Gowidlino

wieś w województwie pomorskim

Gowidlino (kaszb. Gòwidlëno) – wieś letniskowa w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Sierakowice[4][5].

Gowidlino
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kartuski

Gmina

Sierakowice

Wysokość

165,3 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1718[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-341[3]

Tablice rejestracyjne

GKA

SIMC

0170937

Położenie na mapie gminy Sierakowice
Mapa konturowa gminy Sierakowice, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gowidlino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gowidlino”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gowidlino”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gowidlino”
Ziemia54°19′31″N 17°47′22″E/54,325278 17,789444[1]

Duża kaszubska wieś leży na obszarze moreny dennej Pojezierza Kaszubskiego, nad północnym brzegiem jeziora Gowidlińskiego przy drodze wojewódzkiej nr 211 (Żukowo-Kartuzy-Sierakowice-Nowa Dąbrowa). Miejscowość jest siedzibą sołectwa Gowidlino, w którego skład wchodzą również Lemany, Kawle, Dolina Jadwigi, Gowidlinko i Gowidlino-Wybudowanie. W Gowidlinie znajdują się liczne kwatery agroturystyczne i plantacje truskawek.

Wieś królewska w starostwie mirachowskim w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku[6]. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gowidlino, po jej zniesieniu w gromadzie Sierakowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Integralne części wsi edytuj

Integralne części wsi przed 2023 r.[4][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0170943 Kawle część wsi

Historia edytuj

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIV wieku. Administracyjnie wieś podlegała pod ówczesny powiat mirachowski.

W pierwszej połowie listopada 1906 r. w miejscowej szkole elementarnej rozpoczął się strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim (jego dalszy przebieg nie jest znany). Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: Pawelczykowie, Bigusowie. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele[8].

Od 1920 r. wieś znajdowała się ponownie w granicach Polski (powiat kartuski). Historycznie ukształtowana niemiecka nazwa wsi była identyczna z polską. Ze względu na jej słowiańskie brzmienie, w 1942 r. administracja hitlerowska przemianowała miejscowość na Göbeln.

Zabytki edytuj

Osoby związane z Gowidlinem edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35540
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 325 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 94.
  7. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)
  8. L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 217.

Linki zewnętrzne edytuj