Gołąb srebrnokryzy
Gołąb srebrnokryzy[4] (Columba jouyi) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Występował endemicznie na japońskich wyspach Riukiu i Daitō-shotō. Odnotowany po raz ostatni w 1936, przyczyny wymarcia nie są znane.
| Columba jouyi[1] | |||
| (Stejneger, 1887)[2] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
gołąb srebrnokryzy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Taksonomia edytuj
Po raz pierwszy gatunek opisał Leonhard Hess Stejneger w 1887 na łamach „The American Naturalist”. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Janthoenas jouyi[2]. Holotyp odłowił C. Tasaki, który kolekcjonował okazy dla Henry’ego Pryera – prawdopodobnie pierwszej osoby, która opisała awifaunę Riukiu[5]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza gołębia srebrnokryzego w rodzaju Columba[6]. Holotyp przechowywany jest w Tokio, znane są również trzy inne spreparowane okazy, trzymane w Tring[7].
Morfologia edytuj
Długość ciała wynosiła około 45 cm. Opis Stejnegera był wykonany pobieżnie. Gołębie srebrnokryze były w większości czarne. Na głowie występowała różowofioletowa opalizacja. Niższa część grzbietu zielona. Górną część grzbietu zdobiły szare (srebrzyste[8]) pióra, ułożone w pas. Dziób zielononiebieski z żółtą końcówką. Tęczówka brązowa, nogi fioletowoczerwone[5]. W Catalogue of the Birds in the British Museum podano następujące wymiary szczegółowe (oryginalne podane w calach): długość skrzydła 25 cm, ogona – 17,8 cm, dzioba 23 mm, skoku – 64 mm[8].
Zasięg występowania edytuj
Gołębie srebrnokryze zasiedlały wyspy Riukiu (Okinawa, Iheya, Izena, Yagaji i Zamami) i Daitō-shotō (Kita Daitō-jima i Minami Daitō-jima). O ekologii tych ptaków wiadomo tylko, że zamieszkiwały gęste lasy subtropikalne[5].
Status edytuj
IUCN uznaje gołębia srebrnokryzego za gatunek wymarły (EX, Extinct). Przyczyna wymarcia jest nieznana[7]; możliwe, że do wymarcia przyczyniła się wycinka lasów. Na Okinawie ostatni raz odnotowano ten gatunek w 1906, a na Daito w 1936. Według jednego z autorów, w 1925 gołębie srebrnokryze nie były jeszcze rzadkie. Do wybuchu II wojny światowej lasy wysp Daitō-shotō zostały całkowicie wycięte; według R.H. Bakera w kwietniu 1945, kiedy na Okinawę wkroczyli alianci (patrz: bitwa o wyspę Okinawa), gołębi nie było już na wyspie[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Columba jouyi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Leonhard Hess Stejneger. Description of a New Species of Fruit-Pigeon (Janthoenas jouyi) from the Liu Kiu Islands, Japan. „The American Naturalist”. 21 (6), s. 583–584, 1887.
- ↑ Columba jouyi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Columbinae Leach, 1820 - gołębie (wersja: 2022-05-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-26].
- ↑ a b c d Julian P. Hume, Michael Walters: Extinct Birds. A&C Black, 2012, s. 139–140. ISBN 978-1-4081-5862-3.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-14]. (ang.).
- ↑ a b Ryukyu Woodpigeon Columba jouyi. BirdLife International. [dostęp 2016-12-18].
- ↑ a b Tommaso Salvadori: Catalogue of the Birds in the British Museum. T. 21. 1893, s. 310.