Grodziec (województwo dolnośląskie)
Grodziec (niem. Gröditz[2]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Zagrodno, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.
| ||||
| ||||
 Zamek Grodziec oraz wieś Grodziec widziane ze Szlaku Zamków Piastowskich | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  dolnośląskie
| |||
| Powiat | złotoryjski | |||
| Gmina | Zagrodno | |||
| Liczba ludności (III 2011) | 445[1] | |||
| Strefa numeracyjna | 76 | |||
| Tablice rejestracyjne | DZL | |||
| SIMC | 0368378 | |||
Położenie na mapie gminy Zagrodno  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego  | ||||
 51°10′12″N 15°47′09″E/51,170000 15,785833
| ||||
Podział administracyjnyEdytuj
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
NazwaEdytuj
Nazwa miejscowości wywodzi się od staropolskiej nazwy grodu[3]. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najwcześniejszą zanotowaną nazwę miejscowości w dokumencie z 1089 roku Grodecz podając jej znaczenie "Burgberg" - "Zamkowa góra"[3].
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Grodyz oraz Groditz.[4][5]
ZabytkiEdytuj
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[6]:
- kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, z lat 1684-1688, XX w.
- zespół zamkowy, z XV-XX w.[7]
- zamek Grodziec w stylu późnogotyckim, na którym odbywają się turnieje rycerskie[8]
- park
- zespół pałacowy, z XVIII-XX w.
- zespół folwarczny
- rządówka, z 1799 r., z pierwszej połowy XIX w.
- dom mieszkalny, z 1909 r.
- dom mieszkalny, z pierwszej połowy XVIII w.
- budynek mieszkalno-inwentarski, z drugiej połowy XVIII w.
- budynek gospodarczy, z przełomu XVIII/XIX w.
- obora I, z przełomu XVIII/XIX w.
- obora II, z połowy XIX w.
- obora ze stodołą, z przełomu XVIII/XIX w.
- stodoła, z przełomu XVIII/XIX w.
- stodoła dolna, z 1923 r.
- transformator, z 1930 r.
- budynek bramny, z 1799 r.
- ogrodzenie, mur z bramą, z przełomu XVIII/XIX w.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 8.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 266,267. [dostęp 16.11.2012].
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 143-151
- ↑ POLSKA - Nawigator turystyczny, Tomasz Kaliński, wyd. Wyd. 4, Warszawa: Carta blanca, 2009, ISBN 978-83-61444-46-6, OCLC 460867887.
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 137-139
BibliografiaEdytuj
- Pogórze Kaczawskie, Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.
- Der Gröditzberg und seine Bedeutung für unsere engere und weitere Heimat: ein Beitrag zur schlesischen Ortskunde für Schule und Haus, Breslau 1909.
- Ludwig Sturm, Der Gröditzberg und seine nächste Umgebung: Geschichte der Burg und der umliegenden Ortschaften, Haynau 1909.