HOMO i LUMO to akronimy oznaczające najwyższy obsadzony orbital molekularny (ang. Highest Occupied Molecular Orbital) i najniższy nieobsadzony orbital molekularny (ang. Lowest Unoccupied Molecular Orbital).

Orbitale HOMO/LUMO, zwane także orbitalami granicznymi (bądź orbitalami frontalnymi) odgrywają kluczową rolę w teoriach wyjaśniających powstawanie i zrywanie wiązań chemicznych w jakościowej chemii kwantowej (patrz teoria orbitali granicznych i reguły Woodwarda-Hoffmanna). Przejścia elektronowe HOMO-LUMO, jako najniżej energetyczne, są bardzo istotne w spektroskopii elektronowej w zakresie UV-VIS oraz w fotochemii.

Różnica pomiędzy energiami HOMO i LUMO jest w chemii kwantowej odpowiednikiem wartości przerwy energetycznej półprzewodnika w fizyce ciała stałego. HOMO to pasmo walencyjne półprzewodnika, zaś LUMO to pasmo przewodzenia.