Graniczna Placówka Kontrolna Darłowo
Graniczna Placówka Kontrolna Darłowo – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób i środków pływających bezpośrednio w przejściu granicznym na granicy w morskim przejściu granicznym w Darłowie.
 Budynek po prawej, dawna siedziba GPK w Darłowie, ul Zachodnia 13 (lipiec 2014) | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1946[a] |
| Rozformowanie |
1 stycznia 2000 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
PPK w Darłowie |
| Kontynuacja |
GPK SG w Darłowie |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
ul. Zachodnia 13 |
| Formacja | |
| Podległość |
4 Bałtycki Oddział WOP |
Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Darłowie – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób i środków pływających bezpośrednio w przejściu granicznym na granicy w morskim przejściu granicznym w Darłowie.
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
Od 1946 roku Przejściowy Punkt Kontrolny w Darłowie (PPK w Darłowie) – morski, wszedł w skład 4. Bałtyckiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza[b][1].
Od 1949 roku Graniczna Placówka Kontrolna w Darłowie (GPK w Darłowie) wchodziła w skład 12. Brygady Ochrony Pogranicza[c][1].
Od 1950 roku jako Morska Graniczna Placówka Kontrolna w Darłowie (MGPK w Darłowie) działała w strukturach 15. Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza[d][1].
Od 1958 roku Graniczna Placówka Kontrolna Darłowo (GPK Darłowo) funkcjonowała w strukturach 15. Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza[e][1].
Jesienią 1965 roku graniczna placówka kontrolna weszła w podporządkowanie Komendy wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej[2].
Graniczna Placówka Kontrolna Darłowo do marca 1990 roku była w strukturach Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza, a od kwietnia utworzonego Bałtyckiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza, do 15 maja 1991 roku[1].
Straż Graniczna:
16 maja 1991 roku, po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza Graniczna, Placówka Kontrolna Darłowo została przejęta przez nowo sformowaną Straż Graniczną i weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej w Koszalinie[3] i przyjęła nazwę Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Darłowie.
W wyniku zmian nadmorskich struktur Straży Granicznej, zgodnie z zarządzeniem Komendanta Głównego SG, od 2 czerwca 1992 roku Graniczna Placówka Kontrolna SG w Darłowie przeszła w podporządkowanie Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG)[f][4].
Graniczna Placówka Kontrolna SG w Darłowie z dniem 1 stycznia 2000 roku została zniesiona[5], a jej zadania w morskim przejściu granicznym Darłowo przejęła nowo utworzona Strażnica SG w Darłowie[4].
Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej edytuj
- Komendanci GPK SG:
Uwagi edytuj
- ↑ Od 1991 roku graniczna placówka kontrolna Straży Granicznej.
- ↑ Na podstawie rozkazu naczelnego dowódcy WP nr 0153/Org. z 21.09.1946 roku IV Oddział Ochrony Pogranicza przeszedł reorganizację i przyjął nazwę Bałtycki Oddział Wojsk Ochrony Pogranicza Nr IV z miejscem postoju w Słupsku, a następnie w Koszalinie, przy ul. Wojska Polskiego.
- ↑ Po przemianowaniu Departamentu Wojsk Ochrony Pogranicza na Główny Inspektorat Ochrony Pogranicza, dotychczasowy Bałtycki Oddział Wojsk Ochrony Pogranicza na podstawie rozkazu MON nr 055/Org. z dnia 20.03.1948 roku otrzymał nazwę 12 Brygada Ochrony Pogranicza.
- ↑ Na podstawie rozkazu Ministra Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) nr 043/Org. z dnia 3.06.1950 roku. W jego wyniku 12 Brygada Ochrony Pogranicza otrzymała nazwę 15 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza.
- ↑ Na podstawie rozkazu Dowódcy WOP nr 07 z dnia 15.07.1958 roku 15 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza zmieniła nazwę na 15. Bałtycką Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza.
- ↑ Morski Oddział Straży Granicznej przeformowano na nowy etat. Zorganizowano go na bazie istniejącego już oddziału oraz sił i środków rozformowanych oddziałów SG: Kaszubskiego w Gdańsku i Bałtyckiego w Koszalinie oraz części Pomorskiego w Szczecinie.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Jarosław Gacek: Wojska Ochrony Pogranicza w Koszalinie w latach 1945–1991. emeryci-sg.org.pl. [dostęp 2019-06-15]. (pol.).
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 22-23.
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 295.
- ↑ a b muzeumsg ↓.
- ↑ Goryński 2011 ↓, s. 161.
- ↑ Jarmoliński 2013 ↓, s. 165.
- ↑ Stanisław Kowalski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2016. [dostęp 2023-03-09]. (pol.).
- ↑ Rymaszewski 2002 ↓, s. 50-52.
- ↑ Jarmoliński 2013 ↓, s. 164.
Bibliografia edytuj
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945–1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej w latach 1989-2004. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
- Archiwum Straży Granicznej, Zespół DWOP, sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
- Tadeusz Gruchalla, Zespół Prasowo – Informacyjny Morskiego Oddziału Straży Granicznej: Straż Graniczna od 1991 – Morski Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2019-06-15]. (pol.).