Goraj (gmina)

gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim

Gorajgmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w północnej części powiatu biłgorajskiego.

Goraj
gmina miejsko-wiejska
Ilustracja
Urząd Miasta i Gminy Goraj
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

biłgorajski

TERC

0602063

Siedziba

Goraj

Burmistrz

Antoni Łukasik (2014)

Powierzchnia

67,87 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


4180[1]

• gęstość

61,6 os./km²

Nr kierunkowy

84

Kod pocztowy

23-450

Tablice rejestracyjne

LBL

Adres urzędu:
ul. Bednarska 1
23-450 Goraj
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Goraj
Liczba sołectw

12[2][3]

Liczba miejscowości

15[3]

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
50°43′00″N 22°39′00″E/50,716667 22,650000
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to miasto Goraj.

Według danych z 31 grudnia 2006 gminę zamieszkiwały 4442 osoby.

Nadanie 1 stycznia 2021 praw miejskich Gorajowi, zmieniło typ gminy z wiejskiej na miejsko-wiejską[4].

Historia edytuj

Gmina Goraj powstała 13 stycznia 1870[5] w powiecie zamojskim w guberni lubelskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Goraj i przekształceniu go w wiejską gminę Goraj w granicach dotychczasowego miasta, z dołączeniem kilku wsi ze znoszonej gminy Abramów[6]. Gmina Goraj obejmowała miejscowości Andrzejówka, Bononia, Goraj, Hosznia Ordynacka, Majdan Abramowski, Radzięcin, Średniówka, Zagrody i Zastawie[7].

Po podziale powiatu zamojskiego spowodowanym utworzeniem guberni chełmskiej w 1912 gmina Goraj znalazła się w powiecie krasnostawskim, z czego miejscowa ludność była niezadowolona; w budżecie gminy z 1914 przewidziano wydatek na spowodowanie przyłączenia gminy do powiatu janowskiego[8]. Podczas okupacji austriackiej uchylono zmiany spowodowane utworzeniem guberni chełmskiej[9].

W 1919 gmina wraz z całym powiatem zamojskim weszła w skład woj. lubelskiego. Na skutek długotrwałych zabiegów mieszkańców[10] 1 stycznia 1923 gminę przyłączono do powiatu biłgorajskiego[11]. W okresie międzywojennym gmina dzieliła się na gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Średniówka, Wólka Abramowska i Zagrody[12].

1 kwietnia 1930 gmina Goraj została zniesiona, a jej obszar włączony do gminy Frampol[13]. Rozporządzenie to nie zostało wprowadzone w życie i zostało uchylone z dniem 29 lipca 1939[14].

Po II wojnie światowej gmina Goraj zachowała dotychczasową przynależność administracyjną. 29 października 1944 gmina liczyła sześć gromad (Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Wólka Abramowska i Zagrody), a 1 lipca 1952 roku – 11 gromad[15].

Gmina Goraj została zniesiona 29 września 1954 wskutek reformy administracyjnej wprowadzającej gromady w miejsce gmin[16]. W toku tej samej reformy administracyjnej dokonano zmian terytorialnych między powiatem krasnostawskim a biłgorajskim związanych z terenem byłej gminy Goraj: z biłgorajskiego do krasnostawskiego wyłączono wieś Zagrody, a z krasnostawskiego do biłgorajskiego przyłączono wieś Gilów[17]. Tereny zniesionej gminy Goraj objęły gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka i Teodorówka, a dawną gromadę Radzięcin zgodnie z zabiegami mieszkańców włączono do nowej gromady Frampol[18]. W zgodzie z ogólną tendencją likwidacji najmniejszych gromad w 1958 włączono gromadę Hosznia Ordynacka do gromady Goraj, a gromadę Jędrzejówka do gromady Teodorówka[19].

Gmina Goraj została przywrócona wraz z kolejną reformą administracyjną 1 stycznia 1973[20]. W porównaniu ze stanem z 1954 gmina została powiększona o wieś Gilów, natomiast wsie Radzięcin, Kolonia Helenowska, Kolonia Radzięcin, Kolonia Stanisławowska, Kolonia Zagródki i Kolonia Żelebsko znalazły się w gminie Frampol. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim. Od 1999 gmina należy ponownie do powiatu biłgorajskiego w woj. lubelskim.

Struktura powierzchni edytuj

Według danych z roku 2002[21] gmina Goraj ma obszar 67,63 km², w tym:

  • użytki rolne: 76%
  • użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 4,03% powierzchni powiatu.

Demografia edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[22]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 4462 100 2224 49,8 2238 50,2
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
66 32,9 33,1
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Goraj w 2014 roku[1].


 

Sołectwa edytuj

Abramów, Bononia, Gilów, Hosznia Abramowska, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Kondraty, Majdan Abramowski, Średniówka, Wólka Abramowska, Zagrody, Zastawie[2]

Sąsiednie gminy edytuj

Chrzanów, Dzwola, Frampol, Radecznica, Turobin

Przypisy edytuj

  1. a b Gmina Goraj w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Strona gminy,sołectwa
  3. a b Urząd Statystyczny w Lublinie
  4. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy
  5. 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego.
  6. Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).
  7. Zenon Łukasz Baranowski (red.) Dzieje Goraja, Gminny Ośrodek Kultury w Goraju, Lublin 2010, s. 156.
  8. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 164.
  9. Władysław Ćwik, Jerzy Reder Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977, s. 116.
  10. Dorota Skakuj Zarys dziejów powiatu biłgorajskiego w latach 1867–1939, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Biłgoraj 2005, s. 135.
  11. Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 695.
  12. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 221.
  13. Dz.U. z 1930 r. nr 23, poz. 215.
  14. Dz.U. z 1939 r. nr 66, poz. 449.
  15. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., GUS, Warszawa.
  16. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  17. W. Ćwik, J. Reder Lubelszczyzna..., s. 160–161, 168–169.
  18. Z. Baranowski Dzieje Goraja, s. 284.
  19. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 285.
  20. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  21. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  22. Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).