Łobozew (gmina)
Łobozew – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1939, 1941–1944 i 1952–1954 w woj. lwowskim i woj. rzeszowskim (dzisiejsze woj. podkarpackie). Siedzibą władz gminy był Łobozew (obecnie są to wsie Łobozew Górny i Łobozew Dolny).
| gmina wiejska | |||
| 1934–39, 1941–44 i 1952–54[1] | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1934–39: lwowskie | ||
| Powiat | |||
| Siedziba |
Łobozew (od 1945 Łobozew Górny i Łobozew Dolny) | ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Położenie na mapie powiatu
| |||
Historia edytuj
1934–1939 edytuj
Gminę zbiorową Łobozew utworzono 1 sierpnia 1934 roku w województwie lwowskim, w powiecie leskim, z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bóbrka, Daszówka, Łobozew, Sokole, Teleśnica Oszwarowa, Teleśnica Sanna, Ustjanowa i Zabrodzie[3].
Po wybuchu II wojny światowej włączona do ZSRR, gdzie 10 stycznia 1940 jej obszar włączono do nowo utworzonego rejonu ustrzyckiego w obwodzie drohobyckim, gdzie pozostał do 27 czerwca 1941[4].
1941–1944 edytuj
Reaktywowana pod okupacją niemiecką 1941–1944 w Landkreis Sanok w Dystrykcie krakowskim (Generalne Gubernatorstwo) bez zmian terytorialnych. Liczba mieszkańców gminy w 1943 roku wynosiła 7150[5].
W sierpniu 1944 obszar gminy ponownie zajęły wojska radzieckie, po czym jej prawie cały obszar włączono do reaktywowanego rejonu ustrzyckiego w obwodzie drohobyckim w ZSRR. Jedynie gromada Zabrodzie, położona na lewym brzegu Sanu, nie została włączona do ZSRR, wchodząc przejściowo w skład gminy Wołkowyja. W marcu 1945 wyznaczono ostatcznie granicę państwową z ZSRR, w wyniku czego do Polski przeszła także Bóbrka oraz zachodnie części Łobozewa i Ustjanowej (Łobozew Dolny i Ustjanowa Dolna)[6]. Wszystkie te miejscowości, wraz z Zabrodziem w gminie Wołkowyja, weszły w skład rekatywowanej gminy Olszanica w powiecie leskim po przekazaniu Polsce także rejonu Olszanicy. Zabrodzie i Bóbrka utworzyły gromady w gminie Olszanica, natomiast przedzielone granicą Łobozew i Ustjanowa, jako zbyt małe, włączono odpowiednio do gromad Bóbrka (Łobozew Dolny) i Stefkowa (Ustjanowa Dolna) w gminie Olszanica[7].
1952–1954 edytuj
Gminę Łobozew reaktywowano ponownie 1 stycznia 1952 w woj. rzeszowskim w ramach umowy o zmianie granic z 15 lutego 1951. Do Polski włączono wówczas ze zniesionego rejonu ustrzyckiego w ZSRR: Daszówkę, Teleśnicę Oszwarową i Teleśnica Sanną oraz wschodnie części Łobozewa i Ustjanowej (Łobozew Górny i Ustjanowa Górna), które połączono ponownie z ich zachodnimi częściami w Polsce (Łobozewem Dolnym i Ustjanową Dolną). Nowa gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu ustrzyckiego[8]. 29 września 1952 obszar gminy podzielno na pięć gromad[9]:
- Daszówka (wieś Daszówka z ZSRR, 849 ha);
- Teleśnica Oszwarowa (wieś Teleśnica Oszwarowa z ZSRR, 1022 ha);
- Teleśnica Sanna (wieś Teleśnica Sanna z ZSRR, 1180 ha).
- Łobozew (wieś Łobozew Górny z ZSRR + wieś Łobozew Dolny z gromady Bóbrka w gminie Olszanica w powiecie leskim);
- Ustjanowa (wieś Ustjanowa Górna z ZSRR + wieś Ustjanowa Dolna z gromady Stefkowa w gminie Olszanica w powiecie leskim).
Sokole, należące przed wojną do gminy Łobozew, a po wojnie do ZSRR, weszło w 1952 roku w skład nowej gminy Polana w powiecie ustrzyckim. Natomiast należące przed wojną do gminy Łobozew gromady Zabrodzie i Bóbrka, które powróciły do Polski już w roku 1944 (Zabrodzie[10]) i 1945 (Bóbrka[11]) i odtąd należały do gminy Olszanica w powiecie leskim, pozostały przy gminie Olszanica także po 1952 roku.
30 maja 1953 gromadę Ustianowa podzielona na dwie odrębne gromady: Ustianowa Dolna i Ustianowa Górna[12], a już 21 września 1953 gromadę Ustjanowa Górna wyłączono z gminy Łobozew, włączając ją do gminy Jasień w tymże powiecie[13]. Pod koniec 1953 roku skład gminy Łobozew obejmował zatem gromady: Daszówka, Łobozew, Teleśnica Oszwarowa, Teleśnica Sanna i Ustjanowa Dolna.
Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[14]:
Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[15].
Przypisy edytuj
- ↑ W czasie II wojny światowej i do 1951 przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Po wejściu w struktury administracyjne powiatu ustrzyckiego, którego większość terenów została przyłączona z ZSRR, gmina w 1952 roku w dalszym ciągu nie była podzielona na gromady
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 595
- ↑ Хроніка за 17 січня 1940 року на сайті Інститут історії України НАН України
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ History 1944
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej – 1948 r.
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 65, poz. 448
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. 1952, nr 12, poz. 55
- ↑ Zabrodzie, jako jedyna gromada gminy Łobozew położona na leweym brzegu Sanu, nie weszła w skład rejonu ustrzyckiego w ZSRR w sierpniu 1944, wchodząc przejściowo w skład gminy Wołkowyja. Po przekazaniu rejonu Olszanicy Polsce w marcu 1945, Zabrodzie weszło w skład rekatywowanej gminy Olszanica.
- ↑ Bóbrka, położona na lewym brzegu Sanu, weszła w sierpniu 1944 w skład rejonu ustrzyckiego w ZSRR, lecz po wyznaczeniu granicy państwowej w marcu 1945 znalazła się ostatcznie po polskiej stronie, gdzie weszła w skład rekatywowanej gminy Olszanica.
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. 1953, nr 5, poz. 33
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 202
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312