Wikipedia

Georgi Gospodinow

bułgarski pisarz

Georgi Gospodinow (bułg. Георги Господинов, ur. 7 stycznia 1968 w Jambole) – bułgarski poeta, pisarz, krytyk, pracownik Instytutu Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk. Jeden z najczęściej tłumaczonych bułgarskich pisarzy po 1989 roku. Laureat wielu nagród, w tym Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. W 2023 roku uhonorowany International Booker Prize za powieść Schron przeciwczasowy[1].

Georgi Gospodinow
Георги Господинов
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1968
Jamboł

Narodowość

bułgarska

Alma Mater

Uniwersytet Sofijski im. św. Klemensa z Ochrydy

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Georgi Gospodinow ukończył filologię bułgarską na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy w 1993 roku[2]. Doktorat uzyskał z nowej literatury bułgarskiej w Instytucie Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk (BAN). Od 1995 roku pracuje jako literaturoznawca w Instytucie Literatury BAN. W latach 1998 do 2000 wykładał na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim[2]. Na Uniwersytecie Sofijskim prowadzi kursy kreatywnego pisania.

Był redaktorem w „Литературен вестник”, „Дневник” i w czasopiśmie literackim „Orient Express”[3][4][5].

W maju 2016 roku otrzymał Order Świętych Cyryla i Metodego I Klasy[6].

Twórczość edytuj

Debiutował w roku 1992 tomikiem poetyckim Lapidarium, za który otrzymał nagrodę literacką za debiut roku[7][8]. Jego pierwsza powieść – Powieść naturalna – została przetłumaczona na 17 języków i wydana w 25 krajach (wyd. pol. Pogranicze, 2009, tłum. Marta Hożewska-Todorow). Gospodinow jest autorem dwóch dramatów – D.J. (pol. przekł. w tomie Loty i powroty, Panga Pank, 2007) i Apokalipsyt idwa w 6 weczerta (Apokalipsa nadchodzi o 6 wieczorem). W roku 2006 wydał książkę zawierającą wspomnienia Bułgarów z okresu komunizmu (Az żiwiah socializma. 171 liczni istorii) oraz album Inwentarna kniga na socializma (Książka inwentarzowa socjalizmu). Zbiór opowiadań I inne historie (wyd. pol. Pogranicze, 2011, tłum. Magdalena Pytlak) był nominowany do nagrody im. Franka O’Connora. Jedno z opowiadań znalazło się w antologii Best European Fiction 2010. Na początku 2012 roku wydał powieść Fizika na tygata (Fizyka smutku), której pierwszy nakład (7 tys.) wyczerpał się w Bułgarii w ciągu trzech tygodni (wyd. pol. Wydawnictwo Literackie, 2018, tłum. Magdalena Pytlak). W 2019 roku otrzymał za tę powieść Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus[9]. Została ona nagrodzona także m.in. nagrodą im. Jana Michalskiego[10] (2016) oraz znalazła się w finale Premio Strega Europeo (Rzym, 2014) czy Bruecke Berlin Preis (2014).

W 2013 roku napisał libretto do Space Opera kompozytora Aleksandra Nowaka. Premiera opery miała miejsce w marcu 2014 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu.

Wraz z grafikiem Nikołą Toromanowem stworzył tragikomiks Wecznata muha (Wieczna mucha).

W 2016 roku na podstawie opowiadania Ślepa Wajsza Theodore Ushev stworzył krótkometrażowy film animowany (Blind Vaysha(inne języki)). Animacja była nominowana do Oscara (Best Animated Short at the 89th Academy Awards). W 2019 roku premierę miała animowana adaptacja Fizyki smutku autorstwa Usheva.

Wybrane dzieła edytuj

Poezja edytuj

  • Lapidarium, 1992
  • Българска христоматия, 1995
  • Черешата на един народ, 1996
  • Писма до Гаустин, 2003
  • Балади и разпади, 2007
  • Там, където не сме, 2016

Proza edytuj

  • Powieść naturalna, 1999
  • I inne historie, 2001
  • О, Хенри: 3 коледни истории с илюстрации, 2007
  • Вечната муха, 2010
  • Fizyka smutku, 2011
  • Невидимите кризи, 2012
  • И всичко стана луна, 2013
  • Всичките наши тела, 2018
  • Schron przeciwczasowy (Времеубежище), 2020

Przypisy edytuj

  1. ↑ Wydawnictwo Literackie [online], www.wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2023-12-04] (pol.).
  2. ↑ a b Georgi Gospodinow. Wayback Machine. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. (bułg.).
  3. ↑ Tag Archives: Георги Господинов. Литературен Вестник. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
  4. ↑ Георги Господинов. Дневник. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
  5. ↑ Георгий Господинов. LliveLib. [dostęp 2019-06-29]. (ros.).
  6. ↑ Държавен вестник, брой 41 от 31.V. Ciela.net. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
  7. ↑ ЛАУРЕАТИ. Wayback Machine. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
  8. ↑ Magdalena Pytlak: Niewidzialne kryzysy. Tygodnik Powszechny. [dostęp 2019-06-29].
  9. ↑ Literacka nagroda Angelus dla Gieorgija Gospodinowa [online], instytutksiazki.pl, 19 października 2019 [dostęp 2021-06-20] (pol.).
  10. ↑ 2016 [online], Fondation Jan Michalski [dostęp 2023-03-16] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Georgi_Gospodinow&oldid=73115499”