Gubernatorzy stanów i terytoriów Stanów Zjednoczonych

Gubernatorzy stanów i terytoriów są najwyższymi urzędnikami władzy wykonawczej w stanach i terytoriach Stanów Zjednoczonych. Tytuł gubernatora został przejęty z brytyjskiej administracji kolonialnej, działającej w koloniach północnoamerykańskich przed powstaniem USA. Należy jednak pamiętać, iż współcześni gubernatorzy stanowi nie podlegają w żaden sposób władzom federalnym USA (nieco inaczej jest z gubernatorami terytoriów).

Spis treści

Gubernatorzy stanówEdytuj

Choć każdy z amerykańskich stanów ma własną konstytucję, kształtującą jego indywidualny system polityczny, ogólna rola ustrojowa gubernatora jest zbliżona we wszystkich stanach i generalnie odpowiada funkcji prezydenta USA na szczeblu federalnym. Gubernatorzy pochodzą z wyborów bezpośrednich i kierują całą stanową władzą wykonawczą (przy czym w wielu stanach inne wyższe urzędy również pochodzą z wyborów, co ogranicza swobodę gubernatora w ich obsadzaniu), w tym wydają akty wykonawcze do ustaw przyjmowanych przez parlamenty stanowe. W zdecydowanej większości stanów występuje konstytucyjne ograniczenie liczby kadencji, przez które gubernatorem może być jedna osoba. Najczęściej limit wynosi dwie kadencje w ciągu całego życia polityka, choć stosuje się również inne rozwiązania.

W większości stanów gubernatorzy posiadają zastępców (lieutenant governors, w dosłownym tłumaczeniu „gubernatorzy porucznicy”), którzy przejmują władzę do końca kadencji w razie opróżnienia urzędu gubernatorskiego, analogicznie jak wiceprezydent USA. W stanach, gdzie urząd zastępcy nie istnieje, prawo sukcesji posiada zwykle przewodniczący izby wyższej parlamentu lub drugi po gubernatorze najwyższy urzędnik władzy wykonawczej, przy czym funkcje te mogą się różnie nazywać w poszczególnych stanach.

Lista gubernatorówEdytuj

stan na 8 sierpnia 2017

stan	gubernator	partia	data objęcia urzędu
Alabama	Kay Ivey	Partia Republikańska	10 kwietnia 2017
Alaska	Bill Walker	Niezależny	1 grudnia 2014
Arizona	Doug Ducey	Partia Republikańska	5 stycznia 2015
Arkansas	Asa Hutchinson	Partia Republikańska	13 stycznia 2015
Connecticut	Ned Lamont	Partia Demokratyczna	9 stycznia 2019
Dakota Południowa	Dennis Daugaard	Partia Republikańska	8 stycznia 2011
Dakota Północna	Doug Burgum	Partia Republikańska	15 grudnia 2016
Delaware	John C. Carney Jr.	Partia Demokratyczna	17 stycznia 2017
Floryda	Rick Scott	Partia Republikańska	4 stycznia 2011
Georgia	Nathan Deal	Partia Republikańska	10 stycznia 2011
Hawaje	David Ige	Partia Demokratyczna	1 grudnia 2014
Idaho	Butch Otter	Partia Republikańska	1 stycznia 2007
Illinois	Bruce Rauner	Partia Republikańska	12 stycznia 2015
Indiana	Eric Holcomb	Partia Republikańska	9 stycznia 2017
Iowa	Terry Branstad	Partia Republikańska	14 stycznia 2011
Kalifornia	Jerry Brown	Partia Demokratyczna	3 stycznia 2011
Kansas	Sam Brownback	Partia Republikańska	10 stycznia 2011
Karolina Południowa	Henry McMaster	Partia Republikańska	24 stycznia 2017
Karolina Północna	Roy Cooper	Partia Demokratyczna	1 stycznia 2017
Kentucky	Matt Bevin	Partia Republikańska	8 grudnia 2015
Kolorado	John Hickenlooper	Partia Demokratyczna	11 stycznia 2011
Luizjana	John Bel Edwards	Partia Demokratyczna	11 stycznia 2016
Maine	Paul LePage	Partia Republikańska	5 stycznia 2011
Maryland	Larry Hogan	Partia Republikańska	21 stycznia 2015
Massachusetts	Charlie Baker	Partia Republikańska	stycznia 2015
Michigan	Rick Snyder	Partia Republikańska	1 stycznia 2011
Minnesota	Mark Dayton	Partia Demokratyczna	3 stycznia 2011
Missisipi	Phil Bryant	Partia Republikańska	10 stycznia 2012
Missouri	Eric Greitens	Partia Republikańska	9 stycznia 2017
Montana	Steve Bullock	Partia Demokratyczna	7 stycznia 2013
Nebraska	Pete Ricketts	Partia Republikańska	8 stycznia 2015
Nevada	Brian Sandoval	Partia Republikańska	3 stycznia 2011
New Hampshire	Chris Sununu	Partia Republikańska	5 stycznia 2017
New Jersey	Phil Murphy	Partia Demokratyczna	16 stycznia 2018
Nowy Jork	Andrew Cuomo	Partia Demokratyczna	1 stycznia 2011
Nowy Meksyk	Susana Martinez	Partia Republikańska	1 stycznia 2011
Ohio	John Kasich	Partia Republikańska	10 stycznia 2011
Oklahoma	Mary Fallin	Partia Republikańska	10 stycznia 2011
Oregon	Kate Brown	Partia Demokratyczna	18 lutego 2015
Pensylwania	Tom Wolf	Partia Demokratyczna	20 stycznia 2015
Rhode Island	Gina Raimondo	Partia Demokratyczna	6 stycznia 2015
Tennessee	Bill Haslam	Partia Republikańska	15 stycznia 2011
Teksas	Greg Abbott	Partia Republikańska	20 stycznia 2015
Utah	Gary Herbert	Partia Republikańska	21 sierpnia 2009
Vermont	Phillip Scott	Partia Republikańska	5 stycznia 2017
Waszyngton	Jay Inslee	Partia Demokratyczna	16 stycznia 2013
Wisconsin	Scott Walker	Partia Republikańska	3 stycznia 2011
Wirginia	Ralph Northam	Partia Demokratyczna	13 stycznia 2018
Wirginia Zachodnia	Jim Justice	Partia Republikańska	16 stycznia 2017
Wyoming	Matt Mead	Partia Republikańska	3 stycznia 2011

Szefowie administracji terytoriówEdytuj

Sześć terytoriów USA różni się dokładnym systemem politycznym i stopniem samodzielności względem Stanów Zjednoczonych, a tym samym nieco inna jest również rola poszczególnych gubernatorów. W Dystrykcie Kolumbii tytuł gubernatora w ogóle nie jest używany, zamiast tego szef władzy wykonawczej Dystryktu tytułowany jest jego burmistrzem.

Lista szefów administracjiEdytuj

stan na 31 stycznia 2016

terytorium	tytuł	szef administracji	partia	data objęcia urzędu
Dystrykt Kolumbii	burmistrz	Muriel Bowser	Partia Demokratyczna	2 stycznia 2015
Guam	gubernator	Eddie Calvo	Partia Republikańska	3 stycznia 2011
Mariany Północne	gubernator	Ralph Torres	Partia Republikańska	29 grudnia 2015
Portoryko	gubernator	Alejandro García Padilla	Ludowa Partia Demokratyczna / Partia Demokratyczna	2 stycznia 2013
Samoa Amerykańskie	gubernator	Lolo Letalu Matalasi Moliga	bezpartyjny	3 stycznia 2013
Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych	gubernator	Kenneth Mapp	bezpartyjny	5 stycznia 2015