Galle (syng. ගාල්ල, tamil. காலி) – miasto w południowo-zachodniej części Sri Lanki, nad Oceanem Indyjskim, ośrodek administracyjny Prowincji Południowej. Około 104 tys. mieszkańców (2017).

Zespół zabytkowy w Galla wraz z fortyfikacjami[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Widok z murów fortu na Galle
Państwo

 Sri Lanka

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

IV

Numer ref.

451

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1988
na 10. sesji

Galle
ගාල්ල, காலி
Ilustracja
Państwo

 Sri Lanka

Prowincja

Południowa

Powierzchnia

1652 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


99 500
613 os./km²

Nr kierunkowy

091

Kod pocztowy

80000

Położenie na mapie Sri Lanki
Mapa konturowa Sri Lanki, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Galle”
Ziemia6°03′N 80°13′E/6,050000 80,216667
Strona internetowa

Miasto składa się z dwóch części: zabytkowego fortu wysuniętego w morze i nowszej części miasta, znajdującej się na stałym lądzie.

Port mógł być znany już przez starożytnych Greków i Rzymian, jako Przylądek Ptaków lub "port zawinięcia Lewantu". James Emerson Tennent, sekretarz kolonialny Cejlonu w latach 1845 – 1850, utożsamiał Galle ze starożytnym biblijnym miastem Tarszisz[1].

Port w Galle w roku 1754
Port w Galle w roku 1754

W 1986 r. założenie fortowe wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako najlepszy przykład ufortyfikowanego miasta wzniesionego przez Europejczyków w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej. Fort Galle jest największym z zachowanych miast fortowych wzniesionych przez Europejczyków w Azji. Około 400 domów wyznacza linie pięciu głównych ulic. Całe założenie fortu zajmuje obszar 700 x 400 m. Obecny kształt fortu nadany został w XVII w. przez Holendrów.

Klimat edytuj

W Galle panuje klimat typowy dla tropikalnych lasów deszczowych. W mieście nie ma prawdziwej pory suchej, chociaż w styczniu i lutym jest zauważalnie bardziej sucho.

Średnia temperatura i opady dla Galle
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 34.9 34.6 36.4 35.5 35.3 32.6 31.2 31.3 31.2 33.2 33.4 33.5 36,4
Średnie dobowe temperatury [°C] 29.0 29.0 29.9 30.6 30.6 29.8 29.0 28.6 28.4 28.5 28.7 29.1 29,3
Średnie temperatury w nocy [°C] 18.7 19.4 17.1 18.2 17.1 20.7 20.9 20.9 20.4 20.7 18.1 18.9 17,1
Opady [mm] 85.1 70.5 111.3 206.8 290.4 188.2 163.2 185.9 255.8 322.7 321.0 176.9 2377,8
Średnia liczba dni z opadami 8 6 9 12 16 17 16 16 18 18 16 12 42,3
Źródło: World Meteorological Organisation[2]

Demografia edytuj

W 2012 roku miasto zamieszkiwało 86 333 osób, a w 2017 roku już ok. 104 tys. roku. Według ostatnich danych, w przeliczaniu na powierzchnię miasta dało to zagęszczenie na poziomie 71 osób na 1 hektar. Spośród całkowitej populacji w granicach Galle 47,98% to mężczyźni, a 52,02% to kobiety. Udział ogółu ludności podzielony według wieku wynosi 25,58% dla dzieci do 15. roku życia, 23,16% osób w wieku 15–29 lat, 37,94% osób w wieku 30–59 lat i 13,31% osób starszych powyżej 60. roku życia[3].

Miasta partnerskie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Tomasz Merwiński, Galle. Port, fort i kolonie | Tomasz Merwiński [online], 6 sierpnia 2023 [dostęp 2023-10-03] (pol.).
  2. [url=http://worldweather.wmo.int/en/city.html?cityId=340]
  3. SoSLC [online], SoSLC [dostęp 2023-10-03] (ang.).