G350.1-0.3
G350.1-0.3 – pozostałość po supernowej położona w gwiazdozbiorze Skorpiona w odległości około 14 700 lat świetlnych od Ziemi w stronę centrum Drogi Mlecznej. Wiek tej pozostałości szacuje się na 600 do 1200 lat. G350.1-0.3 jest związana z gwiazdą neutronową XMMU J172054.5-37265. Obiekt był także nieprawidłowo zaklasyfikowany jako odległa galaktyka[1].
.jpg) Pozostałość po supernowej G350.1-0.3 | |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
|---|---|
| Typ | |
| Rektascensja |
17h 21m 03s |
| Deklinacja |
-37° 26′ 50″ |
| Odległość |
14 700 ly |
| Charakterystyka fizyczna | |
G350.1-0.3 jest bardzo jasnym radioźródłem położonym w wewnętrznej części Drogi Mlecznej. Początkowo został zidentyfikowany jako radioźródło dzięki porównaniu obserwacji dokonanych przez radioteleskopy Molonglo Observatory Synthesis Telescope i Parkes Observatory w latach 1973 i 1975[2]. Późniejsze obserwacje dokonane w latach 80. wskazały na bardzo nieregularną morfologię obiektu, znacząco różniącą się od innych znanych pozostałości po supernowych[1][2]. Obiekt zaczął być wówczas klasyfikowany jako radiogalaktyka bądź gromada galaktyk i w katalogach pozostałości supernowych był już całkowicie pomijany bądź też oznaczany jako „kandydat na pozostałość”. G350.1-0.3 został częściowo „zapomniany”[2].
Badania opublikowane w 2008[2], bazujące na nowych obserwacjach dokonanych przez teleskop XMM-Newton i wcześniejszych danych obserwacyjnych, pokazały jednak ostatecznie, że G350.1-0.3 jest pozostałością po wybuchu supernowej[1][3]. Obserwacje pokazały, że nieregularny i niezwykły kształt obiektu został spowodowany przez znajdującą się w pobliżu eksplozji gęstą chmurę gazu, która przeszkodziła w równomiernym rozprzestrzenieniu się fali uderzeniowej i dała pozostałości unikatowy, rozciągnięty kształt[1]. Obserwacje pokazały także, że źródło promieniowania rentgenowskiego znane jako XMMU J172054.5-372652 jest pozostałością po samej supernowej[2]. Obiekt porusza się z bardzo dużą prędkością rzędu 4,8 milionów kilometrów na godzinę, co wskazuje na to, że eksplozja supernowej musiała być bardzo niesymetryczna, aby nadać mu tak dużą siłę wyrzutu. Z podobną prędkością porusza się inna znana gwiazda neutronowa – RX J0822-4300 będąca częścią pozostałości Puppis A[4].
G350.1-0.3 rozciąga się na odległość około ośmiu lat świetlnych, wiek obiektu szacowany jest na około 600-1200 lat i jest to jedna z najmłodszych znanych pozostałości w Drodze Mlecznej[1]. Wybuch supernowej nie był prawdopodobnie widoczny z Ziemi. Widziana z Ziemi gwiazda jest przesłonięta gęstym pyłem międzygwiezdnym[1].
Zobacz też edytuj
- lista pozostałości po supernowych
- IGR J11014-6103 – najszybciej poruszający się znany pulsar
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Detective astronomers unearth hidden celestial gem. Europejska Agencja Kosmiczna, 2008-06-10. [dostęp 2012-02-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e B. M. Gaensler i inni: The (Re-)Discovery of G350.1–0.3: A Young, Luminous Supernova Remnant and Its Neutron Star. The Astrophysical Journal Letters, 2008-06-10. [dostęp 2012-02-05]. (ang.).
- ↑ XMM-Newton Discovers Strange-Shaped Supernova Remnant. universetoday.com, 2008-06-11. [dostęp 2012-02-05]. (ang.).
- ↑ Remnant of an explosion with a powerful kick?. astronomy.com, 2012-02-02. [dostęp 2012-02-05]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- G350.1-0.3 w bazie SIMBAD (ang.)