Guria (gruz. გურია) – region (mchare) w zachodniej Gruzji, leżący nad wschodnim brzegiem Morza Czarnego. Stolicą regionu jest miasto Ozurgeti. Obszar jest zamieszkały przez Gurijczyków, etnicznych Gruzinów, którzy mówią dialektem języka gruzińskiego.

Guria
გურიის მხარე
Region
ilustracja
Państwo

 Gruzja

Siedziba

Ozurgeti

Kod ISO 3166-2

GE-GU

Powierzchnia

2033 km²

Populacja (2022)
• liczba ludności


105 300[1]

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba prowincji

3

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa

Geografia edytuj

Guria graniczy z Megrelią i Górną Swanetią od północnego zachodu, Imeretią od północy, Samcche-Dżawachetią od wschodu, Adżarią od południa, leży nad wschodnim brzegiem Morza Czarnego. Region ma powierzchnię 2033 km².

W północnej części regionu znajduje się Kolchidzki Park Narodowy.

Guria podzielona jest na 3 gminy, wraz z liczbą mieszkańców (2016 r.)[2]:

  1. Ozurgeti (gmina) – 48 000
  2. Lanczchuti (gmina) – 31 500
  3. Czochatauri (gmina) – 18 900

Historia edytuj

 
Flaga księstwa Guria
 
Książę Mamia Gurieli (XVI wiek)

Pierwsze wzmianki o „Gurii” pojawiają się około 800 roku w gruzińskiej kronice Dżuanszera[3].

Prowincja znajdowała się pod panowaniem zachodniogruzińskich władców aż do utworzenia Królestwa Abchazji i Gruzji w X wieku. Guria była wtedy prowincją (saeristawo) rządzoną przez księcia (eristawi). Wykorzystując pogrążające się w chaosie w 1466 roku Królestwo Gruzji, Guria przekształciła się w niezależne księstwo (samtawro) pod władaniem szlacheckiego rodu Gurieli, nominowanych lenników królów Imeretii. Zaatakowane w XVI wieku przez Imperium osmańskie księstwo utraciło Adżarię oraz znalazło się pod wpływami Sułtana. W wyniku sporów z sąsiednimi władcami, dwóch książąt z rodziny Gurieli zostało królami ImeretiiGiorgi III Gurieli (panował w latach 1664–1684) oraz Mamia III Gurieli (panował w latach 1689–1714). W XVIII wieku władcy Gurii brali udział w antyosmańskich wojnach wyzwolenia zachodniej Gruzji. Rezultatem tego było całkowite utracenie Adżarii i Dolnej Gurii, gdzie przeprowadzono islamizacje. 19 czerwca 1810 roku Mamia V Gurieli zaakceptował rosyjską suwerenność. W wyniku czego w latach 1819–1820 wybuchło powstanie. W 1828 Carat obalił księstwo i włączył je do Guberni Kutaisi w 1840 roku. W 1841 oraz w 1905 wybuchły powstania przeciwko władzy rosyjskiej, zostały one jednak brutalnie stłumione. Byłe księstwo Guria w latach 1918–1921 zostało podzielone na trzy okręgi. Od 1995 został utworzony region[4] (mchare) Guria.

Etymologia nazwy „Guria” edytuj

Nazwa „Guria” prawdopodobnie oznacza „niespokojna ziemia”, ma to związek z wydarzeniami z VIII i IX wieku, kiedy to Leon został królem Abchazji, Guruls odmówił posłuszeństwa władcy Odzrche i dołączył się do Leona. Wydarzenia te zostały opisane w książce historycznej Bagrationi z XVIII wieku.

Gospodarka edytuj

 
Woda mineralna Nabeghlawi

Subtropikalna gospodarka jest podstawą rozwoju regionu. Guria jest znana z bardzo dobrej wody, słynie z wody mineralnej Nabeghlawi (podobna pod względem składu chemicznego do wody z Bordżomi). Guria jest jednym z największych producentów herbaty w Gruzji[5].

Znani Gurijczycy edytuj

Zobacz też edytuj

  • Aczi – wieś w regionie Guria, w gminie Ozurgeti

Przypisy edytuj

  1. Demografic situation in Georgia 2021 [dostęp 2023-01-29].
  2. GeoStat.Ge, www.geostat.ge [dostęp 2017-02-22].
  3. Stephen H Rapp, Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, Lovanii: Peeters Bvba, 2003, s. 427, ISBN 90-429-1318-5, OCLC 55600511.
  4. Odpowiednik polskiego województwa.
  5. https://web.archive.org/web/20070930014937/http://www.tonus.ge/about.en.html The Company Tonus.