Goświnowice
Goświnowice (niem. Friedenthal-Giesmannsdorf[4][5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Nysa[6].
| wieś | |
 Zakład „Bioagra” w Goświnowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2012) |
1 335[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-300[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ONY |
| SIMC |
0500292 |
Położenie na mapie gminy Nysa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego  | |
 50°29′16″N 17°15′08″E/50,487778 17,252222[1]
| |
W latach 1945–1954 siedziba gminy Goświnowice. W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Goświnowice, po jej zniesieniu w gromadzie Nowaki.
We wsi znajduje się stacja kolejowa Goświnowice. W pobliżu stacji kolejowej znajduje się zakład produkcji bioetanolu Bioagra. Zakład Produkcji Etanolu „Goświnowice”, uznawany za położony w Goświnowicach, choć faktycznie jest w obszarze obrębu Głębinów i ma adres w Głębinowie[7]
Nazwa
edytujW sierpniu 1939 r. nazwę miejscowości zmieniono na Großgiesmannsdorf[4].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:
- aleja kasztanowców, na cmentarzu parafialnym.
inne zabytki:
- gród, z XIV wieku istniał kiedyś na terenie miejscowości. Grodzisko nie zachowało się do dziś,
- dwór należący do właściciela miejscowego browaru i majątku, istniał do 1945 roku w parku na zachodnim skraju miejscowości,
- browar, zakład został założony w 1857 r. przez Carla Friedenthala posiadającego również majątek w tejże miejscowości. Browar został zniszczony w 1945 r. Do dzisiaj pozostał budynek warzelni, piwnice, część budynków magazynowych oraz słodownia i gorzelnia jako odrębne przedsiębiorstwa,
- kościół parafialny pod wezwaniem Nawiedzenia NMP. Zbudowany w 1872 r.,
- kościół ewangelicki wybudowany w 1875 r. W czasie działań wojennych w 1945 r. został trafiony pociskiem artyleryjskim w czasie walk o Nysę i okolicę. W ścianie bocznej kościoła pocisk wybił dużą dziurę. W 1950 roku kościół stał kompletny tj. z pełnym wyposażeniem. Dopiero w 1951 r. nastąpiła dewastacja i rozbiórka kościoła (potrzebowano cegieł i materiałów do odbudowy domostw). Jeszcze w 1954 r. można było zajrzeć do podziemi kościoła, gdzie stały ołowiane trumny. Proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Goświnowicach, ks. Adam Igielski, doprowadził do zasypania podziemi gruzem, aby przerwać bezczeszczenie zwłok zmarłych. Obok kościoła było dużo grobów i kute ogrodzenie. Wszystko to zostało rozkradzione. Dzisiaj po kościele, cmentarzu i ogrodzeniu pozostały znikome ślady[potrzebny przypis].
Turystyka
edytuj15 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Goświnowice prowadziła trasa „Szlakiem błogosławionej Marii Luizy Merkert”[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35527
- ↑ Urząd Miejski w Nysie 31.12.2012 r. [1].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 325 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Landkreis Neisse. geschichte-on-demand.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Bioagraa. Kontakt. [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 69.
- ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
Bibliografia
edytuj- Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie. Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, tom 21 A-M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 264–267.