Jurkowice (gromada w powiecie staszowskim)

Jurkowice – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Jurkowice
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

kieleckie

Powiat

1954–55: sandomierski
1956–72: staszowski

Data powstania

29 września 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Jurkowice

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

4

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

19

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Jurkowice z siedzibą GRN w Jurkowicach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie sandomierskim w woj. kieleckim, na mocy uchwały nr 13j/54 WRN w Kielcach z dnia 29 września 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Jurkowice, Pełczyce, Witowice i Nowa Wieś (bez wsi Zagaje i osiedla Młyn Rejmontowice przyłączonych do nowo utworzonej gromady Klimontów) ze zniesionej gminy Jurkowice w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 19 członków gromadzkiej rady narodowej[7]. W chwili utworzenia gromada obejmowała 2 780,39 hektara (w tym 1865,82 hektara gruntów ornych) oraz liczyła 1939 mieszkańców[8].

1 stycznia 1956 gromadę włączono do powiatu staszowskiego w tymże województwie[9].

31 grudnia 1961 do gromady Jurkowice przyłączono wsie Kolonia Pęcławska i Pęcławice oraz kolonie Wagnerówka i Pęcławice ze zniesionej gromady Kolonia Pęcławska[10].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11].

Uwaga: Nie mylić z pobliską gromadą Jurkowice (w powiecie opatowskim).

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały w II Rzeczypospolitej oraz po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 13j/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu sandomierskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104).
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sandomierzu z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 9 października 1954 r., Nr. 11, Poz. 33).
  8. „Protokół z odbytego posiedzenia Gminnej Komisji Podziału Administracyjnego w Jurkowicach, w dniu 28 marca 1954”, Akta gminy Jurkowice, Archiwum Państwowe w Kielcach Oddział w Sandomierzu, nr zespołu: 114.
  9. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 288.
  10. Uchwała Nr 23/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., Nr. 14, Poz. 129).
  11. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.