Wikipedia

Gedania Gdańsk (piłka nożna)

Polski klub piłki nożnej

Gedania Gdańsk – najstarszy polski klub piłkarski działający w Gdańsku. Założony 15 sierpnia 1922 jako wielosekcyjny klub sportowy. Od samego początku działała sekcja piłkarska; po podziale klubu od 2006 roku działa jako GKS Gedania 1922. W sezonie 2022/2023 klub występował w III lidze (IV poziom ligowy).

Gedania Gdańsk
Ilustracja
Logo KKS Gedania na budynku przy ul. Kościuszki
Pełna nazwa

Gdański Klub Sportowy Gedania 1922

Barwy

biało-czerwono-niebieskie

Data założenia

15 sierpnia 1922

Liga

III liga, gr. II

Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Siedziba

Gdańsk

Adres

al. Generała Józefa Hallera 201, 80-416 Gdańsk

Stadion

Centrum Sportu i Edukacji GKS Gedania 1922 al. Generała Józefa Hallera 201

Prezes

Władysław Barwiński

Trener

Krystian Ryczkowski

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Strona internetowa

Informacje ogólne edytuj

Nazwa klubu edytuj

1922-1939 Sportklub „Gedania” e.V. in Danzig[1]

1945-1950 Klub Sportowy „Gedania”

1950-2006 Kolejowy Klub Sportowy Gedania[2]

od 2006 Gdański Klub Sportowy GEDANIA 1922[3]

Osobny artykuł: GKS Gedania Gdańsk.

Historia edytuj

Początki piłki nożnej w Gdańsku edytuj

Piłka nożna przyszła do Gdańska pod koniec XIX wieku dzięki angielskim marynarzom. 18 kwietnia 1903 roku powstał pierwszy klub piłkarski w Gdańsku – Fußball-Club (FC) Danzig (od 1905 r. pod nazwą BuEV Danzig). Pierwszy mecz z „zewnętrznym” rywalem (tj. drużyną z Królewca) odbył się w lipcu jeszcze tego samego roku[4].

Powstanie klubu edytuj

W 1876 powstaje Ogniwo – pierwsze polskie stowarzyszenie sportowe w Gdańsku. W 1894 rozpoczyna swoją działalność Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” z którego to inicjatywy w 1926 powstaje boisko wraz z najpotrzebniejszymi urządzeniami sportowymi na terenie tak zwanego Polenhof[5] przy Heeresanger Strasse (dziś Aleja Legionów w Gdańsku), późniejsza siedziba Gedanii[6].

Osobny artykuł: Stadion przy ulicy Tadeusza Kościuszki w Gdańsku.

15 sierpnia 1922 w efekcie zaistniałego konfliktu i zamknięcia sekcji piłkarskiej w „Sokole” dochodzi do powołania wielosekcyjnego polskiego klubu sportowego Gedania (nazwa ta pochodzi od nazwy zlikwidowanej sekcji piłkarskiej[7]).

1922-1939 edytuj

 
Mecz Śmigły Wilno - Gedania (3ː2), 1934 rok

Pierwszy mecz drużyna Gedanii Gdańsk rozegrałą przeciwko drużynie Polonii Bydgoszcz[8].1 marca 1923 zostaje zarejestrowana w Okregowym Toruńskim Związku Piłki Nożnej[9]. Klub został zakwalifikowany do klasy A jednak na własną prośbę znalazł się w klasie B[9]. Pierwotnie klub był zarejestrowany pod adresem Westerplatte Seestrasse[9]. W 1924 przystępuje do Baltischer Rasen- und Wintersport-Verband (od 10 kwietnia 1927 zwana Baltischer Sport-Verband, czyli Bałtycki Związek Sportowy). W 1925 pod nazwą Sportklub Gedania e.V rozpoczął rywalizację w klasie B. W pierwszym zezonie wygrała 11 z 12 spotkań[10]. W sezonie 1926 W latach 1934–1939 jest zrzeszona w Deutscher Fußball-Bund i Gauliga Ostpreußen, gdzie gra w dywizji Gauliga Danzig zajmując dwukrotnie 2. miejsce w sezonach 1936-37 i 1937-38. W 1939 Gedania została przyjęta do Pomorskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej i miała w sezonie 1939-1940 wystąpić w klasie A.[11] Jednak dzień przed rozpoczęciem II wojny klub został zmuszony przez władze WM Gdańsk do zawieszenia działalności.

Początkowo działała sekcja piłkarska, od 1931 także lekkoatletyczna, kolarska, motorowa, hokejowa i bokserska. Po zajęciu Gdańska przez Niemcy hitlerowskie rozstrzelani zostali prezes Gedanii Henryk Kopecki oraz wiceprezesi Konrad Zdrojewski i Władysław Dębowski, a większość zawodników klubu trafiła do obozów koncentracyjnych. Miejsce Gedanii w lidze zajęła reprezentacja oddziałów Luftwaffe z Gdańska (SV Luftwaffe Danzig), których trzon stanowili żołnierze obrony przeciwlotniczej[12]. Wojny nie przeżyło łącznie 75 członków klubu.

po 1945 edytuj

 
Siedziba KKS Gedania przy ul. Kościuszki, w głębi wieża kościoła św. Stanisława

Po wyzwoleniu miasta 16 maja 1945 lub pod nazwą KS Gedania zostaje reaktywowany. Po początkowych sukcesach klub rozpoczyna swoją tułaczkę po niższych ligach piłkarskich, w późniejszym okresie nazwa zostaje zmieniona na KKS Gedania (Kolejowy Klub Sportowy).

Sezon 1951 roku był jedynym, w trakcie którego miały miejsce mecze drugoligowych drużyn Gedanii (występującej pod nazwą Kolejarz Gdańsk) z Lechią Gdańsk (wówczas pod nazwą Budowlani Gdańsk)[13].

Na początku sezonu 1987/88 Gedania połączyła się z klubem MOSiR Gdańsk.

Latem 2003 roku Gedania połączyła się z Flotyllą Gdańsk.

Od 2006 w wyniku konfliktu z prezesem przekształconego w Spółkę Akcyjną klubu Gedania S.A. dochodzi do rozpadu i w efekcie założenia Gdańskiego Klubu Sportowego GEDANIA 1922 na bazie Sekcji Piłkarskiej dawnego KKS Gedania[14]. GEDANIA 1922 może korzystać ze swojego historycznego boiska aż do zbudowania nowego kompleksu przy Alei Hallera[15].

W 2022 odznaczony Złotym Medalem Reipublicae Memoriae Meritum[16].

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Gedania dzisiaj edytuj

Sezon 2010/2011 edytuj

Gedania Gdańsk występuje w Klasie Okręgowej grupa gdańska I.

Kadra edytuj

Skład na sezon 2016/2017 (stan na 17 grudnia 2016)
Nr Pozycja Piłkarz
  BR Piotr Kortas
  BR Piotr Majchrzak
  OB Wojciech Kłos
  OB Grzegorz Dziadek
  OB Grzegorz Gliszczyński
  OB Krzysztof Sosnowski
  PO Jarosław Wojdaś
  PO Filip Ruciński – przyszły rok
  PO Paweł Szydłowski
  PO Andrzej Pliszka
  PO Marcin Łukasiak
Nr Pozycja Piłkarz
  PO Bartosz Brudniewicz
  PO Marcin Sikorski
  PO Tomasz Szymczak
  PO Jacek Rajtar
  PO Sebastian Wencel
  PO Paweł Szajrych
  PO Michał Olszewski
  NA Jacek Szreder
  NA Michał Sałanowski
  NA Mariusz Żukowski
  NA Dawid Jeżowski
Osobna strona: Kategoria:Piłkarze Gedanii Gdańsk.

2009/2010 edytuj

W sezonie 2009/2010 Gedania Gdańsk zajęła 6 lokatę w Klasie Okręgowej grupa gdańska I.

2010/2011 edytuj

W sezonie 2010/2011 Gedania Gdańsk zajęła 4 lokatę w Klasie Okręgowej grupa gdańska I.

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Sezon po sezonie edytuj

Sezon Liga Pozycja Punkty Bramki Uwagi
1924/1925 B-klasse
1925/1926 B-klasse 1 22:2 55:11 awans  
1926/1927 A-klasse
1927/1928 A-klasse 1
1928/1929 A-klasse 1 awans  
1929/1930 Danzigliga 4 4:6 5:4
1930/1931 Bezirksklasse (Kreis II Danzig) 2 12:8 17:16 Endrunde um die Grenzmark-Meisterschaft:
SV Graf Schwerin Deutsch Krone 0:2/3:3
1931/1932 Bezirksklasse (Kreis II Danzig) 6 7:13 18:25
1932/1933 Kreisliga (Kreis II Danzig) 4 5:5 15:8
1933/1934 Kreisliga (Kreis II Danzig) 2 15:5 32:17 awans  
1933/1934 Meisterschaft der Freien Stadt Danzig 1933/34 1 9:3 18:13 awans  
1933/1934 Gauliga Ostpreußen (Abteilung I) 6 6:18 22:41
1934/1935 Gauliga Ostpreußen (Abteilung I) 3 14:10 28:20
1935/1936 Bezirksliga (Bezirk IV Danzig-Marienwerder) 3 14:10 36:20
1936/1937 Bezirksliga (Bezirk IV Danzig-Marienwerder) 2 16:8 42:16 awans  
1936/1937 Gauliga Ostpreußen (Abteilung B) 3 6:6 14:18
1937/1938 Bezirksliga (Bezirk IV Danzig-Marienwerder) 2 15:9 40:22 awans  
1937/1938 Gauliga Ostpreußen (Abteilung I) 3 2:10 10:22
1938/1939 Gauliga Ostpreußen 5 16:20 39:57 Gedania została zdelegalizowana w 1939 roku,
a później rozwiązana odgórnie.
1946 klasa A (Gdańsk) 1 30 awans  
1946 Mistrzostwa Polski (1/8 finału) RKU Sosnowiec 2:6
1947 Mistrzostwa Polski (gr. II) 7 17 47:44
1948 klasa A (Gdańsk) 2 14:4 22:10 rozgrywki przerwane po 10 kolejkach[a]
o mistrzostwo okręgu: Lechia Gdańsk 1:5/2:7
1949 klasa A (Gdańsk) 3 22 awans  
1949 eliminacje do II ligi wycofana
1950 klasa A (Gdańsk) 1 14:0 30:5 awans  
1950 eliminacje do II ligi 2 10 13:15 awans  
1951 II liga 7 9 18:25
1952 II liga 10 5 24:50 spadek  
1953 III liga 4 19
1954 III liga 2 19
1955 III liga 1 37 34:45 awans  
1955 eliminacje do II ligi 4 4 7:15
1956 III liga 4 25
1957 III liga 6 16
1958 III liga 9 11 spadek  
1959 klasa A 7 16
1960 klasa A 1 26 awans  
1960/61 III liga 2 24
1961/62 III liga 4 24
1962/63 III liga 9 17
1963/64 III liga 8 18
1964/65 III liga 11 14
1965/66 III liga 10 15 spadek  
1966/67 klasa okręgowa 7 22
1967/68 klasa okręgowa 5 21
1968/69 klasa okręgowa 4 24
1969/70 klasa okręgowa 7 19
1970/71 klasa okręgowa 6 21
1971/72 klasa okręgowa 3 24
1972/73 klasa okręgowa 8 22 awans  
1973/74 III liga okręgowa 12 25 31:51
1974/75 klasa wojewódzka 11 17 38:51
1975/76 klasa wojewódzka 11 20 34:50 spadek  
1976/77 klasa A 1 31 43:17 awans  
1977/78 III liga 8 25 29:33
1978/79 III liga 10 24 16:18
1979/80 III liga 8 28 32:33
1980/81 III liga 14 11 18:47 spadek  
1981/82 klasa okręgowa 3 33 35:29
1982/83 klasa okręgowa 1 43 55:16 awans  
1983/84 III liga 11 24 23:30
1984/85 III liga 14 5 9:56 spadek  
1985/86 klasa okręgowa 4 29 43:31
1986/87 klasa okręgowa 2 41 68:22 awans  
1987/88 III liga 11 19 25:34 spadek  
1988/89 klasa okręgowa 4 30 35:24
1989/90 klasa okręgowa 8 33 29:30
1990/91 klasa okręgowa 3 43 70:29
1991/92 klasa okręgowa 4 38 79:36
1992/93 klasa okręgowa 3 45 74:34
1993/94 klasa okręgowa 1 49 73:30 awans  
1994/95 III liga 10 33 41:43
1995/96 III liga 17 25 37:76 spadek  
1996/97 IV liga 6 42 52:51
1997/98 IV liga 2 70 53:19
1998/99 IV liga 9 40 43:50
1999/00 IV liga 6 41 28:17
2000/01 IV liga 4 71 81:38
2001/02 IV liga 16 31 31:54
2002/03 IV liga 6 38 26:27
2003/04 IV liga 2 81 101:27
2004/05 IV liga 18 19 27:80 spadek  
2005/06 klasa okręgowa 4 60 66:27
2006/07 klasa okręgowa 7 44 32:38
2007/08 klasa okręgowa 3 61 54:26 baraże o IV ligę:
Czarni Czarne 5:1
Wisła Tczew 0:1
spadek  
2008/09 klasa okręgowa 4 50 55:19
2009/10 klasa okręgowa 6 42 41:39
2010/11 klasa okręgowa 4 44 43:35
2010/11 klasa okręgowa 13 33 45:57
2011/12 klasa okręgowa 11 34 47:43
2012/13 klasa okręgowa 12 38 59:68
2013/14 klasa okręgowa 4 61 90:37
2014/15 klasa okręgowa 2 69 96:36 awans  
2015/16 IV liga 7 57 68:43
2016/17 IV liga 13 38 50:65
2017/18 IV liga 15 39 69:73
2018/19 IV liga 11 48 52:61
2019/20 IV liga 12 22 34:36 18 kolejek
2020/21 IV liga 4 47 64:50 29 kolejek (20+9)
2021/22 IV liga 1 73 92:29 29 kolejek (20+9)
awans  
2022/23 III liga 5 61 63:59
Legenda
Oznaczenie kolorami
I poziom ligowy
II poziom ligowy
III poziom ligowy
IV poziom ligowy
V poziom ligowy
VI poziom ligowy

Wybitni piłkarze Gedanii edytuj

Osobna strona: Kategoria:Piłkarze Gedanii Gdańsk.


Uwagi edytuj

  1. ↑ brak wyniku z 20 maja Gedania-Gryf Wejherowo

Przypisy edytuj

  1. ↑ Jednak w powszechnym użyciu była polska nazwa Klub Sportowy „Gedania”.
  2. ↑ W 1949 Gedania łączy się z Gromem. Powstaje Kolejarz który zdobywa awans do II ligi. Fuzja jednak zostaje unieważniona. Dopiero po tym wydarzeniu powstaje właściwy KKS Gedania.
  3. ↑ Klub KKS Gedania, przekształcił się 1 kwietnia 2006 w Gedanię S.A. i w związku z konfliktem wynikłym między działaczami Spółki i Sekcji Piłkarskiej doszło do rozpadu. 11 września 2006 roku zarejestrowano Gdański Klub Sportowy GEDANIA 1922. Spór opisany został na łamach dodatku Gazety Wyborczej 'Trójmiasto' oraz w zachowanych urywkach na Forum Dawny Gdańsk.
  4. ↑ Artykuł na Trójmiasto.pl.
  5. ↑ Artykuł w Dzienniku Bałtyckim.
  6. ↑ Stępniak 1991 ↓, s. 304.
  7. ↑ Stępniak 1991 ↓, s. 305.
  8. ↑ Trupinda 2015 ↓, s. 66.
  9. ↑ a b c Trupinda 2015 ↓, s. 68.
  10. ↑ Trupinda 2015 ↓, s. 72.
  11. ↑ Tygodnik Sportowy 1939 Nr 34, strona 2.
  12. ↑ Artykuł w Trójmiasto.pl.
  13. ↑ Lechia Gdańsk vs Gedania Gdańsk, Historia Polskiej Piłki Nożnej – hppn.pl [dostęp 2015-07-25].
  14. ↑ Spór opisany został na łamach dodatku Gazety Wyborczej 'Trójmiasto' oraz w zachowanych urywkach na Forum Dawny Gdańsk.
  15. ↑ Artykuł na łamach dodatku Gazety Wyborczej 'Trójmiasto'.
  16. ↑ Instytut Pamięci Narodowej, Stulecie Klubu Sportowego Gedania – Gdańsk, 15 września 2022 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-08-22] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Henryk Stępniak: Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku: (1920-1939). Gdańsk: Wydawnictwo Diecezji Gdańskiej „Stella Maris”, 1991, s. 305–309. ISBN 83-85111-24-7.
  • Tadeusz Stegner: 75 lat Klubu Sportowego „Gedania”. Gdańsk: 1997.
  • Janusz Trupunda: KS Gedania Klub Gdańskich Polaków. Gdańsk: 2015.
  • Jerzy Gebert: Z gdańskich boisk i stadionów. Gdańsk: 1970.
  • 90minut.pl Skarb - Gedania Gdańsk
  • Piotr Chomicki: Piłkarskie dzieje wybrzeża (1945-1975) Tom 1.. Gdańsk: Wydawnictwo DJ, 2006. ISBN 83-87227-66-8.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gedania_Gdańsk_(piłka_nożna)&oldid=72404798”