Chorobrów (gmina)
Chorobrów – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1951[3][4] w woj. lwowskim/lubelskim. Siedzibą gminy był Chorobrów, a następnie Zabuże, położone na terenie gminy Krystynopol (obecnie są to wsie na Ukrainie; Хоробрів; Забужжя)[5].
| gmina wiejska | |||
| 1934–1951[1] | |||
_(BildID_15712914).jpg)
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1934–39: lwowskie | ||
| Powiat |
1934–39: sokalski | ||
| Siedziba | |||
| Populacja (1946) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1943) | |||
| |||
Gmina zbiorowa Chorobrów została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie sokalskim w woj. lwowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin (wsi): Bojanice, Chorobrów, Hatowice, Konotopy, Mianowice, Moszków, Nuśmice, Opulsko, Sawczyn, Starogród, Szmitków, Tudorkowice, Uhrynów i Wojsławice[6].
Po wybuchu wojny gmina włączona przez władze hitlerowskie do powiatu hrubieszowskiego w dystrykcie lubelskim; w związku z poprowadzeniem granicy między Niemcami (GG) a ZSRR na Bugu, gminie Chorobrów przypadły 4 lewobrzeżne gromady z sąsiedniej gminy Skomorochy: Cieląż, Horodłowice, Pieczygóry i Ulwówek (po włączeniu Galicji do GG w 1941, była to granica między dystryktem lubelskim a dystryktem Galicja). Ponadto od gminy Chorobrów odłączono gromady Nuśmice i Uhrynów, włączając je do gminy Dołhobyczów w powiecie hrubieszowskim. W 1943 roku gmina składała się z 16 gromad: Bojanice, Chorobrów, Cieląż, Hatowice, Horodłowice, Konotopy, Mianowice, Moszków, Opulsko, Pieczygóry, Sawczyn, Starogród, Szmitków, Tudorkowice, Ulwówek i Wojsławice[7].
W 1944 roku administracja polska utrzymała przynależność gminy do powiatu hrubieszowskiego (woj. lubelskie)[5], w granicach wojennych (czyli z gromadami Cieląż, Horodłowice, Pieczygóry i Ulwówek z przedwojennej gminy Skomorochy, lecz bez gromad Nuśmice i Uhrynów, które pozostały w gminie Dołhobyczów)[8]
Gmina została zniesiona w dniu 28 maja 1951 roku w związku z odstąpieniem niemal całego jej obszaru Związkowi Radzieckiemu (bez niewielkiego skrawka między Honiatynem a Zaręką, obejmującego las Rogalszczyzna i osadę Dołhobyczów-Kolonia, który pozostał w Polsce i został włączony do gminy Dołhobyczów[9]) w ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku[10]. Do ZSRR włączono także Nuśmice i Uhrynów, należące przed wojną do gminy Chorobrów a podczas wojny i po wojnie do gminy Dołhobyczów, oraz dwa niewielkie fragmenty przedwojennej gminy Dołhobyczów z Piasecznem i Pawłowicami.
Punkty ekstremalne edytuj
Na terenie gminy Chorobrów znajdował się za II RP najdalej na północ wysunięty punkt wschodniej części woj. lwowskiego[11] – wieś Szychtory. Natomiast w latach 1944–1951 znajdował się tu najdalej na wschód wysunięty punkt Polski, położony u kolana Bugu na północny wschód od Ulwówka (najdalej na wschód wysuniętej miejscowości Polski) – 50°33' N 24°19' E.
Przypisy edytuj
- ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską; w 1951 roku włączona do ZSRR.
- ↑ Spis ludności z 14 lutego 1946 roku
- ↑ do 27 maja 1951 roku
- ↑ jako gmina jednostkowa gmina Chorobrów istniała także wcześniej
- ↑ a b Akta gminy Chorobrów – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 554 – Podział powiatu sokalskiego w województwie lwowskiem na gminy wiejskie
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, cz.1-2 (1948). Instytut Wydawniczy "Kolumna", Warszawa.
- ↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny). Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2005.
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63
- ↑ Powiat tarnobrzeski w zachodniej części woj. lwowskiego był położony nieco bardziej na północ