Glissando

technika wykonawcza w muzyce
Glissando na fortepianie midi w dół

Glissando – oznaczenie „płynnego” przejścia od jednego dźwięku do drugiego po kolei poprzez wszystkie możliwe do zaśpiewania czy zagrania na danym instrumencie dźwięki leżące między nimi[1].

Na instrumentach strunowych z gryfem efekt ten uzyskuje się poprzez przesunięcie palcem po strunie na gryfie podczas wydobywania dźwięku, na instrumentach klawiszowych szybko przesuwa się palcem po białych lub czarnych klawiszach, na harfie – po strunach, na idiofonach sztabkowych lub rurowych – pałeczką po sztabkach (rurach). Na harfie, przyciskając lub zwalniając jej system pedałowy, wyjątkowo da się wykonać glissando, które składa się z kilku zdublowanych dźwięków lub też z przemieszanych dźwięków wyższych i niższych. Na puzonie lub flecie glissandowym glissando wykonuje się poprzez płynny ruch suwaka. Glissando możliwe jest również na kotle – poprzez przyciśniecie lub zwolnienie pedału służącego do przestrajania instrumentu podczas lub po uderzeniu pałką w membranę. Glissando można także wykonać w ograniczonym zakresie na niektórych instrumentach dętych drewnianych – np. na flecie poprzecznym przez zmianę kąta zadęcia, na klarnecie przez specyficzne operowanie klapami (efekt ten wykorzystał m.in. George Gershwin w Błękitnej rapsodii).

Na instrumentach smyczkowych, łącząc technikę glissando z wydobyciem flażoletów naturalnych, uzyskuje się efekt wydobycia kolejnych tonów składowych pustej struny.

Sposób zapisu glissanda edytuj

 
Glissando w zapisie nutowym

Glissando oznacza się słowem glissando (lub gliss.) umieszczonym ponad linią prostą lub falistą od nuty, którą rozpoczynamy glissando do nuty, na której je kończymy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. glissando, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-05-07].