Ginura

Ginura
	; Ginura pomarańczowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	ginura
	Nazwa systematyczna
	Gynura Cass.; Dict. Sci. Nat. 34: 391. Apr 1825
	Typ nomenklatoryczny
	Gynura aurantiaca Cass.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ginura (Gynura) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje co najmniej 54 gatunki^[4]. Występują w strefie międzyzwrotnikowej Afryki, Azji i Australii^[4].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Angiosperm Phylogeny Website adaptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002^[5], z późniejszymi uzupełnieniami^[6]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj Gynura należy do plemienia Senecioneae, podrodziny Asteroideae (Juss.) Chev. W systemie APG III astrowate są jedną z kilkunastu rodzin rzędu astrowców (Asterales), wchodzącego w skład kladu astrowych w obrębie dwuliściennych właściwych^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa astrowe (Asteridae Takht.), nadrząd astropodobne (Asteranae Takht.), rząd astrowce (Asterales Lindl), rodzina astrowate (Asteraceae Dumort.), rodzaj Gynura Cass^[7].

Wykaz gatunków^[4]

Gynura abbreviata F.G.Davies
Gynura albicaulis W.W.Sm.
Gynura amplexicaulis Oliv. & Hiern
Gynura annamensis S.Moore
Gynura annua (F.G.Davies) Vanij. & Kadereit
Gynura aurantiaca (Blume) DC. – ginura pomarańczowa
Gynura barbareifolia Gagnep.
Gynura batorensis F.G.Davies
Gynura bicolor (Roxb. ex Willd.) DC. – ginura dwubarwna^[8]
Gynura brassii F.G.Davies
Gynura calciphila Kerr
Gynura campanulata C.Jeffrey
Gynura carnosula Zoll. & Moritzi
Gynura colaniae Merr.
Gynura colorata F.G.Davies
Gynura cusimbua (D.Don) S.Moore
Gynura daviesiae Vanij. & Kadereit
Gynura dissecta (F.G.Davies) Vanij. & Kadereit
Gynura divaricata (L.) DC.
Gynura drymophila (F.Muell.) F.G.Davies
Gynura elberti J.Kost.
Gynura elliptica Y.Yabe & Hayata ex Hayata
Gynura formosana Kitam.
Gynura fulva F.G.Davies
Gynura grandifolia F.G.Davies
Gynura hispida Thwaites
Gynura hmopaengensis H.Koyama
Gynura integrifolia Gagnep.
Gynura japonica (Thunb.) Juel
Gynura longifolia Kerr
Gynura lycopersicifolia DC.
Gynura malaccensis Belcher
Gynura micheliana J.-G.Adam
Gynura molleri Gand.
Gynura nepalensis DC.
Gynura nitida DC.
Gynura papillosa Gand.
Gynura procumbens (Lour.) Merr.
Gynura proschii Briq.
Gynura pseudochina (L.) DC.
Gynura rubiginosa J.R.Drumm. ex Merr. & Rolfe
Gynura scandens O.Hoffm.
Gynura sechellensis Hemsl.
Gynura siamensis Vanij. & Kadereit
Gynura steenisii F.G.Davies
Gynura sundaiaca F.G.Davies
Gynura taitungensis S.S.Ying
Gynura tambuyukonensis Vanij. & Ent
Gynura travancorica W.W.Sm.
Gynura truncata Kerr
Gynura valeriana Oliv.
Gynura vidaliana Elmer
Gynura villosa Vanij. & Kadereit
Gynura zeylanica Trimen

Zastosowanie edytuj

Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne, w Polsce jako roślinę pokojową najczęściej uprawia się ginurę pomarańczową.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
↑ ^a ^b ^c Gynura Cass.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-30].
↑ Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Gynura. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-04-03]. (ang.).
↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 102.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[A-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].

[powo-4] Gynura Cass.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-30].

[5] Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.

[6] B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).

[7] Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Gynura. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-04-03]. (ang.).

[karpowiczowa-8] Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 102.

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]