Grand Est
Grand Est (alz. Grossa Oschta, luks. Grouss Osten, re-fra. Groß Oschte, niem. Großer Osten) – region administracyjny Francji ustanowiony z dniem 1 stycznia 2016. Stolicą jest Strasburg. Do września 2016 region nosił tymczasową nazwę Alzacja-Szampania-Ardeny-Lotaryngia (ACAL)[2][3], odzwierciedlającą nazwy łączonych w ramach reformy administracyjnej regionów: Alzacja, Lotaryngia i Szampania-Ardeny.
| region | |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Prezydent | |
| Powierzchnia |
57 433 km² |
| Populacja (2018) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
97 os./km² |
| Szczegółowy podział administracyjny | |
| Liczba departamentów |
10 |
| Liczba kantonów |
200 |
| Liczba gmin |
5195 |
Położenie na mapie Francji
| |
| Strona internetowa | |
Portal  Francja
| |
Na jego terenie znajdują się trzy cieki wodne (Sekwana, Moza i Ren). Zajmuje powierzchnię 57 433 km², jest piątym co do wielkości we Francji regionem. Obejmuje dwa pasma górskie (Wogezy i Ardeny). Graniczy z Belgią, Luksemburgiem, Niemcami i Szwajcarią. W 2017 roku liczył 5 549 586 mieszkańców. Znajduje się częściowo na terenie tzw. europejskiego banana. W Grand Est jest lunapark Parc du Petit Prince.
KontrowersjeEdytuj
Społeczność z Alzacji i Lotaryngii uważa, iż region został utworzony w celu ograniczenia ich praw i autonomii. W 2016 roku odbywały się protesty przeciw takiej zmianie administracyjnej. Społeczność alzacka i lotaryńska miała bowiem o wiele dalej posunięte prawa niż pozostałe regiony Francji.
W odpowiedzi na protesty rząd francuski utworzył CEA (collectivité européenne d’Alsace), czyli Europejski Kolektyw Alzacji, łączący dwa alzackie departamenty Bas-Rhin i Haut-Rhin. 1 stycznia 2021 r. te departamenty połączą się w jedną wspólnotę terytorialną, ale pozostaną częścią regionu Grand-Est. Utworzenie zostało przegłosowane przez francuski parlament w dniu 25 lipca 2019 r. (ustawa 2019-816 z dnia 2 sierpnia 2019)[4].
Mieszkańcy Alzacji już w 2013 roku głosowali w referendum przeciwko jednej zbiorowości terytorialnej, w departamencie Haut-Rhin – mniej zaludnionym – większość wyborców odrzuciła propozycję połączenia i referendum dało wynik negatywny (56% przeciw połączeniu)[5].
Alzacja po połączeniu departamentów zyska status podobny do statusu Korsyki oraz departamentów zamorskich. W ustawie powstały zapisy dotyczące promowania języków regionalnych w szkole i utworzeniu komitetu ds. języka niemieckiego w Alzacji.
Miasta powyżej 50 000 ludnościEdytuj
| L.p. | Miasto | Ludność | Rok spisu | Departament |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Strasburg | 284 677 | 2018 | Dolny Ren |
| 2 | Reims | 182 211 | 2018 | Marna |
| 3 | Metz | 116 581 | 2018 | Mozela |
| 4 | Miluza | 108 942 | 2018 | Górny Ren |
| 5 | Nancy | 104 885 | 2018 | Meurthe-et-Moselle |
| 6 | Colmar | 68 703 | 2018 | Górny Ren |
| 7 | Troyes | 61 996 | 2018 | Aube |
HerbarzEdytuj
Herb Alzacji
Herb Lotaryngii
Herb Szampanii-Ardenów
PrzypisyEdytuj
- ↑ INSEE: Populations légales 2013 des régions 2016 (fr.). [dostęp 2016-04-09].
- ↑ Décret n°2016-1262 du 28 septembre 2016 portant fixation du nom de la région Grand Est, publié au JO du 29 septembre 2016.
- ↑ Zmiany wprowadzone na 92. posiedzeniu Komisji (24 lutego 2016 roku). Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2016-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)].
- ↑ LOI n° 2019-816 du 2 août 2019 relative aux compétences de la Collectivité européenne d’Alsace, wyd. 2 sierpnia 2019, LegiFrance (fr.).
- ↑ Echec du référendum alsacien: „Un signe fort pour la classe politique en place”, Le Monde, 7 kwietnia 2013 (fr.).