GJ 436
GJ 436 (Noquisi) – gwiazda w gwiazdozbiorze Lwa. Znajduje się w odległości 31,88 roku świetlnego od Słońca. Okrąża ją co najmniej jedna planeta.
| |||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
11h 42m 11,093s[1] | ||||||
| Deklinacja |
+26° 42′ 23,65″[1] | ||||||
| Paralaksa (π) | |||||||
| Odległość | |||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||
| Ruch własny (DEC) |
−813,550 ± 0,025 mas/rok[1] | ||||||
| Prędkość radialna |
9,59 ± 0,0008 km/s[1] | ||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||
| Typ widmowy |
M3 V[1] | ||||||
| Masa | |||||||
| Promień | |||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,32 ± 0,12[2] | ||||||
| Wielkość absolutna | |||||||
| Jasność | |||||||
| Wiek |
6 ± 5 mld lat[2] | ||||||
| Temperatura |
3684 ± 55 K[2] | ||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||
| Krąży wokół | |||||||
| Półoś wielka |
7978[3] pc | ||||||
| Mimośród |
0,3107[3] | ||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||
| |||||||
Nazwa edytuj
Gwiazda ma nazwę własną Noquisi, która została wybrana w konkursie NameExoWorlds zorganizowanym w 2022 roku przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Nazwa ta oznacza „gwiazda” w języku Czirokezów (czirokeski ᏃᏈᏏ). Spośród nadesłanych propozycji zwyciężyła nazwa Noquisi dla gwiazdy i Awohali dla planety[4].
Charakterystyka edytuj
Jest to czerwony karzeł, gwiazda ciągu głównego o typie widmowym M3[1]. Ma temperaturę około 3680 K, a jej jasność to ok. 1% jasności Słońca[3]. Masa tej gwiazdy to 45% masy Słońca, a jej promień to 46% promienia Słońca[2].
Układ planetarny edytuj
Gwiazdę GJ 436 obiega w niewielkiej odległości planeta GJ 436 b, której istnienie ogłoszono w 2004 roku. Odkryto ją dzięki tranzytom na tle gwiazdy[2]. To zjawisko pozwoliło odkryć, że ma nie tylko masę, ale i rozmiary zbliżone do Neptuna[5].
W styczniu 2008 roku doniesiono o odkryciu drugiej planety w tym układzie, GJ 436 c. Wstępne wyniki wskazywały, że ma ona masę niecałych 5 M🜨, co czyniło ją najlżejszą odkrytą dotąd planetą pozasłoneczną (w układzie gwiazdy ciągu głównego). Jednak dokładniejsze analizy tranzytów GJ 436 b nie potwierdziły jej istnienia i odkrycie zostało oficjalnie odwołane 21 maja tego samego roku[6].
W 2012 przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Spitera wskazano na możliwość istnienia innej planety orbitującej wokół GJ 436, oznaczonej UCF-1.01[7]. Planeta ta miałaby być mniejsza od Ziemi, ze średnicą około dwóch trzecich średnicy Ziemi, krążyć bardzo blisko gwiazdy, z okresem orbitalnym wynosi 1,4 ziemskiego dnia[7]. Możliwe jest także istnienie trzeciej planety, UCF-1.02, ale jej istnienie także nie zostało jeszcze potwierdzone[7].
| Towarzysz | Masa [M🜨] |
Promień [R🜨] |
Okres orbitalny [d] |
Półoś wielka [au] |
Ekscentryczność | Inklinacja [°] |
| b[2] | 22,3 ± 1,7 | 4,3 | 2,64394 ± 9,9×10−5 | 0,02887 ± 0,00095 | 0,191 +0,045−0,057 | 85,8 ± 0,25 |
|---|
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Ross 905 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h GJ 436 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b c d e Anderson, E., Francis, C.: HIP 57087. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2023-06-19]. (ang.).
- ↑ NameExoWorlds 2022 Approved Names. [dostęp 2023-06-19].
- ↑ Strange alien world made of ‘hot ice’. „New Scientist”, 2007-05-16. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ GJ 436 w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b c Spitzer finds evidence for an exoplanet smaller than Earth. astronomy.com, 2012-07-19. [dostęp 2012-07-20]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Brak dowodu na małą egzoplanetę GJ 436 c. kosmonauta.net, 2010-09-07. [dostęp 2014-09-08]. (pol.).