Gołąbek smaczny

gatunek grzybów

Gołąbek smaczny (Russula delica Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Gołąbek smaczny
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

gołąbek smaczny

Nazwa systematyczna
Russula delica Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 350 (1838)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus exsuccus (Pers.) Sacc. 1887
  • Agaricus piperatus var. exsuccus (Pers.) Pers. 1801
  • Agaricus vellereus var. exsuccus (Pers.) Fr. 1821
  • Lactarius exsuccus (Pers.) W.G. Sm. (J. Bot. 1873
  • Lactarius piperatus ß exsuccus Pers. 1800
  • Lactarius vellereus var. exsuccus (Pers.) Cooke 1871
  • Lactarius vellereus ß exsuccus (Pers.) Fr. 1821
  • Lactifluus exsuccus (J. Otto) Kuntze 1891

Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 8–15 cm, najpierw półkulisty, później łukowaty o silnie podwiniętym brzegu, w końcu płaski o wklęsłym środku lub nawet lejkowaty. Jest gruby, matowy, o gładkich i niekarbowanych brzegach. Młode okazy są białe, potem pojawiają się na nich ochrowe plamy, w końcu całe przyjmują ochrowy kolor[4].

Blaszki

Dość gęste, przyrośnięte. Początkowo białe z niebieskawo-zielonkawym nalotem na ostrzach, później kremowe lub ochrowe[4].

Trzon

Wysokość 2–6 cm, grubość 1,5–3 cm, pełny, twardy, cylindryczny. Kolor białawy, nieco brązowiejący[4].

Miąższ

Bardzo twardy i kruchy, biały, zapach owocowy, na starość śledziowy. Smak łagodny. Po uszkodzeniu barwi się na ochrowo[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, o powierzchni delikatnie punktowanej lub siateczkowatej. Rozmiary: 8-11 x 7-8 μm[5].

Występowanie edytuj

W lasach liściastych, iglastych i mieszanych, szczególnie w buczynach. Występuje zarówno na glebach obojętnych, jak i zasadowych[4].

Znaczenie edytuj

Grzyb jadalny, ale tylko młode owocniki[5].

Gatunki podobne edytuj

Podobny pod względem wyglądu jest mleczaj biel (Lactarius piperatus) oraz mleczaj chrząstka (Lactarius vellereus), jednakże łatwo je odróżnić, gdyż obydwa te gatunki po uszkodzeniu wydzielają białe mleczko[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. Alina Skirgiełło: Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota), tom 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae). Warszawa=Kraków: PWN, 1991. ISBN 83-01-09137-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.