Gustave Eiffel

Gustave Eiffel
	; Gustave Eiffel (1888)
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1832 ; Dijon
Data i miejsce śmierci	27 grudnia 1923 ; Paryż
Narodowość	francuska
	Praca
Budynki	wieża Eiffla i Statua Wolności
Projekty	wieża Eiffla
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gustave Eiffel, właśc. Alexandre Gustave Eiffel [e f ɛ l] (ur. 15 grudnia 1832 w Dijon^[1], zm. 27 grudnia 1923 w Paryżu) – francuski inżynier, architekt, konstruktor mostów, wiaduktów, śluz i innych konstrukcji stalowych oraz żeliwnych.

Życie i twórczość Edytuj

Urodził się jako Alexandre Gustave Bonickhausen dit Eiffel; jego przodkowie pochodzili z okolic gór Eifel pomiędzy Akwizgranem, Kolonią i Trewirem. Uczęszczał do École Centrale de Paris, gdzie studiował chemię. Po studiach zainteresował się metalurgią i podjął pracę w zakładzie Charles Nepveu, który produkował maszyny parowe i konstrukcje dla kolejnictwa. Rok później został szefem biura konstrukcyjnego w firmie Pauwels et Cie., żeby w wieku 25 lat być budowniczym mostu w Bordeaux (zwany Passerelle Eiffel , lub Pont ferroviaire Saint-Jean). W 1866 założył w Paryżu własną firmę. Wybudował wiele różnych obiektów, które rozsławiły jego nazwisko we Francji i na świecie. W latach 1870–1880 Eiffel znajdował się u szczytu popularności^[2].

Był wolnomularzem.

Najbardziej znane jego projekty to:

wieża Eiffla w Paryżu (Francja) – (pomysłodawcami konstrukcji wieży byli dwaj pracownicy w biurze Gustave’a Eiffela: Maurice Koechlin i Émile Nouguier. W dniu 18 września 1884 Eiffel, Koechlin i Nouguier zgłosili patent zarejestrowany pod numerem 164364. 12 grudnia Eiffel odkupił prawa autorskie od Koechlina i Nouguiera, wraz z prawami do własności intelektualnej projektu za 2% wartości wieży dla każdego z nich. Budową od 1887 kierował Koechlin)^[3]^[4]^[5],
most Maria Pia nad rzeką Duero w Porto (Portugalia),
wiadukt Garabit nad rzeką Truyère w Masywie Centralnym (Francja),
Statua Wolności (konstrukcja) w Nowym Jorku (Stany Zjednoczone),
hala Dworca Nyugati w Budapeszcie (Węgry),
Casa de Fierro w Iquitos (Peru),
żelazny pałac (El Palacio de Hierro) w Orizabie (Meksyk),
struktura metalowa rotundy la Ruche w Paryżu, gdzie swoje pracownie mieli Modigliani, Soutine i Chagall^[6],
Żelazny Pałac w Luandzie (Angola),
Most kolejowy nad rzeką Prut (granica rumuńsko-mołdawska),
Pont de les Peixateries Velles, nazywany mostem Eiffla, nad rzeką Onyar w Gironie (Hiszpania).

Przypisy Edytuj

↑ Eiffel Gustave Alexandre, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-15] .
↑ Gustave Eiffel: Biographie des Erbauers des Eiffelturm. www.pariscityvision.com. [dostęp 2021-12-05].
↑ LudwikL. Konior LudwikL., "Homo architectonicus" w rozdziale: Kto zaprojektował wieżę Eiffla?, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 91-99, ISBN 83-08-03630-9 .
↑ WIEŻA EIFFLA – GŁÓWNA ATRAKCJA PARYŻA, JEJ HISTORIA INFORMACJE I CIEKAWOSTKI. www.naszeszlaki.pl. [dostęp 2021-12-05].
↑ Wieża Eiffla – architektoniczna perła Paryża [Historia i ciekawostki]. www.radiozet.pl. [dostęp 2021-12-05].
↑ Fiszka zabytku w bazie Mérimée. culture.gouv.fr. [dostęp 2010-10-25]. (fr.).

Linki zewnętrzne Edytuj

Biography of Gustave Eiffel. toureiffel.paris. [dostęp 2017-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-06)]. (ang.).

[epwn-1] Eiffel Gustave Alexandre, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-15] .

[com-2] Gustave Eiffel: Biographie des Erbauers des Eiffelturm. www.pariscityvision.com. [dostęp 2021-12-05].

[Konior-3] LudwikL. Konior LudwikL., "Homo architectonicus" w rozdziale: Kto zaprojektował wieżę Eiffla?, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 91-99, ISBN 83-08-03630-9 .

[naszeszlaki-4] WIEŻA EIFFLA – GŁÓWNA ATRAKCJA PARYŻA, JEJ HISTORIA INFORMACJE I CIEKAWOSTKI. www.naszeszlaki.pl. [dostęp 2021-12-05].

[radiozet-5] Wieża Eiffla – architektoniczna perła Paryża [Historia i ciekawostki]. www.radiozet.pl. [dostęp 2021-12-05].

[6] Fiszka zabytku w bazie Mérimée. culture.gouv.fr. [dostęp 2010-10-25]. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]