Grań Baszt (słow. hrebeň Bášt, niem. Basteigrat, węg. Bástya-gerinc[1]) – boczna, ok. 5-kilometrowa grań tatrzańska, położona na terenie Słowacji. W wierzchołku Hlińskiej Turni (Hlinská veža) odchodzi od głównej grani odnogi Krywania w kierunku południowo-wschodnim do Szczyrbskiego Jeziora (Štrbské pleso). Grań rozdziela od siebie doliny: Młynicką (Mlynická dolina) i Mięguszowiecką (Mengusovská dolina). W kolejności od północy na południe w Grani Baszt znajdują się następujące szczyty, turnie i przełęcze[2][3]:

Grań Baszt, widok z Osterwy
Grań Baszt widziana z przełęczy Waga
Widok z Rysów
Widok z Doliny Mięguszowieckiej
Grań Baszt od strony Doliny Młynickiej, znad Capiego Stawu
Widok ze Skrajnego Soliska

W rejonie Grani Baszt występuje duże nasycenie „szatańskiego” nazewnictwa. Oprócz wymienionych powyżej nazw szczytów i przełęczy są też inne przykłady diabelskiego nazewnictwa: Dolinka Szatania, Diabli Żleb, Diabla Zatoka, Diabla Kopa, Szatani Żleb, Szatanie Stawki. Związane jest ono z legendami o ukrytych w Szatanim Żlebie cennych kruszcach[4]. Powtarzające się zjawisko spadania pojedynczych kamieni, związane ze znaczną kruchością skał, przypisywane było siłom nieczystym, zrzucającym głazy na poszukiwaczy diabelskich skarbów[4].

Grań Baszt od dawna stanowi naturalną granicę pomiędzy Spiszem i Liptowem. W zboczach Skrajnej Baszty przed 1530 wydobywano podobno rudy miedzi[5].

Taternictwo

edytuj

Przez Grań Baszt nie przebiega żaden ze znakowanych szlaków turystycznych. Jest udostępniona do uprawiania taternictwa. Przejście grani z ominięciem Piekielnikowej Turni jest łatwe (trudności nie przekraczają I w skali tatrzańskiej) i zajmuje około 6 godz. Również większość dróg wspinaczkowych przez współczesnych taterników jest oceniana jako łatwa lub średnio trudna[2].

Pierwsze odnotowane przejścia Grani Baszt:

Przypisy

edytuj
  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. a b Władysław Cywiński. Grań Baszt. Przewodnik szczegółowy, tom 15. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2009, ISBN 978-83-7104-041-2.
  3. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
  4. a b Witold Henryk Paryski. Zofia Radwańska-Paryska. Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  5. Józef Nyka. Tatry Słowackie. Przewodnik. wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, ISBN 83-901580-8-6.
  6. Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część V. Cubrynka – Skrajna Baszta. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954.