Gianandrea Gavazzeni

Gianandrea Gavazzeni (ur. 27 lipca 1909 w Bergamo[1][2][3], zm. 5 lutego 1996 tamże[2]) – włoski dyrygent, kompozytor i pisarz muzyczny.

Gianandrea Gavazzeni
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1909
Bergamo

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1996
Bergamo

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor, pisarz

Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001)

Życiorys edytuj

W latach 1921–1925 był uczniem Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie[2]. Następnie studiował w konserwatorium w Mediolanie u Renzo Lorenzoniego (dyplom z fortepianu 1929) i Ildebrando Pizzettiego (dyplom z kompozycji 1931)[1]. Początkowo aktywny jako pianista[3], w latach 40. XX wieku rozpoczął działalność jako dyrygent[1][2]. Po 1949 roku zaprzestał komponowania i nie wykonywał własnych utworów[1][3]. Występował jako dyrygent w czołowych teatrach operowych świata[1][2]. Od 1966 do 1968 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego mediolańskiej La Scali[1][2]. Współpracował jako krytyk muzyczny m.in. z „Corriere della Sera[1][3].

Kawaler krzyża wielkiego Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1994)[4].

Twórczość edytuj

Jako kompozytor tworzył w stylu neoklasycznym, nawiązując do folkloru muzycznego rodzinnej Lombardii[1]. W swoim pisarstwie muzycznym skupiał się na studiach nad muzyką dramatyczną XIX wieku[1]. Jako dyrygent propagował we Włoszech twórczość Antona Brucknera[1]. Wykonywał tradycyjny repertuar operowy, a także muzykę współczesnych kompozytorów włoskich (Ildebrando Pizzetti, Luigi Dallapiccola, Gian Francesco Malipiero)[1].

Wybrane kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Utwory orkiestrowe

  • Preludio sinfonico (1928)
  • Concerto bergamasco (1931)
  • Canti di operai lombardi (1936)
  • Ritmi e paesaggi di atleti (1940)
  • 3 concerti di Cinquandò (I 1941, II 1942, III na orkiestrę smyczkową 1949)
  • Concerto in la na wiolonczelę i orkiestrę (1936)
  • Koncert skrzypcowy (1937)
  • Piccolo concerto na flet, róg i orkiestrę smyczkową (1940)
  • Sonata da cassa na skrzypce solo, fortepian i orkiestrę smyczkową (1944)

Utwory kameralne

  • Trio fortepianowe D-dur (1931)
  • Sonata skrzypcowa G-dur (1930)
  • Preludio i Canzone e Furlana na skrzypce i fortepian (1935)
  • Sonata F-dur na wiolonczelę i fortepian (1930)
  • Fantasia na wiolonczelę i fortepian (1934)
  • Sonata na flet i fortepian (1944)

Utwory fortepianowe

  • Sonatina F-dur (1930)
  • Canzone (1932)
  • Sonata F-dur (1933)
  • Bergamasca (1942)
  • Due sonate in un tempo solo (1945)

Utwory na chór a cappella

  • Trittico (1931)
  • Coro di contabbandieri di grappa (1940)

Pieśni na głos i fortepian

  • Quattro madrigali del Tasso na baryton i fortepian (1933)
  • Cinque poesie di B. Dal Fabro (1943)
  • Quattro sonetti di Orfeo di Rilke (1943)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • kantata Canti per Sant’ Alessandro na głos solowy, chór i orkiestrę (1934)
  • Due arie religiose na sopran i orkiestrę (1935)
  • Dialogo na tenora, baryton i orkiestrę (1936)
  • Notturni di bevitori bergamaschi na tenora i orkiestrę (1938)
  • Cantata di caccia na chór mieszany i orkiestrę (1946)

Utwory sceniczne

  • opera Paolo e Virginia (wyst. Bergamo 1936)
  • balet Il furioso all’isola di San Domingo (wyst. pt. Panfila San Remo 1935)

Prace edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

  • G. Donizetti. Vita e musiche (Mediolan 1937)
  • Tre studi su Pizzetti (Como 1937)
  • G. Donizetti (Turyn 1938)
  • Viaggio in paesi musicali (Florencja 1939)
  • Musorgskij e la musica russa dell’Ottocento (Florencja 1943)
  • Le feste musicali (Mediolan 1944)
  • Parole e suoni (Mediolan 1946)
  • Il suono è stanco (Bergamo 1950)
  • Quaderno del musicista (Bergamo 1952)
  • Musicisti d’Europa (Mediolan 1954)
  • La musica e il teatro (Piza 1954)
  • La morte dell’opera (Mediolan 1954)
  • Altri studi pizzettiani (Bergamo 1956)
  • Trent’anni di musica (Mediolan 1958)
  • I nemici della musica (Mediolan 1965)
  • Carta da musica (Mediolan 1968)
  • Non eseguire Beethoven e altri scritii (Mediolan 1974)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 247–248. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1237. ISBN 0-02-865527-3.
  3. a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 298. ISBN 0-674-37299-9.
  4. Gianandrea Maestro Gavazzeni. quirinale.it. [dostęp 2021-04-18]. (wł.).