Groń Jana Pawła II
Groń Jana Pawła II (890 m n.p.m.) – szczyt we wschodniej części Beskidu Małego[1].
 Kaplica na Groniu Jana Pawła II (lipiec 2015) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
890 m n.p.m. |
Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°47′43,9″N 19°26′42,3″E/49,795528 19,445083
| |
Topografia
edytujZnajduje się w głównym grzbiecie Beskidu Małego między pobliskim Leskowcem (922 m n.p.m.), od którego oddzielony jest płytką Przełęczą Midowicza, a bardziej odległą Magurką Ponikiewską (817 m n.p.m.). Odchodzą od niego dwa boczne grzbiety. W północno-zachodnim kierunku odchodzi grzbiet do Gancarza i dalej, w południowo-wschodnim początkowo dopiero sporo poniżej szczytu niewielka wypukłość, niżej przeobrażająca się w grzbiet z wierzchołkami Jaworzyna (662 m n.p.m.) i Harańczykowa Góra (624 m n.p.m.). Z dolin między tymi grzbietami wypływają źródłowe cieki potoków: Rzyczanka, Ponikiewka, Tarnawka i Targoszówka[1].
Na szczycie Gronia Jana Pawła II znajdują się dwie polany; na północnych jest to Polana Beskid, na południowych Polana Bargłowa (jest na niej schronisko turystyczne)[1][2]
Historia
edytujSzczyt ten początkowo miał nazwę Jaworzyna. Jan Paweł II w latach swego dzieciństwa i młodości wielokrotnie wchodził na szczyt – później również jako biskup. Latem pokonywał szlak piechotą, zimą jeździł tu na nartach. Ostatni raz wszedł na Leskowiec i Jaworzynę jako kardynał w 1970, po mszy, odprawionej z okazji 25-lecia kapłaństwa w Kalwarii Zebrzydowskiej[3]. Z tego względu wystarano się o zmianę nazwy szczytu[4]. Zmianę nazwy góry na obecną dokonano oficjalnie Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji[5], choć uchwałę o jej wprowadzeniu podjęła Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK w Wadowicach już 9 grudnia 1981 r.
W 1995 r. pod szczytem (na Polanie Bargłowej) wzniesiono kaplicę z inicjatywy działacza PTTK Stefana Jakubowskiego z Andrychowa, oraz stalowy krzyż z 1991 r., poświęcony „ludziom gór”. W kaplicy stoi fotel, na którym Jan Paweł II siedział podczas wizyty w Skoczowie w 1995 r. oraz ołtarz z inskrypcją: Jest nas troje: Bóg, góry i ja[3].
W sąsiedztwie kaplicy stanęły również kapliczki: Jezusa Frasobliwego, Matki Bożej Płaczącej, św. Maksymiliana i św. Judy Tadeusza, a 15 lipca 2001 roku najwyżej położony pomnik Jana Pawła II[6] – dzieło Bogdany Ligęzy-Drwal i Światosława Karwata. Napis pod pomnikiem głosi: „Największemu Pielgrzymowi XX wieku – Orędownikowi Pokoju Janowi Pawłowi II – Papieżowi Wiary, Nadziei i Miłości – grupa modlitewna z Gronia Jana Pawła II”[7].
We wrześniu 1993 roku w jadalni Schroniska PTTK znajdującego się poniżej kaplicy, odsłonięto tablicę ku czci Ojca Świętego Jana Pawła II, którą jednak wkrótce przeniesiono do kaplicy na Groniu Jana Pawła II[8]. W 2005 roku na Groniu Jana Pawła II odsłonięto tablicę upamiętniającą powstanie NSZZ „Solidarność”[9]. 16 maja 2010 roku Biskup Janusz Zimniak poświęcił w kaplicy tablicę upamiętniającą ks. Prałata dr Jerzego Pawlika – duszpasterza środowisk turystycznych[10]. 22 sierpnia 2010 roku koło kaplicy na szczycie odsłonięto kamień katyński, upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej i katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Uroczystości przewodniczył Biskup Tadeusz Rakoczy[11].
Religia
edytujW górskim sanktuarium pw. Matki Bożej Królowej Gór na Groniu Jana Pawła II odprawiane są okolicznościowe msze święte według ustalonego harmonogramu[12].
Harmonogram nabożeństw: https://www.it.wadowice.pl/
Turystyka
edytujGroń Jana Pawła II razem z pobliskim Leskowcem, tworzą ważny rejon turystyczny. Znajduje się tu schronisko PTTK Leskowiec, wzniesione w 1933 staraniem koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Wadowicach[13]. Północne zbocza Gronia Jana Pawła II i usytuowany na nich wyciąg narciarski (od 1953) stwarzają dogodne warunki do uprawiania narciarstwa zjazdowego[3].
W rejonie Gronia Jana Pawła II przebiegają szlaki turystyczne[1]:
Mały Szlak Beskidzki prowadzący od Bielska przez Chrobaczą Łąkę, Porąbkę, Żar, Przełęcz Kocierską, Łamaną Skałę do Krzeszowa
Krzeszów – Groń Jana Pawła II – Gorzeń Górny
Andrychów – Groń Jana Pawła II – Świnna Poręba
Wadowice – Ponikiew – Groń Jana Pawła II – Tarnawa Górna
Rzyki – Groń Jana Pawła II- Łagodny szlak „Białych Serduszek” Rzyki – Groń Jana Pawła II
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Beskid Mały. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass. ISBN 978-83-7605-329-5.
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ a b c Radosław Truś: Beskid Mały. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. ISBN 978-83-89188-77-9.
- ↑ Natalia Figiel, Jan Czerwiński, Paweł Klimek: Beskid Śląski. Beskid Żywiecki. Beskid Mały. Kraków: Wyd. „Bezdroża” sp. z o.o.. ISBN 978-83-7661-008-5.
- ↑ Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji 7 października 2004 r.. [dostęp 2015-07-26].
- ↑ Kaplica na Groniu Jana Pawła II [online], papiez.wiara.pl [dostęp 2020-02-29].
- ↑ Szymon ‘Zbooy’ Madej, Groń Jana Pawła II – pomnik papieża [online], 360 :: Panoramy sferyczne [dostęp 2020-02-29] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-29] (pol.).
- ↑ Stanisław Figiel i inni, Beskid Żywiecki: przewodnik, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 978-83-89188-59-5 [dostęp 2020-02-29] (pol.).
- ↑ Msza św. na Groniu Jana Pawła II na Leskowcu | Zarząd Regionu Małopolskiej „Solidarności” [online], www.solidarnosc.krakow.pl [dostęp 2020-02-29].
- ↑ Bractwo Turystyczne Związku Górnośląskiego, Bractwo Turystyczne Związku Górnośląskiego: 16 maja 2010 r. odsłonięcie tablicy ks. Jerzego Pawlika na Groniu Jana Pawła II [online], Bractwo Turystyczne Związku Górnośląskiego, 17 maja 2010 [dostęp 2020-02-29] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-29].
- ↑ Wydawca, Odsłonili głaz pamięci na Groniu [online], archiwum.wadowice24.pl [dostęp 2020-03-07] (pol.).
- ↑ [bez autora]: Groń Jana Pawła II. [w:] Oficjalna strona Informacji Turystycznej w Wadowicach „Wadowice Informacja Turystyczna”. it.wadowice.pl > ATRAKCJE > Sanktuaria i miejsca kultu > Obiekty sakralne [on-line]. Wadowice Informacja Turystyczna. [dostęp 2016-06-14].
- ↑ Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Mały i Beskid Śląski. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 20–31. ISBN 978-83-925599-3-1.