Gisekiaceae
Gisekiaceae – monotypowa rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu goździkowców. Obejmuje jeden rodzaj Gisekia, w obrębie którego wyróżnia się od 5[1] do 8 gatunków[4]. Rośliny te występują na siedliskach suchych w Afryce (z wyjątkiem jej północnych i południowych krańców) oraz w południowej Azji. Gatunek Gisekia pharnacioides jest chwastem upraw polowych zawleczonym na oba kontynenty amerykańskie[4].
| ||
 Gisekia pharnacioides | ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Rząd | goździkowce | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Gisekiaceae Nakai J. Jap. Bot. 18: 102. 10 Mar 1942[2] | ||
| Typ nomenklatoryczny | ||
| Gisekia L. (1771) G. pharnacioides Linnaeus (l.c. 562, 'Gisechia')[2][3] | ||
MorfologiaEdytuj
Mięsiste (gruboszowate) rośliny zielne wznoszące się lub pokładające na powierzchni ziemi. Liście są naprzeciwległe lub pozornie okółkowe, bez przylistków, krótkoogonkowe, z blaszką niepodzieloną i całobrzegą. Kwiaty są promieniste, 5-krotne i obupłciowe. Zebrane są w gęste, niemal bezszypułkowe i spłaszczone wierzchotki wyrastające w kątach liści, ew. w kwiatostany rozpierzchłe na szczytach pędów. Pięć listków okwiatu jest owalnych do lancetowatych, zielonych do białych, rzadziej różowych do czerwonych. Pręciki w liczbie 5 do 20 są wolne. Owocolistki w liczbie 4 lub 5 (rzadziej od 3 do 15) połączone są tylko u nasady, tak że w wyniku zapłodnienia powstaje owoc zbiorowy[4].
SystematykaEdytuj
Rośliny te włączane są do szkarłatkowatych (Phytolaccaceae), ugłastowatych (Molluginaceae) i pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Pozycja systematyczna wciąż jest niejasna jednak dostępne dane wskazują na konieczność traktowania rodzaju Gisekia w randze osobnej rodziny w obrębie rzędu goździkowców[4].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
| caryophylloids |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział[5]
Rodzaj: Gisekia Linnaeus, Mant. 2: 554. Oct 1771[3]
- Gisekia africana (Lour.) Kuntze
- Gisekia diffusa M.G.Gilbert
- Gisekia haudica M.G.Gilbert
- Gisekia paniculata Hauman
- Gisekia pharnaceoides L.
- Gisekia polylopha M.G.Gilbert
- Gisekia scabridula M.G.Gilbert
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website : Caryophyllales, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-17] (ang.).
- ↑ a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium (ang.). [dostęp 2011-06-06].
- ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-06].
- ↑ a b c d Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 310. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ Gisekia (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-06-06].