Garnizon Toruńgarnizon w Polsce z siedzibą komendy garnizonu w Toruniu.

Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia
Fort V Twierdzy Toruń
Budynek przy ul. Sienkiewicza 37, w którym znajduje się siedziba 6. Samodzielnego Oddziału Geograficznego im. płk. dypl. inż. Tadeusza Zieleniewskiego ps. „Kalina”
Koszary przy ul. Podgórskiej
Wojskowa Komenda Uzupełnień
Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

Na przestrzeni lat Toruń był dużym i ważnym garnizonem wojskowym. Do dziś zachowały się liczne pomniki świadczące o znaczącej pozycji militarnej miasta, m.in. prawie w całości zachowane fortyfikacje Twierdzy Toruń pochodzące z końca XIX wieku[potrzebny przypis]. W Toruniu powstała pierwsza po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej[1].

Garnizon toruński swoim zasięgiem obejmuje kilka powiatów we wschodnio-południowej części województwa kujawsko-pomorskiego (m.in. toruński, aleksandrowski, włocławski, lipnowski) i należy do jednego z największych w tym regionie. Największe miasta na terenie tego garnizonu to Toruń oraz Włocławek. Komenda garnizonu mieści się przy ulicy Sobieskiego (CSAiU) w Toruniu[potrzebny przypis].

Instytucje i jednostki WP edytuj

Toruń edytuj

Włocławek edytuj

Ciechocinek edytuj

  • 22 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowo–Rehabilitacyjny SP ZOZ[13]

Poligon edytuj

Osobny artykuł: Poligon toruński.

W Toruniu znajduje się czynny poligon wojskowy. Zlokalizowany on jest w lewobrzeżnej części miasta oraz na terenie południowym powiatu toruńskiego. Ma prawie 16 km długości i 13 km szerokości[14]. Powstał on w zaborze pruskim[15]. Obecnie jest on używany głównie przez żołnierzy Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia, Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Lądowych oraz wojska NATO[14][15].

Garnizon wojsk Księstwa Warszawskiego edytuj

Garnizon wojsk niemieckich edytuj

Garnizon Wojska Polskiego II RP edytuj

Obsada personalna komendy miasta edytuj

Obsada personalna komendy miasta w marcu 1939[16][a]:

  • komendant miasta – ppłk piech. Karol Matzenauer
  • adiutant – kpt. art. Romański Bolesław Marcin
  • kierownik referatu mobilizacyjnego – kpt. adm. (piech.) Filar Paweł (*)
  • kierownik referatu OPL
  • kierownik referatu bezpieczeństwa i dyscypliny – kpt. adm. (piech.) Pysz Jan
  • kierownik referatu administracyjno-kwaterunkowego – kpt. adm. (piech.) Filar Paweł (*)

Garnizon Wojska Polskiego po 1945 edytuj

Cmentarz garnizonowy edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[17].

Przypisy edytuj

  1. O Stowarzyszeniu. artyleria.csaiu.torun.pl. [dostęp 2024-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  2. O Bazie. 1bmt.wp.mil.pl, 2009-10-30. [dostęp 2024-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-28)].
  3. 12 WOG otrzymał imię patrona gen. dyw. Karola Otto Kniaziewicza. 12wog.wp.mil.pl, 2014-05-15. [dostęp 2024-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-28)].
  4. Małgorzata Litwin: Wojskowi geografowie mają patrona. torun.pl, 2016-09-15. [dostęp 2024-01-28].
  5. Kontakt. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2024-01-28].
  6. Kontakt. wcrtorun.wp.mil.pl. [dostęp 2024-01-28].
  7. Orkiestra Wojskowa w Toruniu. tos.art.pl. [dostęp 2024-01-28].
  8. Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska SPZOZ w Toruniu (budynek A) ul. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego 1. wspl-torun.pl. [dostęp 2024-01-28].
  9. Muzeum Artylerii w Toruniu. muzeumwl.pl. [dostęp 2024-01-28].
  10. Zwiedzanie. torun.fortyfikacje.pl. [dostęp 2024-01-28].
  11. Duszpasterstwo Wojskowe. garnizonowytorun.pl. [dostęp 2024-01-28].
  12. Kontakt. wcrwloclawek.wp.mil.pl. [dostęp 2024-01-28].
  13. 22 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowo - Rehabilitacyjny SP ZOZ w Ciechocinku. 22wszur.pl. [dostęp 2024-01-28].
  14. a b Poligon w Toruniu. film.kujawsko-pomorskie.pl. [dostęp 2024-02-12].
  15. a b Sylwia Mularczyk: Przyroda toruńskiego poligonu. torun.pl, 2018-01-13. [dostęp 2024-02-12].
  16. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 838.
  17. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.

Bibliografia edytuj

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.