Gorczycznik (Barbarea Aiton) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych obejmujący ok. 22[4]–28[5] gatunków roślin zasiedlających strefę umiarkowaną półkuli północnej. Największe zróżnicowanie gatunków występuje w południowej Europie i na Bliskim Wschodzie. Należą tu rośliny dwuletnie i byliny.

Gorczycznik
Ilustracja
Morfologia (gorczycznik prosty)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

gorczycznik

Nazwa systematyczna
Barbarea Aiton
Hortus Kew. ed. 2. 4: 109. Dec 1812
Typ nomenklatoryczny

Barbarea vulgaris Aiton[3]

Synonimy

Niektóre gatunki są jadalne. Zwłaszcza pojawiające się wczesną wiosną rozety liści gorczycznika wiosennego spożywane są w postaci sałatek[6].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rodzaj ma centrum zróżnicowania w Europie i południowo-zachodniej części Azji. Dwa gatunki są endemitami Chin (B. taiwaniana i B. hongii)[7], jeden Tasmanii (B. australis)[8], a zasięg czterech gatunków obejmuje także Amerykę Północną (B. orthoceras, B. stricta, B. verna, B. vulgaris)[4].

Gatunki flory Polski[9]

Morfologia edytuj

Pokrój
Rośliny dwuletnie i byliny, czasem u nasady drewniejące, rzadko rośliny jednoroczne. Pędy nagie, rzadko rzadko owłosione, wzniesione prosto lub podnoszące się rozgałęzione w górnej części, często z łodygą bruzdowaną[4].
Liście
Przyziemne i łodygowe, całobrzegie, podzielone, rzadko ząbkowane[4].
Kwiaty
Promieniste, niewielkie, 4-krotne, zebrane w grona. Działki bez woreczkowatych rozdęć lub zewnętrzne rozdęte, czasem trwałe[4]. Płatki żółte. Pręciki czterosilne; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych[4].
Owoce
Łuszczyny równowąskie lub eliptyczno-równowąskie, zwykle nagie[4].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). W obrębie rodziny klasyfikowany do plemienia Cardamineae[10].

Wykaz gatunków[5]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-21].
  4. a b c d e f g Ihsan A. Al-Shehbaz: Barbarea. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-07-03].
  5. a b Barbarea W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-03].
  6. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 99, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Barbarea. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-07-03].
  8. Barbarea australis — Native Wintercress, Riverbed Wintercress. [w:] Biodiversity Species Profile and Threats Database [on-line]. Department of the Environment, Canberra. [dostęp 2016-07-03].
  9. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 40, ISBN 978-83-62975-45-7.
  10. Genus Barbarea W. T. Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-05-03].