Wikipedia

Giganci historii

polski teleturniej

Giganci historii – polski teleturniej emitowany od 15 sierpnia 2020 r. na antenie TVP Historia[2][3], szczegółowo sprawdzający wiedzę uczestników z poszczególnych dziedzin historii. Jest to pierwszy teleturniej tej stacji[4]. Jego prowadzącymi zostali Przemysław Babiarz i Maciej Kurzajewski[4][5] (pojawiają się w nim na zmianę[6]).

Giganci historii
Nazwa formatu

Connoisseurs of History[1]

Rodzaj programu

teleturniej

Kraj produkcji

 Polska

Język

polski

Prowadzący

Przemysław Babiarz
Maciej Kurzajewski

Jury

prof. dr hab. Janusz Odziemkowski oraz inni profesorowie i doktorowie

Data premiery

15 sierpnia 2020

Lata emisji

od 2020

Pora emisji

sobota 19.05

Liczba odcinków

104[a] (12 serii)

Czas trwania odcinka

ok. 45 minut

Format nadawania

16:9 HDTV[b]

Produkcja
Produkcja

Telewizja Polska

Reżyseria

Tomasz Motyl

Stacja telewizyjna

TVP Historia

Zasady gry Edytuj

Do gry przestępuje pięciu uczestników, mierzą się oni ze sobą w czterech rundach[7].

W sytuacjach spornych lub niejasnych decyzję o uznaniu odpowiedzi podejmują eksperci – zaproszeni do studia profesorowie oraz doktorowie. Pieczę nad prawidłowym przebiegiem gry we wszystkich odcinkach sprawował prof. dr hab. Janusz Odziemkowski[8].

Runda 1. – Kto pierwszy, ten lepszy Edytuj

Prowadzący zadaje wszystkim graczom osiem pytań (w drugiej serii osiem lub dziesięć, w pierwszej zaś siedem pytań[c]) z czterema wariantami odpowiedzi. Udzielać odpowiedzi – poprzez wciśnięcie odpowiedniego przycisku – można od chwili pojawienia się pytania z podpowiedziami do momentu, w którym upływa pięć sekund po zakończeniu czytania treści przez prowadzącego[9]. Poprawna odpowiedź nagradzana jest dziesięcioma punktami, błędna zaś nie przynosi zysku[7]. Wszyscy gracze przechodzą dalej[7].

Znaczenie ma nie tylko liczba poprawnych odpowiedzi, ale również szybkość ich udzielania – rozstrzyga ona bowiem kolejność w rankingu, która może okazać się istotna w następnej rundzie (stąd nazwa rundy)[7]. Jeśli kolejności nie da się ustalić ze względu na taki sam czas udzielania odpowiedzi, wówczas rzuca się monetą[7].

Runda 2. – Bitwa o punkty Edytuj

Każdy gracz odpowiada na trzy pytania. Uczestnik może wybrać stawkę, o którą będzie walczyć: dziesięć punktów lub dwadzieścia punktów (wtedy pytanie jest nieco trudniejsze[10]) oraz numer pytania[7]. Po przeczytaniu przez prowadzącego pytania zawodnik ma pięć sekund na udzielenie odpowiedzi[7]. Za dobrą odpowiedź wzbogaci się o dziesięć lub dwadzieścia punktów (w zależności od wyboru), a za złą – nie otrzyma nic[7].

Po tym etapie odpada zawodnik z najmniejszą liczbą punktów, a w przypadku remisu decyduje rezultat rundy pierwszej[7].

Runda 3. – Szach-mat Edytuj

Nietypową cechą trzeciej rundy jest fakt, że pytania do niej układają przed nagraniem zawodnicy[7]. Każdy z nich w porozumieniu z jury konkursu wybiera trzy pytania i umieszcza je w kopertach z numerami 1, 2 i 3[7].

W czasie gry autor pytań (uczestnik) ma prawo do rozdzielenia ich pomiędzy swoich rywali, tzn. wskazania, który uczestnik odpowie na pytanie z koperty nr 1, który odpowie na pytanie z koperty nr 2, i który z koperty nr 3[7]. Tym sposobem każdy zostanie wyznaczony do odpowiedzi trzykrotnie. Po przeczytaniu pytania wyznaczony uczestnik ma piętnaście sekund na podanie odpowiedzi[7]. Jeśli odpowiadający udzieli poprawnej odpowiedzi, to otrzyma dziesięć punktów, ale jeśli się pomyli lub nie odpowie w ogóle – dziesięć punktów trafi do autora pytania[7], chyba że ten nie będzie w stanie przywołać poprawnej odpowiedzi na ułożone przez siebie pytanie, wtedy dziesięć punktów przepada (tę zasadę wprowadzono w siódmej serii[11]).

Po tej rundzie ponownie odpada uczestnik, który ma najmniej punktów, a w przypadku remisu pod uwagę bierze się wynik rundy drugiej[7].

Runda 4. – Finał – walka o tron Edytuj

W grze pozostają trzy osoby[7].

Zasady obowiązujące w seriach 1–10: Każdy finalista usłyszy pytanie ułożone przez eksperta[7]. Gracz wybiera, czy chce dostać pytanie za trzydzieści, za sześćdziesiąt, czy za sto punktów[9]. Na odpowiedź ma piętnaście sekund[9]. Błędna odpowiedź lub jej brak nie są karane (uczestnik pozostaje z tym, co miał)[9]. Osoba, która na koniec gry będzie miała najwięcej punktów, zdobywa tytuł Giganta Historii oraz nagrodę główną – 20 000 złotych[7].

Dogrywka Edytuj

Rozgrywana wtedy, gdy remis uniemożliwia wyłonienie jednego zwycięzcy[7]. Może do niej trafić dwoje lub troje graczy[7]. Odbywa się metodą „nagłej śmierci”: prowadzący zadaje pytanie, a uczestnicy zgłaszają się do odpowiedzi, wciskając przycisk; poprawna odpowiedź oznacza zwycięstwo, a błędna – eliminację z gry i zwycięstwo rywala (w przypadku gry dwóch zawodników; jeśli jednak gra troje, to po błędzie pojawia się kolejne pytanie)[7].

Emisja w telewizji Edytuj

Seria Liczba odcinków Pierwsza emisja telewizyjna (TVP Historia)
Sezon Data emisji pierwszego odcinka Data emisji ostatniego odcinka Pora emisji
1. 11 jesień 2020 15 sierpnia 2020[12] 24 października 2020[12] sobota 19.00/19.05[d][12]
| 2. 9 31 października 2020[12][13] 24 grudnia 2020[12][14]
3. 9[15] wiosna 2021 27 lutego 2021[12] 24 kwietnia 2021[12]
4. 9[16] 1 maja 2021[12] 26 czerwca 2021[12]
5. 9[17] jesień 2021 4 września 2021[12][18] 30 października 2021[12]
6. 9[19] 6 listopada 2021[12] 1 stycznia 2022[12]
7. 9[11] wiosna 2022 26 marca 2022[12] 21 maja 2022[12]
| 8. 9[20] 28 maja 2022[12] 25 czerwca 2022[12]
| jesień 2022 3 września 2022[12] 24 września 2022[12]
9. 7[21] 1 października 2022[12] 12 listopada 2022[12]
10. 7[22] 19 listopada 2022[12] 31 grudnia 2022[12]
11. i 12. 8[23] i 8[24] wiosna 2023 18 marca 2023[12] 3 czerwca 2023[12]
jesień 2023 3 września 2023 24 września 2023 niedziela 16.00
13. i 14. 8[25] i 8[26] 1 października 2023 bd.

Uwagi:

  • 25 czerwca 2022 przerwano emisję ósmej serii teleturnieju (nadawszy pięć odcinków tej serii) i dokończoną ją po przerwie wakacyjnej[12].
  • Wiosną 2023 roku odcinki dwunastej serii nie ukazały się dopiero po emisji wszystkich wydań jedenastej serii (w kwietniu i maju emisja nie po kolei), dlatego w daty tabeli przyporządkowano zbiorczo do obu serii.
Wybrane inne kanały dystrybucji

Kolejne odcinki teleturnieju nadawca udostępnia ponadto za pośrednictwem Internetu – w serwisie TVP VOD (w momencie rozpoczęcia, w trakcie lub po zakończeniu ich pierwszej emisji telewizyjnej bądź w momencie planowego rozpoczęcia ich pierwszej emisji telewizyjnej[e]) oraz na kanale TVP Historia 2.

Tematy odcinków Edytuj

Na podstawie bieżącego programu dla prasy Telewizji Polskiej oraz informacji o castingach.

Tematy serii pierwszej[27]:

  1. Bitwa Warszawska;
  2. Bitwa o Anglię;
  3. Narodziny Solidarności;
  4. Kampania polska 1939;
  5. Giganci starożytności;
  6. Władysław Łokietek;
  7. Leopold Tyrmand i jego epoka;
  8. Bitwa pod Kłuszynem;
  9. Wojna Rosji bolszewickiej z Polską;
  10. Jan Paweł II – życie i pontyfikat;
  11. Sarmatyzm. Kultura polskiej szlachty XVI i XVII wieku.


Tematy serii drugiej[28]:

  1. Polscy geniusze i wynalazcy XIX i XX wieku;
  2. Ignacy Jan Paderewski – ojciec Niepodległej;
  3. Generał Władysław Anders i 2 Korpus Polski;
  4. Tadeusz Kościuszko – bohater dwojga narodów;
  5. Powstanie listopadowe i Wielka Emigracja;
  6. Hetman Stanisław Żółkiewski;
  7. 13 grudnia 1981 – przyczyny i skutki stanu wojennego;
  8. Grudzień 70;
  9. Wawel królów polskich – od Bolesława Szczodrego do Zygmunta III[f].


Tematy serii trzeciej[15]:

  1. Bohaterowie polskiego podziemia okresu II wojny światowej i pierwszych lat po jej zakończeniu;
  2. Rewolucja kulturalna, obyczajowa i społeczno-polityczna końca lat 60.;
  3. Napoleon Bonaparte. Życie i wojny;
  4. Egzamin z Trylogii Henryka Sienkiewicza;
  5. Marian Hemar i jego epoka;
  6. Świat w czasach Chrystusa;
  7. Zbrodnia katyńska;
  8. Początki państwa Piastów. Mieszko I i Bolesław Chrobry;
  9. Powstania śląskie.


Tematy serii czwartej[16]:

  1. Konstytucja 3 maja;
  2. Nowy ład w Europie – lata 1943–1948;
  3. Józef Piłsudski. Życie i działalność;
  4. Krzysztof Kamil Baczyński i jego pokolenie;
  5. Krzysztof Kolumb – odkrycie Ameryki;
  6. Upadek komunizmu w Europie;
  7. Polscy olimpijczycy;
  8. Stosunki polsko-węgierskie na przestrzeni dziejów;
  9. Zakon krzyżacki.


Tematy serii piątej[17]:

  1. Generał Stanisław Maczek. Życie i działalność;
  2. Kardynał Stefan Wyszyński;
  3. Syberia w czasach carskich. Miejsce zsyłki, miejsce odkryć;
  4. Stanisław Lem. Życie i twórczość w czasach wyścigu na orbitę;
  5. Powstanie warszawskie;
  6. Jan III Sobieski. Panowanie w cieniu ekspansji tureckiej;
  7. Dynastia Windsorów;
  8. Dynastia Jagiellonów: Polska mocarstwem Europy;
  9. Janusz Korczak. Życie i działalność.


Tematy serii szóstej[19]:

  1. Cichociemni. Elita polskiego podziemia;
  2. Wojny polsko-tureckie w XVII wieku, czyli od Chocimia do Chocimia;
  3. Wazowie. Szwedzka dynastia na polskim tronie;
  4. Aleksander Wielki: podboje i ich skutki;
  5. Historia polskiego himalaizmu;
  6. Karnawał Solidarności. Bohaterowie i wydarzenia 1981 roku;
  7. Powstanie wielkopolskie;
  8. Wieki XI–XII: epoka krucjat;
  9. Mikołaj Kopernik. Życie i dzieło.


Tematy serii siódmej[11]:

  1. Dowódcy Armii Krajowej;
  2. Powstanie styczniowe;
  3. Juliusz Cezar – życie i podboje;
  4. Patroni Polski;
  5. Architekci i geneza Holocaustu;
  6. Stanisław August Poniatowski. Między polityką a kulturą;
  7. „Kultura”, czyli emigracyjna enklawa wolnej Polski;
  8. Polski wywiad w walce z Trzecią Rzeszą;
  9. Rewolucja francuska.


Tematy serii ósmej[20]:

  1. Królowa Bona;
  2. Artyści XX-lecia międzywojennego[g];
  3. Unie polsko-litewskie;
  4. Major Henryk Dobrzański „Hubal”. Życie i działalność;
  5. Historia polskiej Marynarki Wojennej w latach 1918–1945;
  6. Historia Legionów Polskich.
  7. Kazimierz Górski. Trener wszech czasów i jego „Orły”;
  8. Generał Władysław Sikorski;
  9. Stefan Batory i jego czasy.


Tematy serii dziewiątej[21]:

  1. Nie tylko Żwirko i Wigura. Osiągnięcia polskiego lotnictwa w dwudziestoleciu międzywojennym;
  2. Romantyzm, romantycy i Wielka Emigracja – polityka, wojna, literatura;
  3. Kleopatra VII. Życie i wizerunek w kulturze;
  4. Historia polskiej telewizji;
  5. Polska Sasów;
  6. Rewolucja bolszewicka i narodziny komunizmu;
  7. Ojcowie niepodległości – Roman Dmowski.


Tematy serii dziesiątej[22]:

  1. Jan Zamojski – kanclerz, hetman, mecenas;
  2. Historia polskiej złotówki 1496–1996;
  3. Kultura ludowa Słowian;
  4. Józef Mackiewicz i jego Wilno;
  5. Gabriel Narutowicz. Życie i działalność;
  6. Kult maryjny i polscy święci;
  7. Polska Big Bitowa[g].


Tematy serii jedenastej[23]:

  1. Zamek Królewski w Warszawie (18.03.2023);
  2. Kongres wiedeński (25.03.2023);
  3. Potop szwedzki (01.04.2023);
  4. Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki (08.04.2023);
  5. Polscy medaliści olimpijscy (15.04.2023);
  6. Wojciech Korfanty – bohater Niepodległej (06.05.2023);
  7. Bitwa o Monte Cassino (13.05.2023);
  8. Zimna wojna (27.05.2023).


Tematy serii dwunastej[24]:

  1. Najsłynniejsze bitwy morskie XX wieku (22.04.2023);
  2. Polskie konstytucje (29.04.2023);
  3. Historia polskiej motoryzacji (20.05.2023);
  4. Kazimierz Wielki (03.06.2023);
  5. Kobiety w walce o niepodległość Polski (03.09.2023);
  6. Powstanie styczniowe (10.09.2023);
  7. Polskie formacje wojskowe podczas Wielkiej Wojny (17.09.2023);
  8. Mitologia grecka (24.09.2023).


Tematy serii trzynastej[25]:


Tematy serii czternastej[26]:

Nagrody Edytuj

Latem 2021 roku ogłoszono, że format znalazł się w finale konkursu EBU Creative Forum organizowanego przez Europejską Unię Nadawców[29][30]. Do konkursu kwalifikują się audycje uznane przez organizatorów za kreatywne i odnoszące się do spraw, których stacje komercyjne nie pokazują lub zajmują się nimi w niewielkim stopniu[31].

„Giganci nauki” Edytuj

W oparciu o formułę „Gigantów historii” w 2022 roku powstał siostrzany teleturniej o nazwie „Giganci nauki”. Jego zasady są podobne do pierwowzoru (choć nie identyczne), a tematyka odcinków skupia się głównie wokół takich zagadnień, jak biologia, chemia, fizyka, geografia czy astronomia. Teleturniej trafił na antenę nowo powstałego kanału TVP Nauka, a jego prowadzącym został Łukasz Nowicki[32][33].

Linki zewnętrzne Edytuj

Przypisy Edytuj

  1. ↑ Connoisseurs of History — Giganci historii. sales.tvp.pl. [dostęp 2023-05-25]. (ang.).
  2. ↑ Michał Kurdupski: „Giganci historii” pierwszym teleturniejem TVP Historia. Emisja od 15 sierpnia. Wirtualne Media, 13 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  3. ↑ Casting do teleturnieju „Giganci historii”. Centrum Informacji TVP, 5 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  4. ↑ a b „Giganci historii”: pierwszy teleturniej TVP Historia. Babiarz i Kurzajewski prowadzącymi. Onet Film, 24 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-26]. (pol.).
  5. ↑ Michał Kurdupski: Przemysław Babiarz i Maciej Kurzajewski poprowadzą nowy teleturniej „Giganci historii”. Wirtualne Media, 27 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-27]. (pol.).
  6. ↑ Marta Kawczyńska: Wiedza o historii daje nam intelektualną niepodległość. Tygodnik TVP (online), 14 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-29]. (pol.).
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Regulamin teleturnieju „Giganci historii” (dla serii 11. i 12.), dostęp: 31 stycznia 2023 r.
  8. ↑ Wiosna 2021 w Telewizji Polskiej. Centrum Informacji TVP (online), 25 lutego 2021. [dostęp 2021-03-02]. (pol.).
  9. ↑ a b c d Regulamin teleturnieju „Giganci Historii”, dostęp: 15 czerwca 2020 r.
  10. ↑ Maciej Witkowski: „Giganci historii”. TVP Historia rusza z własnym teleturniejem. Premiera już w sierpniu. Telemagazyn.pl (online), 13 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-17]. (pol.).
  11. ↑ a b c Zgłoś się do 7. edycji teleturnieju „Giganci historii"!. poznan.tvp.pl (online), 21 stycznia 2022. [dostęp 2022-03-02]. (pol.).
  12. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Na podstawie bieżącego programu dla prasy Telewizji Polskiej.
  13. ↑ [Post o nowym (dwunastym) odcinku teleturnieju] (Facebook, profil Giganci Historii TVP, 31 października 2020)
  14. ↑ [Post o nowym (dwudziestym) odcinku teleturnieju] (Facebook, profil Giganci Historii TVP, 23 grudnia 2020)
  15. ↑ a b To.M.: Nabór do 3. edycji „Gigantów historii”. historia.tvp.pl (online), 31 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-31]. (pol.).
  16. ↑ a b Casting do czwartej edycji „Gigantów historii”. impresariat.tvp.pl (online), 29 grudnia 2020. [dostęp 2021-01-08]. (pol.).
  17. ↑ a b Nabór do 5. edycji teleturnieju „Giganci historii”!. historia.tvp.pl (online), 7 maja 2021. [dostęp 2021-05-10]. (pol.).
  18. ↑ Bądźmy razem jesienią 2021!. Centrum Informacji TVP (online), 25 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-27]. (pol.).
  19. ↑ a b Nabór do 6. edycji „Gigantów Historii”. historia.tvp.pl (online), 11 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-11]. (pol.).
  20. ↑ a b Zgłoś się do 8. edycji Gigantów historii!. impresariat.tvp.pl (online), luty/marzec 2022. [dostęp 2022-03-02]. (pol.).
  21. ↑ a b Zapraszamy do IX edycji Gigantów historii!. impresariat.tvp.pl (online), maj 2022. [dostęp 2022-05-13]. (pol.).
  22. ↑ a b Zapraszamy do X edycji Gigantów historii!. impresariat.tvp.pl (online), czerwiec 2022. [dostęp 2022-06-23]. (pol.).
  23. ↑ a b Casting do XI edycji teleturnieju „Giganci Historii”!. impresariat.tvp.pl (online), styczeń 2023. [dostęp 2022-01-31]. (pol.).
  24. ↑ a b Casting do XII edycji teleturnieju „Giganci Historii”!. impresariat.tvp.pl (online), styczeń 2023. [dostęp 2023-01-31]. (pol.).
  25. ↑ a b Casting do XIII edycji teleturnieju „Giganci Historii”!. impresariat.tvp.pl (online), 3 kwietnia 2023. [dostęp 2023-04-29]. (pol.).
  26. ↑ a b Casting do XIV edycji teleturnieju „Giganci Historii”!. impresariat.tvp.pl (online), 19 kwietnia 2023. [dostęp 2023-04-29]. (pol.).
  27. ↑ „Giganci Historii” – regulamin teleturnieju. historia.tvp.pl (online), 25 maja 2020. [dostęp 2021-04-18]. (pol.).
  28. ↑ „Giganci Historii” – casting do II edycji!. historia.tvp.pl (online), 12 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-29]. (pol.).
  29. ↑ „Giganci historii” w finale konkursu EBU Creative Forum. Centrum Informacji TVP (online), 7 lipca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  30. ↑ Jacek Karolonek: „Giganci historii” w finale prestiżowego konkursu. sdp.pl (online), 8 lipca 2021. [dostęp 2021-07-12]. (pol.).
  31. ↑ Grzegorz Stapiński: „Giganci historii” w finale konkursu EBU Creative Forum (wideo). SATinfo24.pl (online), 7 lipca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  32. ↑ Łukasz Nowicki prowadzącym teleturniej „Giganci Nauki” w TVP Nauka. Centrum Informacji TVP (online), 31 sierpnia 2022. [dostęp 2022-12-16]. (pol.).
  33. ↑ Łukasz Knapik: „Giganci nauki” na kanale TVP Nauka. SAT Kurier (online), 31 sierpnia 2022. [dostęp 2022-12-16]. (pol.).

Uwagi Edytuj

  1. ↑ Stan na 24 września 2023 roku.
  2. ↑ Program nagrywany jest w wysokiej rozdzielczości obrazu (HD), lecz na antenie TVP Historia nadawany jest w tzw. standardowej jakości, co wynika z faktu, że stacja nie nadaje obrazu HD. Niektóre powtórki programu, o ile są emitowane przez stacje nadające w wysokiej rozdzielczości, można oglądać w wersji HD. Dotyczy to m.in. stacji TVP Polonia oraz powtórki wyemitowanej 11 listopada 2020 roku przez telewizyjną Jedynkę. Odcinki w wysokiej jakości obrazu zaczęto udostępniać w serwisie TVP VOD w kwietniu 2022 roku.
  3. ↑ Z jednym wyjątkiem, kiedy zadano pięć pytań.
  4. ↑ Wyjątki stanowią:
    • dwa ostatnie odcinki serii drugiej – nadane w czwartki: 17 grudnia 2020 o 21.05 oraz 24 grudnia 2020 o 22.05;
    • przedostatni odcinek serii dziesiątej – nadany w niedzielę, 25 grudnia 2022 o 16.35.
  5. ↑ W szczególnych przypadkach może to prowadzić do wcześniejszej dostępności odcinka w Internecie względem emisji telewizyjnej.
  6. ↑ W serwisie TVP VOD zastosowano zapis z kropką (Wawel królów polskich. Od Bolesława Szczodrego do Zygmunta III).
  7. ↑ a b Zachowano pisownię zastosowaną w źródle.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Giganci_historii&oldid=71343991”