Gajusz Memmiusz (trybun 111 p.n.e.)
Gaius Memmius (zm. 100 p.n.e.) – rzymski polityk ze stronnictwa popularów[1], mówca i trybun ludowy z okresu schyłku republiki.
| Data śmierci |
100 p.n.e. |
|---|---|
| Przyczyna śmierci |
zatłuczony kijami |
| Zawód, zajęcie |
rzymski polityk, mówca, trybun ludowy |
| Partia |
Gajusz Memmiusz zaczynał karierę prawdopodobnie jako trybun wojskowy pod Numancją w armii konsula w 134 p.n.e. Scypiona Afrykańskiego Młodszego[2]. Do niego może odnosić się niepochlebna opinia Scypiona, zanotowana przez Frontynusa z okresu, gdy konsul przywracał dyscyplinę w zdemoralizowanych oddziałach oblegających Numancję[3][4]. Był trybunem ludowym w 111 p.n.e.[5] W 104 p.n.e. był pretorem[6] a następnie prawdopodobnie namiestnikiem Macedonii[7]. Oskarżał przekupionych przez Jugurtę dowódców, m.in. Bestię i Skaurusa, którzy po pokonaniu Jugurty zawarli z nim pokój na zbyt łagodnych warunkach. Złożył wniosek przegłosowany przez komicja trybusowe, wzywający Jugurtę do Rzymu, aby wskazał senatorów, którzy brali od niego pieniądze[8][9]. Na mocy uchwały pretor Lucjusz Kasjusz Longinus został wysłany do Numidii z gwarancjami nietykalności dla Jugurty. Gdy Jugurta przybył do Rzymu i został wezwany do wydania przekupnych senatorów, trybun ludowy Gajusz Bebiusz złożył weto[10][11]. Gdy ubiegał się o konsulat na 99 p.n.e., został zatłuczony kijami na śmierć w 100 p.n.e. przez członków bandy Serwiliusza Glaucji[12]. Sam Serwiliusz, który jako urzędujący pretor ubiegał się wbrew prawu o konsulat, w ten sposób pozbył się konkurenta[13][14].
Salustiusz opisuje go jako energicznego mówcę i zdecydowanego przeciwnika nobilów[15].
Przypisy edytuj
- ↑ Maciejowski 2008 ↓, s. 60.
- ↑ Broughton 1951 ↓, s. 491.
- ↑ Frontyn ↓, Strategemata (O podstępach wojennych), IV, 1.1. Sextus Julius Frontinus: Stratagems. Book IV. Chapter I On Discipline. [dostęp 2014-08-02]. (ang.).
- ↑ Goldsworthy 2005 ↓, s. 101 (...) "Dla mnie okazałeś się bezużyteczny przez krótki czas, lecz dla samego siebie i dla republiki pozostaniesz bezużyteczny zawsze."
- ↑ Broughton 1951 ↓, s. 541.
- ↑ Broughton 1951 ↓, s. 559, 562.
- ↑ Broughton 1951 ↓, s. 564.
- ↑ Salustiusz ↓, Wojna z Jugurtą, 32.
- ↑ Maciejowski 2008 ↓, s. 80–81.
- ↑ Salustiusz ↓, Wojna z Jugurtą, 33–34.
- ↑ Cary i Scullard 1992 ↓, s. 416.
- ↑ Appian ↓, Historia rzymska, Księga XIII. Wojny domowe I, 32.
- ↑ Liwiusz ↓, Dzieje Rzymu od założenia miasta, LXIX 18.
- ↑ Cary i Scullard 1992 ↓, s. 429.
- ↑ Salustiusz ↓, Wojna z Jugurtą, 27, 30.
Bibliografia edytuj
- Źródła
- Appian z Aleksandrii: Historia rzymska. Tłumaczenie i opracowanie Ludwik Piotrowicz. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2004. ISBN 83-04-04710-1.
- Tytus Liwiusz: Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XLI-XLV. Periochy (streszczenia) ksiąg XLVI-CXLII. Przekład i opracowanie Mieczysław Brożek. Wrocław: Ossolineum i Wydawnictwo PAN, 1982. ISBN 83-04-01318-5.
- Salustiusz: Sprzysiężenie Katyliny, Wojna z Jugurtą. Tłumaczenie i opracowanie Kazimierz Kumaniecki. Wrocław: 1971.
- Frontyn: Strategemata (O podstępach wojennych). Frontinus: The Strategemata. [dostęp 2014-08-02]. (ang.).
- Opracowania
- Max Cary, Howard Hayes Scullard: Dzieje Rzymu: Od najdawniejszych czasów do Konstantyna. Tłumaczenie Jerzy Schwakopf. T. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. ISBN 83-06-01859-1.
- Adrian Goldsworthy: W imię Rzymu. Wodzowie, których zwycięstwa stworzyły rzymskie imperium. Przekład Kamil Kuraszkiewicz. Warszawa: Amber, 2005. ISBN 83-241-2136-6.
- Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 472. ISBN 83-01-03529-3.
- Maciej Maciejowski: Wojna jugurtyńska 111-105 p.n.e.. Zabrze: Inforteditions, 2008. ISBN 978-83-89943-24-8. OCLC 749819880.
- Thomas Robert Shannon Broughton: The Magistrates of the Roman Republic. T. 1. New York: American Philological Association, 1951. (ang.). Hathi Trust Digital Library. [dostęp 2014-08-02]. (ang.).