Skład narodowościowy
edytujWedług spisu powszechnego z 2002, wśród 15129 mieszkańców gminy, 3999 mieszkańców deklarowało narodowość niepolską. Narodowość niemiecką deklarowało 3757 osób, śląską 219 osób, a inną 23 osoby[26].
Według spisu powszechnego z 2021, wśród 12970 mieszkańców gminy, 3175 mieszkańców deklarowało narodowość niepolską. Narodowość niemiecką deklarowało 2095 osób, śląska 1408 osób, ukraińską 24 osoby, białoruską 12 osób, a nieustaloną 5 osób[27].
Sołectwa
edytujW granicach administracyjnych gminy znajdują się:
- 21 sołectw: Biedrzychowice, Błażejowice Dolne, Ciesznów, Dzierżysławice, Góreczno, Kazimierz, Kierpień, Leśnik, Mionów, Mochów, Nowe Kotkowice, Racławice Śląskie, Rzepcze, Stare Kotkowice, Szonów, Tomice, Twardawa, Wierzch, Wróblin, Zawada. Zwiastowice
- 16 części wsi: Anachów, But, Chmielnik, Chudoba, Damasko, Golczowice, Hojnowice, Kapełków, Kolonia, Korea, Małkowice, Marianków, Mikulsko, Mucków, Sysłów, Wyszków
- 4 części miasta: Głogowiec, Oracze, Winiary, Zwierzyniec
- osada: Młodziejowice
Bezpieczeństwo
edytujGmina położona jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[28]. Gminę Głogówek obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[29].
Sąsiednie gminy
edytujBiała, Głubczyce, Krapkowice, Lubrza, Pawłowiczki, Reńska Wieś, Strzeleczki, Walce. Gmina sąsiaduje z Czechami.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gmina Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2025-06-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16].
- ↑ Krzysztof Badora. Mikroregiony fizycznogeograficzne Opolszczyzny. „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”. Nr 37, s. 18–22, 2017. Opole. ISSN 1896-1460. OCLC 1051268260.
- ↑ a b Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2025
- ↑ Przeglądanie danych [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2025-06-08].
- ↑ Lasy państwowe na mapie [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2025-06-08].
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Uchwała Nr XVIII/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie opolskim, t. 14, Opole, 11 grudnia 1972, s. 8.
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw (Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 15 października 1975 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia oraz zmiany granic i nazw gmin w województwie opolskim (Dz.U. z 1975 r. nr 35, poz. 197).
- ↑ Serwis PKW – Referendum 2003. [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (parlament). [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (parlament). [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Andrzej Dereń, Wybory 2019: Tak głosowali wyborcy z gminy Głogówek [online], Teraz Prudnik!, 14 października 2019 [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Andrzej Dereń, W Głogówku sukces Dragomira Rudego [online], Teraz Prudnik!, 16 października 2023 [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Prezydenckie wybory w powiecie, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (516), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, październik 2000, s. 2, ISSN 1231-904X.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (prezydent). [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (prezydent). [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Andrzej Dereń, Wybory 2020: Wyniki w gminie Głogówek [online], Teraz Prudnik!, 29 czerwca 2020 [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Andrzej Dereń, W Głogówku i okolicy wygrywa Trzaskowski [online], Teraz Prudnik!, 19 maja 2025 [dostęp 2025-05-19].
- ↑ Deklaracje narodowościowe w gminach w 2002 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-01)].
- ↑ Przynależność narodowo-etniczna – dane NSP 2021 dla kraju i jednostek podziału terytorialnego. Główny Urząd Statystyczny, 2023-12-20. [dostęp 2023-12-31]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
- ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].