Goworówka – potok w południowej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Wschodnich[3].

Goworówka[1]
Ilustracja
rzeka w Roztokach kilkadziesiąt metrów od ujścia do Nysy Kłodzkiej
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Sudety Wschodnie

Potok
Długość ok. 11,13 km
Spadek

53‰

Powierzchnia zlewni

32[2] km²

Źródło
Miejsce północno-zachodni stok Puchacza
Wysokość

ok. 1010 m n.p.m.

Współrzędne

50°10′48,7″N 16°47′35,7″E/50,180200 16,793250

Ujście
Recypient Nysa Kłodzka
Miejsce

powyżej Roztoki

Wysokość

ok. 400 m n.p.m.

Współrzędne

50°11′25,4″N 16°40′14,8″E/50,190380 16,670780

Położenie na mapie gminy Międzylesie
Mapa konturowa gminy Międzylesie, po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Sudetów
Mapa konturowa Sudetów, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Goworówka w wąwozie Czarny Rów kilkadziesiąt metrów od źródła. Widok od strony wschodniej z poz. 1000 m n.p.m.

Górski potok o długości około 11,13 km, prawy dopływ Nysy Kłodzkiej, jest ciekiem III rzędu[4] należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.

Położenie edytuj

Rzeka w Masywie Śnieżnika i Obniżenie Bystrzycy Kłodzkiej. Źródło rzeki położone jest na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w południowo-zachodniej części Masywu Śnieżnika na północno-zachodnim zboczu wzniesienia Puchacza w Widłowej Jamie.

Charakterystyka edytuj

W części źródliskowej potok przez niewielki odcinek płynie w kierunku północno-zachodnim, płynie głębokim wyżłobieniem zwanym Widłową Jamą, wytworzoną na północno-zachodnim zboczu Puchacza. Od poziomu 1000 m n.p.m. rzeka płynie Czarnym Rowem dobrze wykształconą V-kształtną wąską o stromych zboczach, głęboko wciętą doliną ograniczoną od strony północnej okazałą skarpą. Na poziomie 800 m n.p.m. przed wzniesieniem Gawlik rzeka skręca lekko w kierunku południowo-zachodnim, gdzie przyjmuje prawy dopływ Podnóżka. Na poziomie 500 m n.p.m. rzeka opuszcza granicę Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego i wpływa na Obniżenie Bystrzycy Kłodzkiej do Goworowa. Po opuszczeniu Goworowa rzeka skręca na północny zachód i płynie otwartym terenem w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 420 m n.p.m. w Roztokach uchodzi do Nysy Kłodzkiej. Koryto potoku kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu potoku jest zachodni. Jest to rzeka górska odwadniający południowo-zachodnią część Masywu Śnieżnika południowo-wschodnią część Obniżenia Bystrzycy Kłodzkie. Rzeka częściowo uregulowana[5] dzika. W większości swojego biegu płynie wśród terenów niezabudowanych, obok lokalnej drogi Goworów–Jodłów Leśniczówka. Brzegi w 70% zadrzewione, dno bez roślin. Rzeka charakteryzuje się kaskadami, dużymi niewyrównanymi spadkami podłużnymi.

Budowa geologiczna edytuj

Rzeka płynie przez obszar zbudowany ze skał metamorficznychmetamorfik Lądka i Śnieżnika. Tworzą go łupki łyszczykowe i gnejsy śnieżnickie, a podrzędnie kwarcyty, amfibolity i łupki amfibolitowe, erlany i łupki grafitowe.

Dopływy edytuj

oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.

Miejscowości nad rzeką edytuj

Goworów, Michałowice, Roztoki.

Rozwój osadnictwa wzdłuż rzeki edytuj

Osadnictwo rozwinęło się w środkowym biegu Goworówki w XIV wieku w celu prowadzenia wyrębu lasu i przetwórstwa drewna. Po 1945 r. dolina została zasiedlona ludnością ze wschodnich krańców Polski. W okresie PRL-u, dobre warunki dla rozwoju rolnictwa przyczyniły się do tego, że nie nastąpiło wyludnienie. Mieszkańcy doliny w większości utrzymywali się z rolnictwa i pracy w lesie.

Turystyka edytuj

  • Prawie wzdłuż całej długości rzeki, prowadzi niebieski rowerowy szlak turystyczny (przez Roztoki, Halę pod Śnieżnikiem i dalej).
  • Najciekawsza część doliny Goworówki z wieloma różnej wielkości skałkami gnejsowymi na zboczach ciągnie się od poziomu 1000 m n.p.m. w dół przez 4 km, aż po zabudowania Goworowa.

Inne edytuj

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj