Żarczyn (gmina)
Żarczyn (od 1973 Gorzyce) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934-1954[2] w woj. poznańskim/bydgoskim (dzisiejsze woj. kujawsko-pomorskie). Siedzibą władz gminy był Żarczyn.
| gmina wiejska | |||
| 1934-1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1934-39: poznańskie | ||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Gmina zbiorowa Żarczyn została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie żnińskim w woj. poznańskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Dochanowo, Dziewierzewo, Gorzyce, Miastowice, Rusiec, Słabomierz i Żarczyn oraz z obszarów dworskich Dziewierzewo, Graboszewo, Miastowice, Nadborowo, Paryż, Piotrkowice, Rusiec, Srebrnagóra i Słabomierz[3].
27 września 1934 obszar gminy Żarczyn podzielono na 10 gromad: Dochanowo, Dziewierzewo, Gorzyce, Miastowice, Nadborowo, Piotrkowice (z Paryżem), Rusiec, Słabomierz, Srebrna Góra i Żarczyn (z Graboszewem[4]
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 20 listopada 1947 z gromady Żarczyn wyodrębniono jedenastą gromadę Graboszewo[5], następnie z gromady Piotrkowice wyodrębniono dwunastą gromadę Paryż[6]. 1 lipca 1948 roku z gminy Żarczyn wyłączono gromady Graboszewo, Rusiec i Srebrna Góra i przyłączono je do gminy Wapno w powiecie wągrowieckim w woj. poznańskim[7]. 6 lipca 1950 roku gmina Żarczyn wraz z powiatem żnińskim została przyłączona do woj. bydgoskiego (które równocześnie zmieniło nazwę z pomorskiego na bydgoskie)[8].
W dniu 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 9[a] gromad: Dochanowo, Dziewierzewo, Gorzyce, Miastowice, Nadborowo, Paryż, Piotrkowice, Słabomierz i Żarczyn[6]. 1 stycznia 1953 roku z gminy Żarczyn wyłączono gromadę Piotrkowice i przyłączono ją do gminy Damasławek w powiecie wągrowieckim w woj. poznańskim[9]. Według stanu z dnia 1 lipca 1954 roku gmina Żarczyn składała się zatem z 8 gromad.
Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[11], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Gorzyce.
Uwagi edytuj
- ↑ Wykaz błędnie wylicza 10 gromad, wymieniając duplikat gromady Graboszewo, przyłączonej 1 lipca 1948 do gminy Żarczyn. Gromada Graboszewo jest także poprawnie wymieniona pod gminą Żarczyn.
Przypisy edytuj
- ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Ciąg istnienia gminy: od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 623
- ↑ Poznański Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 41, poz. 528
- ↑ Poznański Dziennik Wojewódzki. 1947, nr 30,poz. 351
- ↑ a b Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 37, poz. 261
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 41, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312