Haenyeo

koreańskie kobiety-nurkowie

Haenyeo (kor. 해녀, pol. kobiety morza) – grupa kilku tysięcy kobiet mieszkających na południowokoreańskiej wyspie Czedżu, zajmujących się połowem owoców morza w Morzu Żółtym.

Haenyeo
Ilustracja
Haenyeo
Nazwa koreańska
Hangul

해녀

Hancha

海女

Transkrypcja poprawiona

Haenyeo

Transkrypcja MCR

Haenyŏ

Kobiety haenyeo polują na ośmiornice, jeżowce i ślimaki morskie, nurkując na głębokość 20–30 m bez butli z powietrzem, a wyposażone jedynie w płetwy, gogle i rękawice. Nurkowania trwają 2–3 min, a są one wykonywane przez 5–7 h, co pozwala złowić ok. 30 kg owoców morza. Zgodnie z południowokoreańskim prawem czas pracy haenyeo ograniczono ze względu na ochronę wód przed przełowieniem do 12 dni w miesiącu, każde zejście pod wodę musi odbywać się w grupie, a każda z haenyeo musi należeć do jednej ze 100 spółdzielni. Średnia wieku kobiet haenyeo wynosi 60 lat, przy czym 98% ma więcej niż 50 lat[1].

Niejasne są przyczyny całkowitej feminizacji tego zawodu na Czedżu, jednak może to być związane z decyzją władz koreańskich z XIX wieku, które nałożyły duże obciążenia podatkowe na mężczyzn zajmujących się nurkowaniem. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym temu zjawisku była japońska okupacja, podczas której wielu mężczyzn z Czedżu zostało wysłanych na przymusowe roboty do Japonii, a kobiety stały się głównymi żywicielkami rodzin[1].

Od drugiej połowy XX w. następuje stopniowy spadek liczebności haenyeo, wywołany malejącym zainteresowaniem tym zawodem. Jest to spowodowane niebezpiecznym i wymagającym charakterem pracy i zarobkami jedynie w wysokości średniej krajowej pensji, a także zwiększonym ryzykiem rozwoju takich schorzeń jak choroby płuc, bóle głowy, bóle stawów, problemy ze słuchem, udary i tętniaki (syndrom jamsu-byeong)[1].

W celu uratowania zawodu przed zaniknięciem władze południowokoreańskie finansują zakup kombinezonów do nurkowania i tlenoterapię oraz współfinansują ubezpieczenie zdrowotne i wypadkowe. Ponadto w 2007 roku na wyspie powstała państwowa szkoła przygotowującą do zawodu Hansupul Haenyeo School[1], istnieje także Haenyeo Museum. Poławiaczki haenyeo zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Natalia Szewczak, Haenyeo. Zawód wykonywany tylko w jednym miejscu na ziemi [online], Onet.pl, 6 stycznia 2016 [dostęp 2018-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-07].
  2. Culture of Jeju Haenyeo (women divers) [online], UNESCO [dostęp 2018-04-26] (ang.).