Getynga
![]() |
Ten artykuł od 2010-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Getynga (niem. Göttingen, dolnoniem. Chöttingen) – akademickie miasto powiatowe w Niemczech, nad rzeką Leine, na południowym krańcu kraju związkowego Dolna Saksonia, siedziba powiatu Getynga. W roku 2013 miasto liczyło 116 891 mieszkańców. Jeden z głównych ośrodków naukowych kraju (ponad 30 tys. studentów). Liczące się centrum turystyczne oraz kulturalne.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Zarządzający |
Rolf-Georg Köhler↗ | ||||
Powierzchnia |
116,89 km² | ||||
Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
0551 | ||||
Kod pocztowy |
37001-37099 | ||||
Tablice rejestracyjne |
GÖ | ||||
Położenie na mapie Dolnej Saksonii ![]() | |||||
Położenie na mapie Niemiec ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa |
Symbolem miasta jest niewielka fontanna – figura Gęsiareczki z 1901 r.
Historia edytuj
Pierwsza wzmianka o Getyndze pochodzi z 953 roku. Znajdował się tam już wtedy pałac cesarski Grona, gdzie odbywały się posiedzenia parlamentu oraz spotkania cesarza i królów. W 1180 pałac został zniszczony przez Henryka Lwa. Prawa miejskie uzyskane ok. 1210 roku. Od XIV wieku ośrodek sukiennictwa oraz członek Hanzy (w latach 1351–1572). Znajdujący się w mieście słynny uniwersytet założony w 1734 r. ukończyło ponad 30 laureatów Nagrody Nobla, między innymi: Adolf Butenandt i Walther Hermann Nernst. Studiowali lub wykładali tamże tak wielcy uczeni jak: Carl Friedrich Gauss, Wilhelm Weber, Peter Gustav Lejeune Dirichlet, David Hilbert, Max Born, J. Robert Oppenheimer, Friedrich Hund. W Getyndze ukończył studia filolog klasyczny Gotfryd Ernest Groddeck – profesor Uniwersytetu Wileńskiego. Miasto jest siedzibą czterech instytutów badawczych Towarzystwa Maxa Plancka. Z Getyngi pochodzi zespół crossoverowy Guano Apes. Po II wojnie światowej na Uniwersytet Georga Augusta w Getyndze przeniesiono kadrę naukową z Uniwersytetu Albertyna w Królewcu (miasto włączone do ZSRR).
Gospodarka edytuj
W mieście rozwinął się przemysł metalowy, precyzyjny, farmaceutyczny, elektrotechniczny oraz poligraficzny[1].
Transport edytuj
Drogowy edytuj
W relacji północ-południe zachodnim obejściem miasta jest autostrada A7. Przez miasto przebiegają drogi krajowe B3 oraz B27.
Kolejowy edytuj
Stacja kolejowa w Getyndze znajduje się w kierunku zachodnim względem średniowiecznego centrum miasta. Zatrzymują się na niej pociągi regionalne, nocne oraz składy dużej prędkości ICE.
Publiczny transport zbiorowy edytuj
Transport miejski edytuj
Realizacją transportu miejskiego zajmują się Göttinger Verkehrsbetriebe GmbH (GöVB). System transportu w mieście oparty jest na 27 liniach autobusowych (19 linii dziennych oraz 8 linii nocnych) oraz około 500 przystankach autobusowych.
Transport międzymiastowy edytuj
Transport międzymiastowy oraz podmiejski realizowany jest z dworca autobusowego (Zentraler Omnibusbahnhof Goettingen, ZOB) znajdującego się w pobliżu stacji kolejowej.
Transport rowerowy edytuj
W Getyndze znajduje się pierwsza w Niemczech „ekspresowa trasa rowerowa” (eRadschnellweg)[2]. Droga o długości 4 km łączy stację kolejową z Północnym Kampusem Uniwersytetu.
Osoby edytuj
urodzeni w Getyndze edytuj
- Herbert Grönemeyer – niemiecki piosenkarz i aktor.
- Sandra Nasić – wokalistka
Miasta partnerskie edytuj
- Wielka Brytania: Cheltenham od 1951
- Nikaragua: La Paz Centro od 1989
- Francja: Pau od 1982
- Polska: Toruń od 1978
- Saksonia-Anhalt: Wittenberga od 1988
Nagrody i wyróżnienia edytuj
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Getynga, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-03] .
- ↑ eRadschnellweg [dostęp 2017-02-24] (niem.).
- ↑ Medal Za Zasługi dla Miasta Torunia na wstędze, www.torun.pl [dostęp 2017-01-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-19] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- strona oficjalna miasta (niem. • pol. • ang. • fr.)
- GÖSIS – dane statystyczne miasta (niem.)
- zdjęcia domów z muru pruskiego w Getyndze