Grzybowo (grodzisko)
Grzybowo – wczesnośredniowieczne grodzisko w Grzybowie (województwo wielkopolskie, powiat wrzesiński, gmina Września), 7 km na północny wschód od miasta Wrześni, zlokalizowane w południowej części wsi zwanej Rabieżyce. Od 1997 wchodzi w skład Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jako Oddział Rezerwat Archeologiczny – Gród w Grzybowie.
| ||
Oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy | ||
brama wejściowa | ||
Państwo | ![]() | |
Miejscowość | Grzybowo | |
Położenie na mapie gminy Września ![]() | ||
Położenie na mapie Polski ![]() | ||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | ||
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego ![]() | ||
![]() | ||
Strona internetowa |
HistoriaEdytuj
Pierwsze ślady obecności człowieka na tym terenie pochodzą z mezolitu. Gród wzniesiono w latach 915–922. Był otoczony wałem mierzącym 16 m wysokości. W trakcie budowy wału zużyto 90 tys. m³ drewna dębowego, tyle samo ziemi, gliny i piasku. Obecnie wał na grodzisku w najwyższym miejscu sięga 9 m. Całkowita powierzchnia grodziska wynosi 4,7 ha, a jego wnętrza 2,2 ha[1].
Pierwsze niewielkie badania sondażowe na grodzisku przeprowadził w XIX wieku niemiecki badacz Wilhelm Schwartz. Kolejne badania sondażowe wykonał w 1937 Olgierd Brzeski. Planowe badania wykopaliskowe rozpoczęto dopiero w 1988, również z inicjatywy Olgierda Brzeskiego. Realizowane były przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Konsultantem i opiekunem naukowym prac archeologicznych była prof. dr hab. Zofia Hilczer-Kurnatowska, kierownikiem prac w terenie mgr Mariusz Tuszyński.
W wyniku badań uzyskano materiał zabytkowy: ceramikę (2,5 tony), przedmioty wykonane z kości i poroża, przedmioty z żelaza, przedmioty wykonane z drewna i inne. W 1999 odnaleziono pozostałości odkrytego w końcu XIX wieku skarbu, w którego skład weszło ponad 800 fragmentów srebrnych monet arabskich tzw. dirhemów z X wieku i pocięte srebrne ozdoby.
Po przejęciu obiektu przez Muzeum Pierwszych Piastów, na terenie grodziska postawiono rekonstrukcję chaty z przełomu XIX i XX wieku, stanowiącej zaplecze dla badań wykopaliskowych. W 2010 zakończono budowę obiektu muzealnego. Nawiązuje on swoim kształtem do średniowiecznych wałów grodowych. Budynek jest dwukondygnacyjny, z tarasem widokowym. Pomieści ekspozycje muzealne oraz zaplecze socjalne i techniczne.
3 100 wydzielonych zabytków pochodzących z badań archeologicznych na grodzisku, które stanowią własność Muzeum Pierwszych Piastów, znajduje się w zbiorach Muzeum Regionalnego im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni. Część z nich jest eksponowana na stałej wystawie[2].
Od 2000 działa Towarzystwo Przyjaciół Grodu w Grzybowie, z siedzibą we Wrześni. W latach 1999-2014 w każdy przedostatni weekend sierpnia organizowano na terenie grodu Międzynarodowy Zjazd Wojowników Słowiańskich. W 2015 odbył się Festiwal Odkrywców Historii.
GaleriaEdytuj
PrzypisyEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Dorota Dominiczak-Głowacka: Zabytki archeologiczne z grodu w Grzybowie, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy [dostęp: 17 lipca 2012]
- Jacek Wrzesiński: Grzybowo. Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy [dostęp: 2 sierpnia 2011]
- Jerzy Kałwak: Mieszko I z Grzybowa. Czy powstanie państwa Piastów trzeba będzie opisać na nowo?, "Rzeczpospolita", 6 października 2001 [dostęp: 2 kwietnia 2010]