Gabowe Grądy

wieś w województwie podlaskim

Gabowe Grądywieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów[5][6].

Gabowe Grądy
wieś
Ilustracja
Molenna Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego w Gabowych Grądach
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

augustowski

Gmina

Augustów

Liczba ludności (2011)

97[2][3]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

16-300[4]

Tablice rejestracyjne

BAU

SIMC

0752852[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Augustów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Augustów, na dole znajduje się punkt z opisem „Gabowe Grądy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Gabowe Grądy”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gabowe Grądy”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Gabowe Grądy”
Ziemia53°45′01″N 22°57′46″E/53,750278 22,962778[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Nazwa wsi wzięła się od słów grąd (czyli piaszczysta wyspa na bagnie) i gabina (czyli inaczej wiąz). Wieś jest właściwie całkowicie zamieszkana przez staroobrzędowców, którzy osiedlili się w tym miejscu w XIX wieku[7] i jest jednym z trzech głównych ich skupisk w Polsce. W 1943 wieś została spalona przez oddziały SS[7].

Miejscowość jest siedzibą jednej z 4 parafii Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego oraz jedynej parafii Staroprawosławnej Cerkwi Staroobrzędowców.

Stojący przed molenną pomnik poświęcony staroobrzędowcom, ofiarom faszyzmu
Molenna Św. Mikołaja Cudotwórcy Staroprawosławnej Cerkwi Staroobrzędowców

Obiekty

edytuj

W miejscowości działa także składający się ze staroobrzędowców zespół folklorystyczny Riabina[9].

Historia

edytuj

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., miejscowość liczyła 222 mieszkańców (117 kobiet i 105 mężczyzn) zamieszkałych w 41 domostwach. Większość mieszkańców wsi (w liczbie 216 osób) zadeklarowała wyznanie staroobrzędowe; natomiast pozostali (w liczbie 6 osób) podali wyznanie rzymskokatolickie. Pod względem narodowościowym przeważali ci mieszkańcy, którzy zadeklarowali rosyjską przynależność narodową (203 osoby), pozostali w liczbie 19 osób zgłosili polską przynależność narodową. W owym czasie miejscowość nosiła nazwę Grabowy Grąd i znajdowała się w gminie Kolnica[10].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 30747
  2. Wieś Gabowe Grądy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-25], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 249 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b Gabowe Grądy. [dostęp 2009-08-21].
  8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024.
  9. Zespół staroobrzędowców Riabina – ASKS [online], www.asks.pl [dostęp 2018-11-27] (pol.).
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 4 (13).

Linki zewnętrzne

edytuj