Grupa propylowa
Grupa propylowa (o przedrostku w nomenklaturze „propylo-”, „n-propylo-”) – liniowa trójwęglowa alkilowa grupa funkcyjna o wzorze chemicznym −C
3H
7. Jest podstawnikiem otrzymanym poprzez usunięcie jednego atomu wodoru przyłączonego do końcowego (pierwszorzędowego) atomu węgla cząsteczki propanu[1].
Grupa propylowa jest często przedstawiana w chemii organicznej za pomocą symbolu „Pr” (nie mylić z symbolem pierwiastka prazeodymu).
Istnieje izomeryczna postać grupy propylowej – „izopropylo-” (nazwy systematyczne: „propan-2-ylo-” lub „1-metyloetylo-”)[2], skrót „iPr”[3] – otrzymana poprzez usunięcie atomu wodoru przy środkowym atomie węgla propanu. Dodatkowo istnieje jeszcze trzecia, cykliczna postać grupy propylowej, nazywana „cyklopropylo-” lub „c-propylo-”. Nie jest to postać izomeryczna z pozostałymi formami, ma wzór −C
3H
5.
Grupa propylowa zapisywana bywa z dodatkowym przedrostkiem „n-” (tj. „n-propylo-”). Jednakże przedrostek ten jest zbędny, ponieważ brak jakiegokolwiek przedrostka oznacza brak rozgałęzienia[4].
Przykładem związku zawierającego grupę propylową jest octan propylu:
Przypisy edytuj
- ↑ Paula Yurkanis Bruice: Organic chemistry. Wyd. 6. Boston: Prentice Hall, 2011, s. 72. ISBN 0-321-66313-6.
- ↑ Reguła P-57.1.1.1, [w:] Barbara Szechner (red.), Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, 2017, s. 568 [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Ryszard Kierzek i inni, Polymer-supported RNA synthesis and its application to test the nearest-neighbor model for duplex stability, „Biochemistry”, 25 (24), 1986, s. 7840–7846, DOI: 10.1021/bi00372a009 [dostęp 2024-01-09] (ang.).
- ↑ John McMurry: Organic chemistry. Wyd. 7. Belmont: Cengage Brooks/Cole, 2010, s. 81. ISBN 0-495-11258-5.