Wikipedia

Groß-Bieberau

Groß-Bieberau – miasto w Niemczech, w Regionie Ren-Men (niem. Rhein-Main-Gebiet), w południowej części kraju związkowego Hesja, w rejencji Darmstadt, w powiecie Darmstadt-Dieburg. Groß-Bieberau ma charakter miasta satelickiego Darmstadt. Oddalone o około 50 km na południowy wschód od Frankfurtu nad Menem. Mieszkańcy posługują się dialektem odenwaldzkim języka niemieckiego (niem. Odenwälderisch).

Groß-Bieberau
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Hesja

Rejencja

Darmstadt

Powiat

Darmstadt-Dieburg

Burmistrz

Anja Dorothea Vogt (FWG)

Powierzchnia

18,27 km²

Populacja (2015-12-31)
• liczba ludności
• gęstość


4730[1]
256,60 os./km²

Nr kierunkowy

06162

Kod pocztowy

64395, 64401

Tablice rejestracyjne

DA, DI

Położenie na mapie Hesji
Mapa konturowa Hesji, na dole znajduje się punkt z opisem „Groß-Bieberau”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Groß-Bieberau”
Ziemia49°48′N 8°50′E/49,800000 8,833333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Miasto leży na północnym przedgórzu Odenwaldu tzw. Przedni Odenwald (niem. Vorderer Odenwald), w miejscu połączenia dwóch potoków Gersprenz i Fischbach. Groß-Bieberau leży ok. 15 km na południowy wschód od miasta Darmstadt, na trasie między Heidelbergiem i Darmstadt. Oddalone jest o ok. 280 km na wschód od granicy niemiecko-francuskiej.

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o tej osadzie pojawia się w 787 r. Prawa miejskie Groß-Bieberau uzyskało od cesarza Henryka VII Luksemburskiego. Było to 19 lipca 1312[2]. Jest to jedno z najstarszych i jednocześnie, jedno z najmniejszych miast Hesji.

Od 1479 Groß-Bieberau było własnością hrabstwa Katzenelnbogen (niem. Grafschaft Katzenelnbogen). W 1525 na jego terenie toczyła się Wojna chłopska. W XVI w. w czasie podziału Hesji na dwa księstwa należało do księstwa Hesja-Darmstadt. Od najdawniejszych czasów osiedlali się tu rzemieślnicy, głównie ceramicy. Emigrowali oni z terenów węgierskiego odcinka Dunaju i niemieckiej Turyngii. W XVII w. na terenie miasta odbywały się walki w ramach Wojny trzydziestoletniej.

W latach 1831-1880, warunki życia w mieście pogorszyły się na skutek drastycznego wzrostu liczby ludności. To wywołało proces licznej emigracji, głównie do USA (gł. Millstadt, stan Illinois), Francji, (gł. Alzacji i Lotaryngii) i Europy Środkowo-Wschodniej, w tym do Królestwa Polskiego. Po 1866 miasto wchodziło w skład prowincji Starkenburg będącej częścią Wielkiego Księstwa Hesji.


Administracja edytuj

Dzielnice edytuj

Miasto składa się z trzech dzielnic. Największa z nich to Groß-Bieberau, która stanowi centrum miasta. Drugą co do wielkości dzielnicą miasta jest Rodau będące do 1972 samodzielną gminą wiejską. Rodau posiada swojego pełnomocnika do kontaktów z magistratem (niem. Orstvorsteher). Obecnie jest to Gerhardt Blüm (CDU). Stoi on na czele 5-osobowej rady ds. Rodau (niem. Ortsbeirat). Blüm zastąpił niedawno w tej roli Markusa Göbela, który złożył mandat z uwagi na natłok obowiązków zawodowych.

Najmniejszą dzielnicą miasta jest Hippelsbach. Obecnie składają się na nią 22 prywatne gospodarstwa wiejskie. Jest to jednostka administracyjna powstała z gospodarstw wcześniej należących do dwóch gmin tj. gminy Brensbach i gminy miejskiej Groß-Bieberau. Ostatecznie w 1972 przyłączono nową jednostkę administracyjną do miasta Groß-Bieberau.

Burmistrz edytuj

Burmistrzem miasta od 9 czerwca 1984 do 9 czerwca 2008 był Werner Seubert (ur. 1940, CDU), kiedy to nowo wybrany burmistrz Edgar Buchwald przejął oficjalnie swoje obowiązki. Zgodnie z obowiązującym prawem kadencja burmistrza trwa 6 lat i istnieje możliwość reelekcji. Honorowym burmistrzem miasta (niem. Ehrenbürgermeister) jest Werner Seubert, burmistrz w latach (1984-2008). 31 marca 2008 władze miasta wywiesiły na budynku ratusza flagę Tybetu, w geście solidarności z Tybetańczykami.

Burmistrzowie od 1822 roku:

Na podstawie 1200 Jahre Groß-Bieberau, książki wydanej w 1987 roku

  • (1822-1831) Joh.Martin Lehr
  • (1831-1838) Matthäus Ruths
  • (1838-1850) Nikolaus Lehr
  • (1851-1882) Martin Rothenhäuser
  • (1882-1906) Friedrich Merz V
  • (1906-1923) Friedrich Reinheimer XIII
  • (1923-1935) Georg Daab X[3]
  • (1935-1941) Heinrich Dingeldein
  • (1941–1945) Joh.Georg Daab VI
  • (1945-1960) Georg Böhm I
  • (1960-1978) Karl Steuernagel
  • (1978-1984) Manfred Armbrecht
  • (1984-9 VI 2008) Werner Seubert (CDU)[4]
  • (9 VI 2008 - 9 VI 2020) Edgar Buchwald (SPD)[5]
  • (9 VI 2020 -) Anja Dorothea Vogt (FWG)[6][7]

Wybory Burmistrza 2008 edytuj

Wybory nowego burmistrza zaplanowane były na dzień 27 stycznia 2008. O urząd ten ubiegało się dwóch kandydatów:

  • Edgar Buchwald 52-letni kandydat SPD. Dotychczas I Radny Miejski (niem). 1.Stadtrat tj. de facto 1. z-ca burmistrza
  • Waldemar Stetter 50-letni polityk CDU. Dotychczas (od 1979) kierownik urzędu miejskiego (niem). Amtmann. Od 2001 delegat miasta do sejmiku powiatu Darmstadt-Dieburg, (niem).Kreistag Darmstadt-Dieburg

Obydwaj kandydaci są dla siebie szwagrami.

8 stycznia 2008 odbyło się przedwyborcze spotkanie kandydata CDU. W spotkaniu wziął udział premier Hesji Roland Koch. 22 stycznia do Groß-Bieberau przyjechał sekretarz generalny CDU Ronald Pofalla. Wybory burmistrza połączone były z wyborami do Landtagu Hesji.

Wyniki wyborów na Burmistrza edytuj

Nowym burmistrzem Groß-Bieberau został Edgar Buchwald (SPD). Pokonał on Waldemara Stettera stosunkiem 61,4% do 38,6%. Zarówno E. Buchwald jak i W. Stetter potwierdzają wolę dalszej współpracy ponad podziałami dla dobra miasta. Wyniki w mieście są zbieżne z tendencją w całym landzie Hesji.

Rada Miasta edytuj

  • Edgar Buchwald (SPD) -Burmistrz
  • Jan Busch (CDU)
  • Gabriele Erbach(CDU)
  • Axel Goldbach (SPD)
  • Fritz Volz (SPD)
  • Brigitte Tkalec (FWG)
  • Walter Hochgenug (FWG)

Kultura edytuj

W mieście wychodzi lokalny tygodnik „Groß-Bieberauer Anzeigeblatt”, (pot. Blättsche), wydawany przez władze miasta. Ma on charakter informacyjny. Swoje koła mają tu wszystkie największe partie ze szczebla federalnego: CDU, SPD, FDP, a także Freie Wähler, powstała na skutek rozłamu w CDU. W mieście znajdują się dwie parafie: luterańska i katolicka.

W czerwcu 2009 powołano w Groß-Bieberau, pierwszy raz w historii radę ds. Seniorów (niem. Seniorenbeirat). Jej członkami zostają osoby, które ukończyły minimum 63 lata. Jej przewodniczącym został Karl-Heinz Bergsträßer.

Edukacja edytuj

W mieście działa jedna szkoła ogólnokształcąca (niem. Gesamtschule) Albert-Einstein-Schule dla uczniów z Groß-Bieberau oraz okolicznych miejscowości wchodzących w skład Powiatu Darmstadt-Dieburg. Jest ona kontynuatorką założonej w 1900 „Höhere Bürgerschule Groß-Bieberau”. Albert-Einstein Schule kształci uczniów na wszystkich poziomach nauczania, aż do matury (niem. Abitur).

Gospodarka edytuj

Największym przedsiębiorstwem w mieście jest firma Senator GmbH&CO.KGaA, producent długopisów. Firma ta zatrudnia ok. 400 osób. Oprócz tego w mieście funkcjonują małe i średnie firmy handlowo-usługowe oraz prywatne zakłady rzemieślnicze.

Miasto posiada samodzielny oddział ochotniczej straży pożarnej (niem Freiwilligefeuerwehr). W Groß-Bieberau nie ma komisariatu policji. Za porządek odpowiada etatowy strażnik miejski (niem). Ordnungsamt', obecnie jest to Frank Schumann, który w razie potrzeby wzywa policję z Darmstadt.

Sport edytuj

Groß-Bieberau posiada drużynę piłki ręcznej TSG 1892 Gross-Bieberau, występującą w lidze regionalnej (Handball Regionalliga Süd-West) 2006-2008. Największymi sukcesami drużyny była gra w 2. lidze niemieckiej Bundesligi (Toyota 2 Handball Bundesliga Süd) (2003-2006) oraz ponownie od sezonu 2008/2009.

Ludzie urodzeni w Groß-Bieberau edytuj

Iris Krämer, mistrzyni świata (2007). W 2009 zawodniczka trzykrotnie zdobywała brązowe medale międzynarodowych zawodów w Trialu Rowerowym kobiet:

  • brązowa medalistka drużynowych Mistrzostw Świata
  • brązowa medalistka indywidualnych Mistrzostw świata
  • brązowa medalistka Mistrzostw Europy

Polonia edytuj

W Groß-Bieberau zamieszkuje ponad 50 osób pochodzenia polskiego (stan na rok 2006).

Miejscowa szkoła Albert-Einstein-Schule, od 13 lat, posiada umowę o współpracy dotyczącej gł. wymiany uczniów z polską szkołą – V Liceum Ogólnokształcącym im. Kanclerza Jana Zamoyskiego w Dąbrowie Górniczej.

Polacy obecnie zamieszkujący w Groß-Bieberau to imigranci z początku lat 80. i 90. XX wieku. Trafiali oni tu jako sportowcy do miejscowego klubu TSG 1892 Gross-Bieberau lub pracownicy firm z okolic Darmstadt.

Dotychczas w zespole TSG Groß-Bieberau występowało trzech Polaków:

  • Piotr Badowski, wychowanek warszawskiej Warszawianki
  • Christopher Malik, wychowanek klubu sportowego Motor Lublin, posiadający podwójne obywatelstwo (polskie i niemieckie).
  • Maciej Nowakowski.

Ponadto z Warszawy pochodził pierwszy zagraniczny stażysta w urzędzie miejskim Groß-Bieberau. Był to Jan Łukasz Daab, wówczas student politologii w Instytucie Nauk Politycznych UW.

Na oficjalnej stronie internetowej miasta można znaleźć informację w języku polskim o Groß-Bieberau, napisaną przez Józefa Haiduka (Josef Haiduk).

Komunikacja edytuj

Ponadto kursują tu linie autobusowe:

  • K55 (Darmstadt-Roßdorf-Reinheim-Niedernhausen)
  • K57 (Reinheim-Niedernhausen-Neunkirchen-Brandau-Gadernheim)
  • K58 (Groß-Bieberau-Asbach-Ernsthofen)
  • K85 (linia przyspieszona) Darmstadt - Reinheim - Groß-Bieberau -Niedernhausen).

Od jesieni 2009 uruchomiono, we współpracy z „DADINA” (niem.Darmstadt-Dieburger Nahverkehrsorganisation), wewnątrzmiejską linię autobusową linii K 58. Autobusy kursują na trasie między centrum Groß-Bieberau a jej dzielnicą Rodau, co godzinę, od 6:24 do 18:32.

Gminy sąsiadujące edytuj

Współpraca edytuj

Miejscowości partnerskie:

Polityka edytuj

Wyniki wyborów do Landtagu Hesji w 2008 pokazały wzrost roli SPD w tym regionie Niemiec. Prawdopodobna powyborcza koalicja to SPD-Bundnis90/Die Grünen albo SPD-FDP.

Z uwagi na patową, trwającą od stycznia 2008, sytuację polityczną w kraju związkowym Hesja, odbyły się nowe wybory do tamtejszego Landtagu. Ich termin wyznaczony został na 18 stycznia 2009.

W przedterminowych wyborach do Landtagu Hesji w 2009 zwyciężyło CDU (37,2%) przed SPD (23,7%) i FDP (16,2%)

5 lutego 2009 Roland Koch został ponownie wybrany przez Landtag Hesji, na jego pierwszym posiedzeniu po przedterminowych wyborach z 18 stycznia 2009, na urząd premiera głosami koalicji CDU/FDP. Uzyskał jednak o 4 głosy mniej niż zakładano tj. niż posiadają te partie razem.

2 lutego 2020 roku odbyły się wybory nowego burmistrza miasta. Zdecydowane zwycięstwo odniosła Anja-Dorothea Vogt (FWG), która obejmie urząd burmistrza, od 9 czerwca 2020 r.[8] Tym samym Anja Dorothea Vogt zapisze się na kartach historii miasta, jako pierwsza kobieta, która obejmie urząd burmistrzyni[9].

Nowa burmistrzyni wychowywała się w Groß-Bieberau, gdzie w 1984 roku uzyskała świadectwo dojrzałości. Od 1985 roku była zatrudniona jako urzędniczka we władzach rejencji (niem. Regierungspräsidium) w Darmstadt. W 2015 roku była odpowiedzialna za realizację programu wsparcia dla imigrantów, w związku z ówczesnym światowym kryzysem migracyjnym[10].

14 marca 2021 odbyły się wybory samorządowe w Hesji. W Groß Bieberau wybierano nową radę miasta. Od 2021 układ sił przedstawia się następująco: FWG(33,4%), SPD (24,8%), CDU (20,7%) Sojusz 90/Zieloni (12,7 %), FDP(8,4%)[11].

26 września 2021 r. odbyły się wybory do Bundestagu. W okręgu wyborczym Odenwald (niem. Wahlkreis Odenwald), bezpośredni mandat poselski (niem. Direktmandat) uzyskał Jens Zimmermann (SPD)[12].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Die Bevölkerung in Hessen am 31.12.2015. statistik.hessen.de. [dostęp 2017-02-17]. (niem.).
  2. ↑ Die Stadt Groß-Bieberau [online], www.gross-bieberau.de [dostęp 2020-06-14].
  3. ↑ Die Stadt Groß-Bieberau [online], www.gross-bieberau.de [dostęp 2020-07-29].
  4. ↑ Groß-Bieberau, Stadt Gewählt: Seubert, Werner (CDU) [online], Statistik.Hessen, 18 września 2018 [dostęp 2020-06-07] (niem.).
  5. ↑ Echo Zeitungen GmbH, Edgar Buchwald ist seit zehn Jahren Rathauschef in Groß-Bieberau - Echo Online [online], www.echo-online.de [dostęp 2020-06-07] (niem.).
  6. ↑ Bürgermeisterwahl in Groß-Bieberau: Kandidatin der Freien Wähler schlägt CDU-Mann deutlich [online], www.fr.de, 2 lutego 2020 [dostęp 2020-06-07] (niem.).
  7. ↑ Echo Zeitungen GmbH, Amtsübergabe in Groß-Bieberau - Echo Online [online], www.echo-online.de [dostęp 2020-06-08] (niem.).
  8. ↑ Die Stadt Groß-Bieberau [online], www.gross-bieberau.de [dostęp 2020-06-07].
  9. ↑ Echo Zeitungen GmbH, Anja Dorothea Vogt erste Bürgermeisterin in Groß-Bieberau - Echo Online [online], www.echo-online.de [dostęp 2020-06-07] (niem.).
  10. ↑ Über mich [online], Anja D. Vogt [dostęp 2020-06-07] (ang.).
  11. ↑ Kommunalwahl 2021: Alle Ergebnisse für Groß-Bieberau | hessenschau.de | Ergebnisse [online], hessenschau.de [dostęp 2021-04-23] (niem.).
  12. ↑ Direktmandate Hessen [online], hessenschau.de [dostęp 2021-09-27] (niem.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Groß-Bieberau&oldid=73128019”