Gierałcice (powiat nyski)
Gierałcice (daw. Gierałtowice, niem. Giersdorf[4][5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[6]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej, na terenie Przedgórza Burgrabickiego, będącego częścią Przedgórza Paczkowskiego.
wieś | |
![]() Kościół św. Michała Archanioła | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
270–320[1] m n.p.m. |
Liczba ludności (2011) |
882[2] |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
48-340[3] |
Tablice rejestracyjne |
ONY |
SIMC |
0494686 |
Położenie na mapie gminy Głuchołazy ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa opolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego ![]() | |
![]() |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 882 osoby[2].
Geografia edytuj
Położenie edytuj
Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 1 km od granicy z Czechami, na Przedgórzu Paczkowskim. Należy do Euroregionu Pradziad[8].
Środowisko naturalne edytuj
W Gierałcicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,8 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Gierałcic wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[9].
Nazwa edytuj
W 1284 r. miejscowość została wymieniona pod nazwą Geraltici[4], a w 1301 r. pod nazwą Gesen (Jesionów)[1].
Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska pierwszego sołtysa kolonizacyjnego[1].
Historia edytuj
Miejscowość ponownie lokowana w 1210 roku[1].
W latach 1945–1950 Gierałcice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.
W latach 1945–1991 stacjonowała w Gierałcicach strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza, która podlegała 45 Batalionowi WOP w Prudniku. 16 maja 1991 r. strażnica została przejęta przez Straż Graniczną i funkcjonowała do 1 stycznia 2003 roku, kiedy to została rozformowana[10].
Zabytki edytuj
Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[11]:
- kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, wzmiankowany w 1300 roku[4], późnogotycki z 1503 roku, lata 1869–1891, o cechach neogotyckich[1] z renesansową wieżą zakończoną ostrym hełmem barokowym pochodzącym z 1615 roku,
- dwór z XVII wieku, k. XIX wieku; zbudowany w stylu gotyckim (1492 rok), przebudowany na renesansowy w XVI wieku, z herbami biskupstwa nyskiego i rodziny von Troilo z 1615 r. na frontonie[1][4].
Inne zabytki:
-
Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła
-
Dwór
Ochotnicza straż pożarna edytuj
W Gierałcicach działa ochotnicza straż pożarna. OSP niejednokrotnie brało udział w Mistrzostwach Województwa Opolskiego oraz Mistrzostwach Polski (różne grupy), a także w zawodach w Niemczech czy Czechach.
Gospodarka edytuj
W Gierałcicach znajduje się rolnicza spółdzielnia produkcyjna.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 50–51. (pol.).
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A..
- ↑ a b c d Głuchołazy – Sołectwo Gierałcice – (270–320 m n.p.m.), niem. Giersdorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-11-25] .
- ↑ Klimat: Gierałcice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-25] .
- ↑ Zarządzenie nr 0-58 z dnia 13.12.2002 roku Komendanta Głównego Straży Granicznej.
- ↑ ED: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 czerwca 2015 r. – woj. opolskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2015-06-30. s. 60. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie, tom 21 A-M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 235–238